'''Մամեստիա''', Մսիս, Մասիս Ш, Մոպսուեստիա, Մամիստրա, Մալմիստրա, Մոպսոս (հին հունական Մոպսոս աստծո անունով), [[քաղաք]] [[Դաշտային Կիլիկիա|Դաշտային Կիլիկիայում]]յում, [[Ադանա|Ադանայից]]յից մոտ 25 [[կմ]] հյուսիս-արևելք, Պիրամոս (Զահան) [[Գետ|գետիգետ]]ի աջ ափին:ափին։ [[Հելլենիստական դարաշրջան|Հելլենիստական դարաշրջանում]]ում եղել է բարգավաճ ու ինքնավար քաղաք:քաղաք։ Հռոմի տիրապետության ժամանակ դարձել է կայսերական կարևոր հենակետ Արևելքում:Արևելքում։ ժամանակավորապես (մ. թ. ա. 80-70-ական թթ.) Մ., Դաշտային Կիլիկիայով հանդերձ, անցել է [[Հայաստան|Հայաստանին]]:ին։ [[Քրիստոնեություն|Քրիստոնեության]] հաստատումից հետո Մամեստիան եղել է ինքնավար [[արքեպիսկոպոս|արքեպիսկոպոսի]]ի աթոռանիստ:աթոռանիստ։ IV դ. վերջին և V դ. սկզբին Մ-ի արքեպիսկոպոսն էր հռչակավոր գիտնական Թեոդորոս Մոպսուեստացին, որի հետ նամակագրական սերտ կապերի մեջ էին [[Մեսրոպ Մաշտոց|Մեսրոպ Մաշտոցը]]ը, [[Սահակ Պարթև|Սահակ Պարթևը]]ը, [[Եզնիկ Կողբացի|Եզնիկ Կողբացին]]ն և ուրիշ հայ գործիչներ:գործիչներ։
[[Հռոմեական կայսրություն|Հռոմեական կայսրության]] բաժանումից (IY դ. Վերջ) հետո Մամեստիան մնացել է Բյուզանդիայի տիրապետության ներքո:ներքո։ VII-X դդ. Մամեստիան տիրել են մե՛րթ արաբները, մե՛րթ բյուզանդացիները:բյուզանդացիները։ X-XI դդ. հայերը կազմել են Մամեստիայի բնակչության գերակշռող տարրը:տարրը։ XI դարի 1-ին կեսին [[Բյուզանդիա|Բյուզանդիան]]ն այն հանձնել էր հայ իշխան Աբչղարիբ Արծրունոուն:Արծրունոուն։ Նույն դարի վերջին Մ. նվաճեցին խաչակիր ասպետները (այդ ժամանակ Մ-ի քաղաքապետն էր Ասպետ հայ իշխանը):։ XII դ. 1-ին կեսին հզորացած Ռոլբինյանները հաղթեցին խաչակիրներին և ամբողջ Դաշտային Կիլիկիան, Մ-ով հանդերձ, միավորեցին Կիլիկյան Հայաստանին:Հայաստանին։ Մամես դարձավ համանուն նահանգի կենտրոնը:կենտրոնը։ 1152-ին բյուգանդական զորավար Անդրոնիկոսը պաշարեց Մամեստիայի և փորձեց զավթել այն:այն։ Սակայն Թորոս Բ Մեծ իշխանը ջախջախեց նրան և ազատագրեց Մամեստիան :։ [[1188]]-ին [[Լևոն Բ Մեծագործ|Լևոն Բ Մեծը]] Մամեստիայի հսկողությունը հանձնարարեց Չորտվանել Սասնեցու որդի Հեթումին՝ նրան կնության տալով իր եղբոր՝ Ռուբենի դստերը՝ Ալիծին:Ալիծին։
