«Կալիում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Bot: Migrating 124 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q703 (translate me)
չ clean up, replaced: |thumb → |մինի (3), |right → |աջից oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
[[Պատկեր:K-TableImage.png|thumbմինի|Կալիում]]
{{Նշան|K}}
 
Տող 7.
 
== Ֆիզիկական հատկությունները ==
[[Պատկեր:Kalium.jpg|thumbմինի|rightաջից|200px|Սենյակային ջերմաստիճանում կալիումը արծաթա-սպիտակավուն մետաղ է կապտավուն երանգով։]]
Սենյակային ջերմաստիճանում կալիումը արծաթա-սպիտակավուն մետաղ է կապտավուն երանգով։ Այն լավ էլեկտրահաղորդիչ է։ Կալիումը փափուկ է և հեշտությամբ կտրվում է դանակով։
 
Տող 15.
Կալիումը, ինչպես և նատրիումը, փոխազդում են թթվածնի հետ։ Կալիումը փոխազդում է նաև ջրի հետ, առաջացնելով կալիումի հիդրօքսիդ և ջրածին՝
 
:2K + 2H<sub>2</sub>O = H<sub>2</sub>(գազ) + 2KOH
 
Այս ռեակցիան ընթանում է այնքան եռանդուն, որ անջատվող ջրածինը բոցավառվում է։
 
Կալիումը օդում շատ արագ օքսիդանում է։ Դրա համար էլ այն հաճախ պահում են [[կերոսին]]ի մեջ։
Տող 26.
 
== Կալիումի և նրա միացությունների ճանաչումը ==
[[Պատկեր:FlammenfärbungK.png|thumbմինի|100px|Կալիումի և նրա միացությունների ճանաչումը բոցի գույնի միջոցով]]
Կալիումը և նրա միացությունները շիկացրած [[երկաթ]]ի ծայրով բոցի մեջ մտցնելիս դրանք գունավորվում են մանուշակագույն։ Եթե կալիումի աղերը պարունակում են [[նատրիում]]ի աղերի խառնուրդ, ապա բոցի մանուշակագույնը քողարկվում է դեղինով։ Սակայն մանուշակագույնը կարելի է նկատել, եթե բոցի վրա նայենք կապույտ ապակու միջոցով։
 
== Օգտակարությունը ==
 
Կալիումը պատկանում է այն տարրերի թվին, որոնց կարիքն առանձնապես ունեն բույսերն՝ իրենց աճման համար։ Նա բույսին է անցնում արմատների միջով բուսահողի խոնավության մեջ լուծված աղերի ձևով։ Բայց բուսահողի մեջ կալիումի լուծելի աղեր քիչ կան։ Այդ պատճառով էլ, առանց պարարտանյութի, բազմապատիկ ցանքից հետո բուսահողը աղքատանում է կալիումի աղերից, և բերքը ընկնում է։ Ահա թե ինչու [[կալիումի քլորիդ]]ը, [[կալիումի սուլֆատ]]ն ու [[կալիումի նիտրատ]]ը օգտագործվում են որպես հանքային պարարտանյութեր։
 
=== Մարդու օրգանիզմում ===
Մարդու օրգանիզմում կալիումը հիմնականում գտնվում է բջիջներում (40 անգամ ավելի շատ, քան միջբջջային տարածքներում)։
 
Կալիումի հանձնարարելի քանակը 600-1700 միլիգրամ է երեխաների համար, իսկ մեծահասակների համար՝ 1800-5000 միլիգրամ։ Կալիումի անհրաժեշտ քանակը կախված է մարմնի քաշից, ֆիզիկական ակտիվությունից, ֆիզիոլոգիական վիճակից և բնակավայրի կլիմայից։ Փծխումը, երկարատև փորլուծությունը, առատ քրտնարտադրությունը, միզաբերներ օգտագործելը մեծացնում է օրգանիզմի կալիումի պահանջը։
 
Կալիումի հիմնական սննդային աղբյուրներն են չորացրած ծիրանը, դդումը, լոբազգիները, կիվին, կարտոֆիլը, ավոկադոն, բանանը, լյարդը, կաթը, պնդուկի յուղը, ցիտրուսայինները և խաղողը։ Բավականաչափ կալիում կա ձկներում և կաթնային մթերքներում։
Տող 51.
http://ru.wikipedia.org/wiki/Калий
 
 
{{Chem-stub}}
{{Փոքր պարբերական աղյուսակ}}
 
[[Կատեգորիա:Տարրեր]]
 
 
{{Chem-stub}}
 
{{Link FA|ro}}
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Կալիում» էջից