«Աբդ ալ-Ռահման ալ-Քաուաքիբի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (5), → oգտվելով ԱՎԲ |
|||
Տող 9.
| վախճանի վայրը = [[Կահիրե]]
}}
'''Աբդ ալ-Ռահման ալ-Քաուաքիբի''' ([[9 հուլիսի]], [[1855]] / [[1271]] հիջրա – [[13 հունիսի]], [[1902]] / [[1320]] հիջրա) ամբողջական անուն՝ {{lang-ar| عبد الرحمن الكواكبي}},
== Կենսագրություն ==
Տող 15.
Աբդ ալ-Ռահման ալ-Քաուաքիբին ծնվել է [[1855]] թվականին [[Հալեպ]]ում։ Նա ծագում էր հնագույն սիրիական տոհմից, որը տվել էր բազմաթիվ գիտնականներ և պետական գործիչներ։ Նա ստացել էր ավանդական կրթություն տեղի դպրոցներից մեկում՝ «ալ-Մադրասա ալ-Քաուաքիբիա» (արաբերեն՝ المدرسة الكواكبية), որը հիմնադրվել էր իր նախնիների մեկի կողմից։ Հենց այս ավանդական կրթությունն էլ մեծ ազդեցություն ունեցավ նրա հայացքների սկզբնական ձևովորման վրա, որոնք հետագայում զարգացան ազդվելով եվրոպական լուսավորչական մտքից և իրենց արտացոլումը գտան արաբական հրապարախոսության մեջ։
[[Պատկեր:Cairo-citadel-1800s.jpg|մինի|ձախից|[[Կահիրե]]ն 19-րդ դարում]]
[[1876]] թվականին ալ-Քաուաքիբիին առաջարկվում է «Ալ-Ֆուրատ» ({{lang-ar|الفراط}}, [[Եփրատ]]) ամսագրում խմբագրի պաշտոն, որը, սակայն, նա շուտով թողնում է, չկարողանալով այդ խիստ պաշտոնական համակարգում արտահայտել իր լուսավորական և Ռեֆորմացիայի գաղափարները՝ ճաշակ դաստիարակել, մտածողություն ձևավորել, պաշտպանել արդարությունը և մարդկանց իրավունքները։ Այս գաղափարները ալ-Քաուաքիբին փորձում է քարոզել [[1870]]-ականների վերջում իր կողմից հիմնադրված թերթերի մեջ։ Նա բարձր հեղինակություն էր վայելում ժողովրդի մեջ իր գաղափարներով և իր հրապարակախոսական աշխատանքներով, ինչը և իր հետևանքներն է ունենում։ Շուտով ալ-Քաուաքիբին կոնֆլիկտի մեջ է մտնում Հալեպի Արիֆ փաշայի
[[Պատկեր:Old trams in Aleppo.JPG|մինի|[[Հալեպ]]ը 19-րդ դարում]]
Հասկանալով [[Սիրիա]]յում իր հետագա գտնվելու վտանգավոր լինելը, Ալ-Քաուաքիբին [[1900]] թվականին փախնում է [[Եգիպտոս]], որտեղ սկսում է համագործակցել մուսուլմանական մոդեռնիստների թերթում։ Եգիպտոսում ալ-Քաուաքիբին ազդվում է [[Ջամալ ադ-Դին ալ-Աֆղանի]]ի և նրա աշակերտ [[Մուհամմադ Աբդո]]յի գաղափարներից։ Ալ-Քաուաքիբիի հոդվածները, որոնք տպագրվում էին այդ ժամանակ «Ալ-Մանար»-ում(արաբերեն՝ المنار, փարոս ), [[1901]] թվականին լույս են տեսնում առանձին գրքով «[[Բռնապետության բնույթը և ստրկացման վերացումը]]» ({{lang-ar|طبائع الاستبداد ومصارع الاستعباد՝ Տաբա'ի ալ-իսթիբդադ ուա մասարի' ալ-իսթի'բադ}})
== Ումմ ալ-Կուրա ==
Տող 23.
«Ումմ ալ-կուրա» հրապարակախոսական աշխատությունն իրենից ներկայացնում է ուտոպիա մուսուլմանական մոդեռնիզմի ոգով։ Նրանում պատկերված է [[1899]]թ գաղտնի համաժողովը [[Մեքքա]]յում հաջջի ժամանակ։ Համաժողովի 12 նիստերում մասնակցում էին ոչ միայն արաբ 22 [[մուսուլման]]ներ տարբեր երկրներից։ Այս համաժողովի հռչակագրերը կազմում են «Ումմ ալ-կուրա» գրքի մասը։ Այս հռչակագրերը ներկայացված են այնքան իրական, որ շփոթության մեջ են գցել որոշ եվրոպացի արևելագետների, հավատացած լինելով, որ այդ հավաքն իրականում տեղի է ունեցել։
[[Պատկեր:أم القرى.jpg|230px|աջից|[[Քաղաքների մայրը]]]]
Համաժողովի ժամանակ ակտիվ քննարկում է տեղի ունենում, առաջ են գալիս վեճեր, տարբեր կարծիքներ են բախվում։ Համաժողովի նպատակն է բացահայտել և քննարկել մուսուլմանական աշխարհի անկնման պատճառները և նրա վերածնման համար փնտրել առավել գործուն միջոցներ։ Ալ-Քաուաքիբին այդ պատճառներից առանձնացնում է [[կրոն
Ընդհանրապես ազատության և հավասարության գաղափարները Քաուաքիբիի հրապարակախոսության առանձնահատկություններից մեկն են և այս գաղափարները մեծ տարածում են գտել նաև «Ումմ ալ-կուրա»-ում։ Խոսում է նաև մուսուլմանական համայնքի անկման բարոյական պատճառներից, որտեղ առաջին տեղը դրվում է տգիտությունը և նրա հետ սերտորեն կապված կրթության և կրոնական ու բարոյական դաստիարակության փչացումը։ Ալ-Քաուաքիբին այստեղ ընդգծում է նաև կնոջ կրթության անտարբերության հարցը, ինչը և վատ ազդեցություն է ունենում ընտանիքում երեխաների դաստիարակության վրա։ Ալ-Քաուաքիբին բարոյական պատճառներից առանձնացնում է նաև [[Մերձավոր Արևելք|Արևելքի]] ժողովրդի պասիվությունը, որ ոչնչով չեն աջակցում առաջընթացին։
|