«Բալկանյան թերակղզի»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Բալկանյան թերակղզի''' ({{lang-sl|Balkanski polotok}}, {{lang-hr|Balkanski poluotok}}, {{lang-bs|Balkansko poluostrvo}}, {{lang2|sr|me|Балканско полуострво}}, {{lang-ro|Peninsula Balcanică}}, {{lang2|bg|mk|Балкански полуостров}}, {{lang-sq|Gadishulli Ballkanik}}, {{lang-el|Βαλκανική χερσόνησος}}, {{lang-it|Penisola balcanica}}, {{lang-la|Paeninsula Balcanica}}) թերակղզի [[Եվրոպա]]յի հարավ-արևելքում:արևելքում։ Տարածքը մոտ 505 հազար կմ²:

[[Հունաստան]]ը, [[Սլովենիա]]ն, [[Ռումինիա]]ն, [[Բուլղարիա]]ն և [[Իտալիա]]ն մտնում են [[Եվրոպական Միություն|Եվրոպական Միության]] կազմի մեջ:մեջ։

[[Հունաստան]]ը, [[Ալբանիա]]ն, [[Բուլղարիա]]ն, [[Ռումինիա]]ն, [[Խորվաթիա]]ն, [[Սլովենիա]]ն և [[Իտալիա]]ն մտնում են [[ՆԱՏՕ]]-ի կազմի մեջ:մեջ։

Թերակղզու ափերը շատ են կտրատված:կտրատված։ Հարավում նրա ափերը ողողում են խոր [[Հոնիական ծով|Հոնիական]] և [[Էգեյան ծով|Էգեյան]] ծովերի ջրերը, որտեղ ցրված են բազմաթիվ լեռնոտ կղզիներ:կղզիներ։ Թերակղզու արևմտյան ափերը, որոնք ողողվում են [[Ադրիատիկ ծով|Ադրիատիկ ծովի]]ի ջրերով, շրջափակված են երկարավուն, ափերին զուգահեռ ձգվող կղզիների շերտերով:շերտերով։ Այստեղ ցամաքը ժամանակի ընթացքում իջել է, հովիտները ծածկվել են ծովի ջրերով, իսկ առափնյա լեռնաշղթաները դարձել են կղզիներ:կղզիներ։ Արևելքում թերակղզու ափերը ողողում է [[Սև ծով|Սև ծովը]]ը:

Բալկանյան թերակղզին գրեթե ամբողջությամբ գրավում են լեռները. դաշտավայրերը քիչ են:են։ Թերակղզու միջին մասում գտնվում է հնագույն զանգվածը, որը ճեղքվելով` բաժանվել է մի շարք ծալքա-բեկորավոր լեռների:լեռների։ Լեռներում տեղի են ունենում ուժեղ երկրաշարժներ: երկրաշարժներ։

Այդ զանգվածից դեպի արևմուտք (հյուսիսից հարավ) ձգվում են [[Դինարյան լեռնաշխարհ|Դինարյան լեռնաշխարհի]]ի երիտասարդ լեռնաշղթաները, որոնք կազմված են գլխավորապես կրաքարերից:կրաքարերից։ Դինարյան լեռնաշխարհում առանձնապես ցայտուն կերպով են արտահայտված [[Կարստ|կարստայինկարստ]]ային երևույթները: երևույթները։

Բալկանյան թերակղզու հյուսիս-արևելքում ձգվում են երիտասարդ ծալքավոր լեռները` [[Բալկանյան լեռներ|Ստարա Պլանինան]] կամ [[Բալկանյան լեռներ|Բալկանյան լեռները]]ը:

Թերակղզին հարուստ է [[Ալյումին|ալյումինիալյումին]]ի (արևմուտքի երիտասարդ լեռների շերտում), [[Ցինկ|ցինկիցինկ]]ի և [[Կապար|կապարիկապար]]ի (հնագույն զանգվածում) հանքաքարերով:հանքաքարերով։ Կան նաև [[Երկաթ|երկաթիերկաթ]]ի, [[Ածուխ|ածխի]] և [[Նավթ|նավթինավթ]]ի հանքեր:հանքեր։

Բալկանյան թերակղզու մեծ մասը (նրա արևմուտքը, հարավը, հարավ-արևելքը) և բոլոր կղզիները գտնվում են միջերկրածովային կլիմայի շրջանում, ընդ որում տեղումների քանակը խիստ նվազում է հյուսիս-արևմուտքից դեպի արևելք և առանձնապես հարավի ուղղությամբ:ուղղությամբ։ Այստեղ աճում են թփուտներ և կոշտատերև խոտեր, որոշ վայրերում պահպանվել են մշտադալար անտառները:անտառները։ Թերակղզու միջին մասում կլիման փոփոխական է` միջերկրածովայինից դեպի բարեխառն:բարեխառն։ Այդ պատճառով անտառներում պատահում են ինչպես մշտադալար, այնպես էլ ձմռանը տերևաթափ լինող բույսեր:բույսեր։ Թերակղզու հյուսիսը մտնում է արդեն բարեխառն կլիմայական գոտու մեջ, լեռներում տարածված են լայնատերև, խառը և փշատերև անտառները, իսկ դաշտավայրերում ([[Դանուբ|Դանուբի]]ի և նրա վտակների շրջանում)` [[Անտառատափաստան|անտառատափաստաններըանտառատափաստան]]ները: