«Կելտեր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ ուղղագրական
նյութերի ավելացում
Տող 3.
'''Կելտեր''' ({{lang-la|Celtae}}, {{lang-br|Kelted}}, {{lang-cy|y Celtiaid}}, {{lang-ga|na Ceiltigh}}, {{lang-gd|Ceilteach}}, {{lang-gv|ny Celtiee}}, {{lang-kw|Kelt}})  - լեզվով և նյութալան մշակույթով իրար մոտիկ [[Հնդևրոպացիներ|հնդևրոպական]] ծագում ունեցող ցեղեր, որոնք հնում զբաղեցնում էին [[Արևմտյան Եվրոպա|Արևմտյան]] և [[Կենտրոնական Եվրոպա]]յի տարածքները։
 
== ԱնվանմանԱնվան ծագումը ==
«ԿելտԿելտական» կամբառի «կելտական»առաջացումը բառը[[անգլերեն]]ում առաջացելտեղի է անգլերենումունեցել 17-րդ դարում։դարում: [[Օքսֆորդ]]ում ապրողբնակվող ուելսացի լեզվաբան [[Էդվարդ Լլույդ]]ը ուշադրություն էդարձրեց դարձրելնմանություններին, որոնք բնորոշ էին այն լեզուներին, որոնցով խոսում էին [[ԻռլանդիաՇոտլանդիա]]յում, [[ՇոտլանդիաԻռլանդիա]]յում, [[Ուելս]]ում, [[ԿորնուոլԿոռնուոլ]]ում և [[Բրետան]]ում խոսվող լեզուների նմանությանը։: Նա անվանել էկոչեց այդ լեզուները «կելտական», և անունը ընդունվեց հասարակության կողմից: «Կելտական» բառը նաև օգտագործվում է պարուրաձև զարդեղենը բնութագրելու համար. վերջինս լայն տարածում է գտել [[Իռլանդիա]]յի շուկաներում: Սակայն ոչ մի ապացույց չկա, որ այդ կառուցվածքը ստեղծվել է մեկ էթնիկական մարդկանց խմբի կողմից:
==Պատմությունը==
Քաքացիական և ավատատիրական պատերազմները թուլացնում էին կելտերին: Այդ առիթից օգտվեցին [[գերմանացիներ]]ը, որոնք հարձակվեցին արևելքից, և [[հռոմեացիներ]]ը: Վերջիններս հարձակվեցին հարավից: Գերմանացիները մ.թ.ա. 1 դարում ստիպեցին կելտերին հեռանալ [[Ռեյն]]ի ափերից այն կողմ: [[Հուլիոս Կեսար]]ը իր հերթին մ.թ.ա. 58-51 թթ. գրավեց ամբողջ [[Գալլիա]]ն: [[Օկտավիանոս Օգոստոս]]ի օրոք գրավվեցին [[Դունայ]]ի վերին հոսանքի բոլոր շրջանները, հյուսիսային [[Իսպանիա]]ն, [[Գալաթիա]]ն. [[Կլավդիոս]]ի օրոք` մ.թ. 1 դարի սկզբին գրավվեց [[Բրիտանիա]]յի զգալի մասը: Այն կելտերը, որոնք ցանկացան մնալ [[Հռոմեական կայսրության սահմաններում, զգալիորեն ենթարկվեցին հռոմեացմանը:
==Կելտերի համոզմունքները==
Հույն պատմիչ [[Դիոդորոս Սիկիլիացի]]ն գրում էր, որ կելտերը իրենց սպանված թշնամիների գլուխները անջատում էին մարմիններից և կախ գցում իրենց ձիերի վզներից: Տուն վերադառնալուց անմիջապես հետո մեխում էին արյունաքամ եղած գլուխը դռանը: Նաև պահպանում էին իրենց կողմից հաղթահարված թշնամիների մարմնի վերոհիշյալ մասերը մայրու ձեթի մեջ: Այսպիսի գործողությունները բացատրվում էին կելտերի այն համոզմունքով, որ գլուխը հոգու տունն է հանդիսանում: Եվ տանելով իրենց հետ թշնամու գլուխը նրանք համոզված էին, որ նա այլևս չի կենդանանա: Կա կարծիք, որ մարմնից անջատված գլուխը որևէ հին [[պաշտամունք]]ի մաս էր հանդիսանում:
 
== Տես նաև ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Կելտեր» էջից