|
'''Պետրոնիուս Արբիտր''' ({{lang-la|Petronius Arbiter}}; [[14]] — [[66]]թթ.), «Սատիրիկոն» երգիծական վեպի հեղինակ, սովորաբար նույնացվում է [[Տակիտոս]]ի կողմից հիշատակվող Գայուս Պետրոնիուսի հետ, որը ապրել է [[Ներոն]] կայսեր օրոք:օրոք։
«Սատիրիկոնը» երգիծական կենցաղային վեպ է, գրված «մենիպպյան սատուրայի» ձևով, այսինքն արձակ և չափածո հատվածների միախառնման եղանակով:եղանակով։ Երկից մեզ հասել են միայն հատվածներ:հատվածներ։ Պատմվում է կրթված երիտասարդ Էնկոլպիուսի և նրա ուղեկիցների արկածների մասին:մասին։ Ճակատագիրը նրանց շպրտում է քաղաքից քաղաք, դժբախտությունից դժբախտություն:դժբախտություն։ Ծաղրելով իր ժամանակին տարածված սիրային վեպերի կաղապարները`կաղապարները՝ Պետրոնիուսը ենթարկում է գլխավոր հերոսներին տարբեր փորձությունների՝ փոթորիկ, նավի խորտակում, կեղծ ինքնասպանություն, բաժանումներ և հանդիպումներ:հանդիպումներ։ Վեպի հիմնական հետաքրքրությունը, սակայն, բազմաթիվ էպիզոդների նկարագրություններում է. իրար են հաջորդում խրախճանքների, խաղաորջերի, հրապարակային վեճերի տեսարանները:տեսարանները։ Հեղինակը ցածր խավի ներկայացուցիչների զարմանալի իմացություն է ցուցաբերում, նա շատ վառ է պատկերում կախարդներին, կավատներին, սիրային արկածներ որոնող կանանց, օժիտ փնտրողներին, պարազիտներին, գողերին, նավաստիներին և զինվորներին:զինվորներին։
Վեպի առավել հայտնի դրվագը Տրիմալքիոնի խնջույքի տեսարանն է:է։ Տանտերը՝ Տրիմալքիոնը /եռակի զզվելի/, ազատարձակ է, նախկինում սիրիացի ստրուկ, ազատություն է ստացել և հարստացել շնորհիվ հաջող առևտրի:առևտրի։ Հեղինակը Տրիմալքիոնի դղյակի շքեղության և խնջույքի պերճության նկարագրման, նրա ճառերի ներկայացման միջոցով ցույց է տալիս նրա տգիտությունը, սնահավատությունը, մեծամտությունը, անճաշակությունը, վեր է հանում նրա գռեհկությունն ու ագահությունը:ագահությունը։
Պետրոնիուսին բնորոշ են նիհիլիզմը, հիասթափությունը, μացարձակ նատուրալիզմը, որոնք, սակայն, չեն արժեզրկում հռոմեական այս վեպի գեղարվեստական նշանակությունը:նշանակությունը։
== Աղբյուրներ ==
* Խաչատրյան Ն., Անտիկ գրականության պատմություն, Երևան, 2002:2002։
[[Կատեգորիա:Լատինական գրողներ]]
|
