«Օզոն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 7.
Օզոնը ներկա է ցածր խտությամբ մթնոլորտի բոլոր շերտերում։ Երկրի մակերևույթի օզոնը օդի աղտոտիչ է և վնասում է կենդանիների [[շնչառական համակարգ]]ին։<br />
Երկրի մակերեւույթից 20-30կմ բարձրության վրա գտնվող 8 մլ/մ<sup>3</sup> խտության [[Օզոնային շերտ|օզոնի շերտը]] կլանում է [[Արեգակ]]ի արձակած վնասակար [[ուլտրամանուշակագույն ճառագայթ]]ները։
== Ֆիզիկական հատկությունները ==▼
Սովորական պայմաններում օզոնը կապտավուն, յուրահատուկ հոտով, ջրում վատ լուծվող գազ է: 0 °С-ում լուծվողականությունը 0,494 լ/կգ է` թթվածնից տասն անգամ բարձր: Մոլեկուլն ունի անկյունային կառուցվածք, ΔOOO=116,5°: Հեղուկ օզոնը մուգ մանուշակագույն է, -183 °C-ի դեպքում ունի 1,71 գ/դմ<sup>3</sup> խտություն: Եռման ջերմաստիճանը` t<sub>եռ</sub>=-112°С: <br />▼
Երկրի մակերևույթի 20-25 կմ բարձրության վրա օզոն նոսր լայն շերտ կա, որը սեղմելիս 2-3 մմ է ընդամենը, որը կլանում է արևի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթները։<br />▼
Հոտը սուր է, յուրահատուկ «մետաղական» ([[Դմիտրի Մենդելեև|Դմիտրի Մենդելեեւի]] բնորոշմամբ` [[խեցգետին|խեցգետնի]]), մեծ խտացումների դեպքում նման է [[քլոր]]ի հոտի: Հոտն զգացվում է նույնիսկ 1:100 000 նոսրացնելու դեպքում:▼
* [[Մոլեկուլ]]ային զանգվածը` 48 զ.ա.մ.▼
* Գազի [[խտություն]]ը` 2.1445 գ/դմ<sup>3</sup>▼
Օզոնն իր հատկություններով խիստ տարբերվում է թթվածնից․ նա թթվածնից շատ ավելի արագ քայքայում է ռետինը, ախտահանում է ջուրը, ճերմակացնում է ճարպերը, յուղերն ու թուղթը։
Օզոնի մոլեկուլներից պոկվող թթվածնի ատոմները քիմիապես շատ ավելի ակտիվ են, քան թթվածնի մոլեկուլները։ Դրա համար էլ հենց օզոնը հայտաբերում է ավելի ուժեղ օքսիդիչ հատկություններ, քան թթվածինը։▼
2KJ+O<sub>3</sub>+H<sub>2</sub>O=J<sub>2</sub>+O<sub>2</sub>+2KOH▼
3PbS+4O<sub>3</sub>=3PbSO<sub>4</sub>▼
3H<sub>2</sub>S+4O<sub>3</sub>=3H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>▼
2Ag+O<sub>3</sub>=Ag<sub>2</sub>O+O<sub>2</sub>▼
== Պատմությունը ==
Բոլոր քիմիական տարրերի ալոտրոպներից օզոնն առաջինն էր, որ 1840թ. Քրիստիան Ֆրիդրիխ Շյոնբայնի կողմից առաջարկվեց որպես առանձին քիմիական նյութ: Հետագայում նա այդ նյութի անունը դրեց ըստ հունական ὄζειν, «հոտ արձակել» բայի` ամպրոպից հետո արձակվող յուրահատուկ հոտի համար:<ref name="ozo">{{cite journal |last=Rubin |first=Mordecai B.|year=2001 |title=The History of Ozone. The Schönbein Period, 1839–1868 |journal=Bull. Hist. Chem. |volume=26 |issue= 1|url=http://www.scs.uiuc.edu/~mainzv/HIST/awards/OPA%20Papers/2001-Rubin.pdf |accessdate= 2008-02-28 |format=PDF}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.todayinsci.com/10/10_18.htm#Schonbein|title=Today in Science History|accessdate=2006-05-10}}</ref>
Տող 33 ⟶ 47՝
3BaO<sub>2</sub>+3H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub><sub>խիտ</sub>=3BaSO<sub>4</sub>+O<sub>3</sub>+3H<sub>2</sub>O դառնում ամիրանիում
▲== Քիմիական հատկությունները ==
▲Օզոնի մոլեկուլներից պոկվող թթվածնի ատոմները քիմիապես շատ ավելի ակտիվ են, քան թթվածնի մոլեկուլները։ Դրա համար էլ հենց օզոնը հայտաբերում է ավելի ուժեղ օքսիդիչ հատկություններ, քան թթվածինը։
▲2KJ+O<sub>3</sub>+H<sub>2</sub>O=J<sub>2</sub>+O<sub>2</sub>+2KOH
▲3PbS+4O<sub>3</sub>=3PbSO<sub>4</sub>
▲3H<sub>2</sub>S+4O<sub>3</sub>=3H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>
▲2Ag+O<sub>3</sub>=Ag<sub>2</sub>O+O<sub>2</sub>
▲== Ֆիզիկական հատկությունները ==
▲Սովորական պայմաններում օզոնը կապտավուն, յուրահատուկ հոտով, ջրում վատ լուծվող գազ է: 0 °С-ում լուծվողականությունը 0,494 լ/կգ է` թթվածնից տասն անգամ բարձր: Մոլեկուլն ունի անկյունային կառուցվածք, ΔOOO=116,5°: Հեղուկ օզոնը մուգ մանուշակագույն է, -183 °C-ի դեպքում ունի 1,71 գ/դմ<sup>3</sup> խտություն: Եռման ջերմաստիճանը` t<sub>եռ</sub>=-112°С: <br />
▲Երկրի մակերևույթի 20-25 կմ բարձրության վրա օզոն նոսր լայն շերտ կա, որը սեղմելիս 2-3 մմ է ընդամենը, որը կլանում է արևի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթները։<br />
▲Հոտը սուր է, յուրահատուկ «մետաղական» ([[Դմիտրի Մենդելեև|Դմիտրի Մենդելեեւի]] բնորոշմամբ` [[խեցգետին|խեցգետնի]]), մեծ խտացումների դեպքում նման է [[քլոր]]ի հոտի: Հոտն զգացվում է նույնիսկ 1:100 000 նոսրացնելու դեպքում:
▲* [[Մոլեկուլ]]ային զանգվածը` 48 զ.ա.մ.
▲* Գազի [[խտություն]]ը` 2.1445 գ/դմ<sup>3</sup>
==
* [[Թթվածին]]
| |||