«Փիլիպպոս առաքյալ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Փիլիպպոս առաքյալի մասին [[համատես Ավետարաններ]]ը նշում են միայն, որ նրան [[Հիսուս Քրիստոս|Քրիստոսն]] ընտրեց որպես առաքյալ` 12-ի շարքում (տես Մատթ. 10:3, Մարկ. 3:18, Ղուկ. 6:14):։ Մյուս մանրամասները, որքան էլ սակավ, գտնում ենք [[Հովհաննես առաքյալ|Հովհաննես Ավետարանչի]] մոտ:մոտ։ Այսպիսով համաձայն 4-րդ Ավետարանչի` նա [[Գալիլիա]]յի [[Բեթսայիդա]] քաղաքից էր, հավանաբար ձկնորսական այն շրջանակից, ինչ [[Պետրոս առաքյալ|Պետրոս]] և [[Անդրեաս առաքյալ|Անդրեաս]] եղբայրները:եղբայրները։ Այս վերջիններին կանչելուց հետո` ''«Հաջորդ օրը Հիսուս որոշեց Գալիլիա մեկնել. գտավ Փիլիպպոսին ու նրան ասաց. «Արի՛ իմ հետևից»։ Եվ Փիլիպպոսը Բեթսայիդայից էր, Անդրեասի և Պետրոսի քաղաքից։ Փիլիպպոսը գտնում է Նաթանայելին ու նրան ասում. «Ում մասին որ Մովսեսը օրենքի մեջ եվ մարգարեները գրել են, գտանք նրան՝ Հիսուսին՝ Հովսեփի որդուն, [[Նազարեթ]] քաղաքից»։ [[Բարդուղիմեոս առաքյալ|Նաթանայել]]ը նրան ասաց. «Իսկ կարելի՞ է, որ Նազարեթից մի որևիցե լավ բան դուրս գա»։ Փիլիպպոսը նրան ասաց. «Արի՛ և տե՛ս»''(Հովհ. 1:43-46):։ Հատկանշական է, որ Փիլիպպոսի մասին խոսելիս գրեթե միշտ [[Հովհաննես առաքյալ|Հովհաննես Ավետարանիչ]]ը հիշատակում է նաև [[Անդրեաս առաքյալ]]ին (նրանք երկուսն էլ հունական անուններ ունեն). այդպես է 5000 հոգու համար հացի բազմացման դրվագում, ուր Փիլիպպոսը կարծիք է հայտնում, որ 200 դահեկանի հացը չի բավականացնի, իսկ Անդրեասը մատնացույց է անում հաց և ձուկ ունեցող մի պատանու (Հովհ. 6:7-9), ինչպես նաև [[Երուսաղեմ]] եկած հեթանոսների հետ դրվագում, ուր վերջինների խնդրանքին ընդառաջ Փիլիպպոսը դիմում է Անդրեասին, ապա և երկուսով` [[Քրիստոսին]] (Հովհ. 12:21-22):։

Եվս մի հետաքրքրական դրվագ ներկայացված է [[Վերջին ընթրիք]]ի ժամանակ. Քրիստոս խաչելությունից առաջ վերջին հորդորներն էր տալիս Իր [[Առաքյալներ|աշակերտներ]]ին և երբ ասաց ''«Եթե ինձ ճանաչեիք, ապա կճանաչեիք և իմ Հորը. այսուհետև կճանաչեք նրան. և տեսել էք նրան»։ Փիլիպպոսն ասաց նրան. «Տե՛ր, Հորը մեզ ցո՛ւյց տուր, և այդ բավական է մեզ»։ Հիսուս նրան ասաց. «Այսքան ժամանակ ձեզ հետ եմ, Փիլիպպո՛ս, և ինձ չճանաչեցի՞ր. ով ինձ տեսավ, տեսավ Հորը. իսկ դու ինչպե՞ս ես ասում, թե՝ Հորը մեզ ցո՛ւյց տուր։ Չե՞ս հավատում, որ ես Հօր մեջ եմ, և Հայրը՝ իմ մեջ։ Այն խոսքերը, որ ես ասում եմ ձեզ, ինքս ինձնից չեմ խոսում, այլ Հայրը, որ բնակվում է իմ մեջ, նա՛ է անում գործերը»'' (Հովհ. 14:7-10):։

Նորկտակարանյան վերջին հիշատակությունը Փիլիպպոս առաքյալի մասին պահպանված է [[Գործք առաքելոց]]ում, ուր առաքյալը հիշատակվում է 11 [[առաքյալներ]]ի շարքում (Գործք. 1:13):։ Գործքում հիշատակվում է մեկ Փիլիպպոս ևս, որը, սակայն, ինպես պարզվում է, Փիլիպպոս առաքյալը չէ, այլ Փիլիպպոս սարկավագը (տես Գործք. 6:5, 8-րդ գլուխ), ով նաև Փիլիպպոս ավետարանիչ է անվանվում (Գործք. 21:8):։

Բացի վերոնշայլ ավետարանական սուղ տեղեկություններից, Փիլիպպոս առաքյալի վերաբերյալ տեղեկություններ հայտնի են նաև [[ավանդություն]]ից. եկեղեցական պատմագրության հայր [[Եվսեբիոս Կեսարացի]]ն խոսելով [[Կղեմես Ալեքսանդրացի|Կղեմես Ալեքսանդրասցու]] անունից` նշում է, որ Փիլիպպոսը ամուսնացած է եղել ու զավակներ է ունեցել, որոնց անձնապես ճանաչել է [[Պապիաս]]ը: Պապիասը Փիլիպպոսին ներկայացնում է իբրև նախնական եկեղեցու երեցներից մեկը:մեկը։ Կղեմես Ալեքսանդրացին էլ իր «Ստրոմատիս» գրում Փիլիպպոսին է վերագրում [[Ավետարան ըստ Մատթեոսի|Մատթեոսի Ավետարան]]ի աշակերտի խոսքերը. «Տե՛ր, ինձ թո՛ւյլ տուր, որ գնամ նախ իմ հորը թաղեմ» (Մատթ. 8:21):։ Որպես քարոզչության վայր Փիլիպպոսն ընտրել է Սկյութիան և Փռյուգիան:Փռյուգիան։ Փռյուգիայի Հիերոպոլիս քաղաքում էլ նա նահատակվել է գլխիվայր խաչելությամբ [[87թ]]. (այս պատճառով Փիլիպպոսը պատկերագրության մեջ ներկայանում է խաչափայտը կամ 5 հաց` նկանակ, ձեռքին):։

Գոյություն ունի Փիլիպպոս առաքյալի անվամբ մի գրություն` Փիլիպպոսի Ավետարան վերտառությամբ, որը սակայն, անկասկած պարականոն գրվածք է և առաքյալի հետ որևէ կապ չունի քանի որ թվագրովում է 3-4 դարերով:դարերով։ Փիլիպպոսի անունով հայտնի է մի պարականոն գրվածք ևս` Գործք Փիլիպպոսի վերնագրով:վերնագրով։

Սուրբ Փիլիպպոս առաքյալը [[Եկեղեցի|Ընդհանրական Եկեղեցու]] սուրբ է:է։ [[Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցի]]ն տոնում է նրա տոնը 12 [[առաքյալներ]]ի հետ և տարեվերջին` Հիսնակի պահքի բարեկենդանին նախորդող շաբաթ օրը` [[Անդրեաս առաքյալ]]ի հետ միասին նույն օրը:օրը։

Հույն Եկեղեցին տոնում է նոյեմբերի 14-ին, Լատին Եկեղեցին` մայիսի 1-ին:ին։