«Վերածննդի կերպարվեստ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ →‎Վաղ Վերածնունդ: clean up, replaced: → oգտվելով ԱՎԲ
չ clean up, replaced: |thumb → |մինի (8), |left → |ձախից (4) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 4.
{{tone}}
 
[[Պատկեր:Carlo Crivelli 045.jpg|80px|thumbմինի|leftձախից|[[Կարլո Կրիվելլի]]]]
[[Պատկեր:Carlo Crivelli 053.jpg|80px|thumbմինի||rigth|[[Կարլո Կրիվելլի]]]][[Վերածնունդ|Վերածննդի]] [[կերպարվեստ]]ը առավել զարգացման և կատարելության է հասել [[Իտալիա]]յում։ Ստեղծագործաբար օգտվելով անտիկ ժառանգությունից, հենվելով գիտության նոր նվաճումների վրա , այդ ժամանակաշրջանի իտալացի արվեստագետները ձգտել են ճշմարտացի պատկերել մարդուն և շրջակա իրականությունը։ Նրանք արվեստը հարստացրել են մարդու մարմնի կառուցվածքի ճշմարիտ պատկերմամբ, հեռանկարի, լույս ու ստվերի, ծավալի, կրճատումների և այլ պրոբլեմների մշակմամբ և կիրառմամբ։ [[Վերածնունդ|Վերածնն]]դի արվեստագետները կրոնական տեսարաններին հաղորդել են երկրային բովանդակություն։ [[Արվեստ]]ի գլխավոր հերոսը դարձել է մարդը։
 
== Նախավերածնունդ (Պրոտոռենեսանս) ==
{{main|Պրոտոռենեսանս}}
[[Պատկեր:Giotto - Scrovegni - -31- - Kiss of Judas.jpg|200px|thumbմինի||rigth|Հուդայի համբույրը [[Ջոտտո]]]]
[[Պատկեր:Simone Martini 033 bright.jpg|200px|thumbմինի||leftձախից|Սուրբ Մարտինը<br>[[Սիմոնե Մարտինի]]]]
 
Նախավերածնունդ (Պրոտոռենեսանս), ([[հունարեն|հուն.]] protos- ''առաջին'', [[ֆրանսերեն|ֆրանս.]]Renaissance- վերածննունդ), [[վերածնունդ|վերածննդ]]ին նախորդող շրջան է [[իտալիա|իտալական]] արվեստում։ Կյանքը նորովի ընկալելու առաջին նշանները առկա են 13-րդ դարի երկրորդ կեսի- 14-րդ դարի արվեստագետների [[ստեղծագործություն]]ների մեջ։ Պրոտոռենեսանս անվանումը առաջին անգամ շրջանառվել է [[շվեյցարիա|շվեյցարացի]] պատմաբան Յակոբ Բուրկհարտի կողմից։
Տող 17.
{{main|Վաղ Վերածնունդ}}
[[Պատկեր:Battista sforza.jpg|200px|thumbմինի||leftձախից|[[Պիերո դելլա Ֆրանչեսկա]]]]
[[Պատկեր:Federico da Montefeltro.jpg|200px|thumbմինի||rigth|[[Պիերո դելլա Ֆրանչեսկա]]]]
Վաղ [[Վերածնունդ|Վերածնն]]դի արվեստը ծաղկում է ապրել 15-րդ դարում նախ և առաջ [[Ֆլորենցիա]]յում։ [[Իտալիա|Իտալա]]ցի արվեստագետները կրոնական տեսարաններին հաղորդել են երկրային բովանդակություն։ [[Արվեստ]]ի գլխավոր [[հերոս]]ը դարձել է վառ արտահայտված անհատական գծերով մարդը։ [[Դիմանկար]]ը և [[բնանկար]]ը հաստատվեցին որպես ինքնուրույն ժանրեր։ Մեծ դեր խաղաց Ֆլորենտացի գիտնական և ճարտարապետ [[Ֆիլլիպո Բրունելեսկի]]ի գծային Հեռանկարի հայտնագործությունը։ Դա թույլատրեց նկարիչներին [[կտավ]]ի հարթության վրա ստանալ եռաչափ տարածական կատարյալ պատկերներ։
 
== Բարձր Վերածնունդ ==
{{main|Բարձր Վերածնունդ }}
[[Պատկեր:Leonardo da Vinci Benois Madonna.jpg|thumbմինի|leftձախից|200px|Տիրամայրը (Բենուա)<br>[[Լեոնարդո դա Վինչի]]]]
[[Պատկեր:Michelangelos David.jpg|thumbմինի|rigth|200px|[[Դավիթ (Միքելանջելո)|Դավիթ]]<br> [[Միքելանջելո]]]]
[[Վերածնowնդ|Վերածննդ]]ի շրջանի բարձրակետը համնկնում է 16- րդ դարի առաջին քառորդին, այդ շրջանն էլ ստացել է Բարձր [[Վերածնունդ]] անվանումը։ Այդ շրջանը հանդես է գալիս [[Լեոնարդո դա Վինչի]]ի արտահայտիչ գործերով, [[Ռաֆայել Սանտի]]ի պայծառ ներդաշնակությամբ հագեցած կտավներով, [[Միքելանջելո]]յի պայքարի պաթոսով ներթափանցված քանդակներով և որմնանկարներով, [[Ջորջոնե]]ի, [[Տիցիան]]ի և այլոց կոլորիտով կենսահարուստ նկարներով։ 16- րդ դարի երկրորդ կեսից սկսած [[Իտալիա]]յի արվեստը սուր ճգնաժամ է ապրել։ Ի հայտ է եկել [[մաներիզմ]]ի սուբյեկտիվորեն նրբացրած արվեստը, որը արտահայտել է [[Վերածնունդ|Վերածննդ]]ի իդեալների նկատմամբ հիասթափություն։ Բախումների ողբերգականությունըհերոսի պայքարն ու անխուսափելի կործանումը դարձել են [[Միքելանջելո]]յի [[Տիցիան]]ի [[ստեղծագործություն]]ների ուշ շրջանի գլխավոր թեմաները։