«Հնդկաչին»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (9), ` → ՝ (3) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 4.
'''Հնդկաչին'''<ref name="ՏՈՒՏ">{{ՏՈՒՏ|section=II.A.3|page=51}}</ref> ({{lang-vi|Đông Dương}}), թերակղզի [[Ասիա]]յի հարավ-արևելյան հատվածում։
 
Թերակղզու մակերեսը կազմում է մոտավորապես 2 միլոն կմ²:։ Արևմուտքից շրջափակված է [[Բենգալյան ծոց]]ով, [[Անդամյան ծով]]ով, [[Հնդկական օվկիանոս]]ով և [[Մալակկայի նեղուց]]ով:ով։ Հարավային և արևելյան մասից [[Խաղաղ օվկիանոս]]ով, [[Հարավ Չինական ծով]]ով և նրա [[Սիամական նեղուց|Սիամական]] և [[Բակբո նեղուց|Բակբո]] նեղուցներով։ Հյուսիսային սահմանը պայմանականորեն անցնում է [[Գանգես]] և [[Բրահմապուտրա]] գետերի գետաբերանով դեպի [[Հոնգհա]] գետ։ Հարավային մասում է գտնվում Հնդկաչինի մաս կազմող [[Մալակկա]] թերակղզին։
 
Հնդկաչին թերակղզու ռելիեֆը շատ բարդ է։ Հյուսիսց հարավ ձգվում են երկար, երիտասարդ լեռնաշղթաներ։ Լեռների միջև տարածվում են սարահարթերը և ցածրադիր հարթավայրերը, նրանցից մի քանիսի հիմքը կազմում են հնագույն բյուրեղյա զանգվածները։ Խոշոր գետերը, որոնք սկիզբ են առնում [[Տիբեթյան լեռնաշխարհ]]ից, հոսում են լեռնաշղթաների միջև գնվող նեղ հովիտներով։ Հարավում, ծովին ավելի մոտիկ վայրերում, գետահովիտներն ընդարձակվում են և փոխվում առափնյա դաշտավայրերի. շատ գետեր իրենց գետաբերաններում առաջացնում են [[Դելտա (գետի)|դելտա]]:։ Ընդարձակ հարթավայր է տարածվում [[Մեկոնգ]] գետի ստորին հոսանքի երկարությամբ։
 
Թերակղզում կան [[անագ]]ի, [[վոլֆրամ]]ի և այլ մետաղների խոշոր հանքավայրեր, ինչպես նաև [[քարածուխ]] և [[նավթ]]:։
 
Հնդկաչին թերակղզու կլիման մերձհասարակածային է, իսկ ծայր հարավում`հարավում՝ հասարակածային։ Տեղումների քանակը կախված է [[մուսսոն]]ների ուղղությունից և տվյալ վայրի ռելիեֆից։ Տեղումներ շատ են լինում (տարեկան մինչև 5000 մմ) ամառային հարավ-արևմտյան մուսսոնի ժամանակ, դեպի Բենգալյան ծոցի կողմը թեքված լեռների արևմտյան լանջերին։ Թերակղզու ներքին մասերում տեղումներ ավելի քիչ են լինում (տարեկան մոտավորապես 1000 մմ)։ Թերակղզու հարթավայրային մասում միջին ջերմաստիճանը չի իջնում + 20<sup>о</sup>С, գարունը և աշունը բարձրանում է մինչև + 30<sup>о</sup>С:С։ Լեռներում այն իջնում է մինչև 15<sup>о</sup>С:С։
 
Առատ խոնավություն ստացող վայրերում աճում են մերձհասարակածային մշտադալար անտառներ, իսկ ծայր հարավում`հարավում՝ հասարակածային անտառներ։ Լեռներում դրանք փոխվում են մերձարևադարձային, տերևաթափ լինող և փշատերև անտառների։ Լեռների վերին մասերը գրավում են կորաբուն ծառերի անտառները և մարգագետինները։ Ավելի քիչ խոնավ և լեռներով շրջափակված հարթավայրերում տարածվում են [[սավաննա]]ներ:ներ։
 
Բնակչությունը կենտրոնացված է գլխավորապես գետերի երկայնքով ընկած հարթավայրերում։ Գերակշռող գյուղատնտեսական կուլտուրան [[բրինձ]]ն է, որը մշակվում է գետային ցածրադիր վայրերում և գետերի դելտաներում, առանձնապես Մեկոնգի դելտայում։ Հարավի պլանտացիաներում մշակում են կաուչուկատու ծառեր, որոնց հյութից ստանում են բնական [[Կաուչուկներ|կաուչուկ]]:։
 
Հնդկաչին թերակղզում ամբողջությամբ կամ մասնակիորեն տարածվում են հետևյալ պետությունները`պետությունները՝ [[Բանգլադեշ]], [[Վիետնամ]], [[Կամբոջա]], [[Լաոս]], [[Մալայզիա]], [[Մյանմա]] և [[Թայլանդ]]:։
 
== Աղբյուրներ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Հնդկաչին» էջից