«Նեմրութ (լեռ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

| Հայերեն անվանում = Նեմրութ լեռ

| Աշխարհամաս = Եվրոպա և Ասիա

'''Նեմրութ''' ({{lang-el|Όρος Νεμρούτ}}), 2134 մ բարձրությամբ լեռ է։ ՆԵՄՐՈՒԹՆեմրութ, բարձունք Տավրոսի լեռնաշղթայում, հնագույն [[Կոմմագենե]] երկրում։ XIX դ․ Նեմրութ լեռան վրա հայտնաբերված է Կոմմագենեի [[Անտիոքոս Ա Կոմմագենացի|Անտիոքոս Ա Երվանդունի]] թագավորի (մ․ թ․ ա․մ․թ․ա․ 69 - 34) կառուցած դամբարանաբլուր-սրբավայրը, որի արևելյան և արևմտյան կողմերի արհեստական հարթակներին դրված են արձաններ, բարձրաքանդակներով ու արձանագրություններով այլ կոթողներ։ Դեպի հարթակները տանում է սալահատակ ճանապարհ՝ տոնական շքերթների համար։ Արձանները, որոնց բարձրությունը հասնում է մինչե 8 մ, կառուցված են կրաքարե խոշոր վեմերից և պատկերում են Կոմմագենե երկրի աստվածներին ու Անտիոքոս Ա-ին՝գահավորակներին բազմած։ Մեջտեղում [[Արամազդ]]ի արձանն է, որի մի կողմից դրված են [[Միհր]]ի և [[Արտագնես]]ի, մյուս կողմից՝ Կոմմագենե երկրի դիցուհու և Անտիոքոս Ա-ի արձանները։ Թագավորը պատկերված է հայկական՝ տիգրանյան թագով։ Հարթակների երկու կողմերի պատվանդաններին բարձրացող ուղղանկյուն խոշոր սալերի վրա քանդակված են թագավորի նախնիների պատկերները 4 հունարեն արձանագրություններով, ինչպես նաև թագավորի ողջագուրման տեսարաններ Արամազդի, Միհր-Արեգի ու Արտագնեսի հետ։

Արձանագրությունները վկայում են, որ Կոմմագենեի թագավորական տունը սերում է [[Երվանդունիներ]]ից, և մ․ թ․ ա․մ․թ․ա․ IV - III դդ․դդ Կոմմագենեն Հայաստանի մաս է կազմել։ Սրբավայրը, որպես հարուստ և կարևոր աղբյուր, բացառիկ նշանակություն ունի արլ․ հելլենիզմի և Հայաստանի հելլենիստական դարաշրջանի պատմության ու մշակույթի ուսումնասիրման համար։ Երվանդունիների քաղ․ պատմության, այդ ժամանակաշրջանի կրոն, պատկերացումների, սինկրետիզմի (համադրումների), արվեստի գեղարվեստական ըմբռնումների, տարազի, ինչպես նաև տաճարային տնտեսությունների ու հողային հարաբերությունների հետ կապված մի շարք հարցեր պատասխան են գտնում Նեմրութի սրբավայրի նյութերում։

Н* ս m а ո ոНumаnn K․, Puchstein О․, Reisen in Kleinasien und Nordsyrien, B․, 1890