«Ոսկի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չNo edit summary |
||
Տող 2.
'''Ոսկի''', քիմիական տարր է որի նշանն է '''Au''' և ատոմային թիվը՝ 79.
Ոսկի (լատիներեն՝ աուրում) Au համեմատաբար փափուկ,ծանր (p=19,32 գ/սմ<sup>3</sup></tt>), դեղին մետաղ
Քիմիապես շատ իներտ է. թթվածնի, ջրածնի և ածխածնի հետ ընդհանրապես չի փոխազդում։ Մինչև 150°С տաքացնելիս քլորի հետ առաջացնում է AuCl<sub>3</sub>, որը 190°С-ում քայքայվում է AuCl-ի.
Տող 25.
Այս ռեակցիան ընկած է հանքերից ոսկու արդյունաբերական կորզման հիմքում։
Բնության մեջ ոսկին հանդիպում է
Կենսոլորտում ոսկին տեղաշարժվում է օրգանական միացությունների և գետաջրերի
▲Բնության մեջ ոսկին հանդիպում է և՜ բնածին, և՜ քիմիական միացությունների ձևով: Բնածին ոսկու խոշոր կտորներին տրվում են հատուկ անուններ, և պահվում են թանգարաններում: Ավստրալիայում հայտնաբերված ամենախոշոր կտորները՝ «Հոլտերմանի սալը» (93,5 կգ) և «Ցանկալի անծանոթը» (71 կգ) չեն պահպանվել: Ռուսաստանում բնածին ոսկու ամենախոշոր (36 կգ) կտորը գտնվել է Ուրալում 1842 թ-ին և կոչվել է «Մեծ եռանկյուն»: Աշխարհում ոսկու հիմնական պաշարները գտնվում են Ռուսաստանում, Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունում, Կանադայում:
▲Կենսոլորտում ոսկին տեղաշարժվում է օրգանական միացությունների և գետաջրերի հետ: Որոշ բույսեր, օրինակ՝ ձիաձետը և եգիպտացորենը, կուտակում են ոսկի:
Ոսկին ջերմության և էլեկտրականության լավ հաղորդիչ է, սակայն զիջում է արծաթին: Մաքուր ոսկին փափուկ է և չափազանց պլաստիկ: Նրանից կարելի է գլանել շատ բարակ նրբաթիթեղ և ձգել բարակ լար: Քիմիապես պասսիվ է, օդում նույնիսկ խոնավության առկայությամբ չի օքսիդանում: Չի լուծվում ջրում, ալկալիներում և թթուներում, սակայն լուծվում է արքայաջրում (աղաթթու–ազոտական թթու–ջուր):
Ոսկերչության մեջ ոսկուց` թանկարժեք մետաղների և քարերի համադրությամբ, պատրաստում են զարդեր: Մաքուր ոսկին կիրառվում է էլեկտրատեխնիկայում և արվեստում, ոսկու նրբաթիթեղներն օգտագործվել են հայկական միջնադարյան մանրանկարչության մեջ: Ոսկին օգտագործվում է նաև ժամացույցները, զարդարանքի և սպասքի առարկաները ոսկեզօծելու, ոսկու համաձուլվածքները՝ դրամ, մեդալներ հատելու, ատամնապրոթեզային սկավառակներ պատրաստելու համար, իսկ միացությունները՝ լուսանկարչության և բժշկության մեջ:
| |||