«Իլիական»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
clean up, replaced: : → ։ (12) oգտվելով ԱՎԲ |
չ clean up, replaced: → (4), ի: → ի։, մ: → մ։ (2), ջ: → ջ։, ց: → ց։ oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 1.
'''Իլիական''' (հին հունարեն՝ Ἰλιάς), [[Հոմերոս]]ին վերագրվող վիպերգ (էպիկական պոեմ), հին հունական գրականության հնագույն հուշարջձաններից մեկը։ «Իլիականի» նյութը շարադրված է 15,700 տողում, որոնք դեռ անտիկ գիտնականները, ըստ հին հունական այբուբենի տառերի թվի, բաժանել են 24 գրքի կամ երգի։
Աշխարհաբար հայերենի թարգմանվել է երկու անգամ՝ (գրաբարից) [[Մկրտիչ Խերանյան]]ի և (հունարենից) [[Համազասպ Համբարձումյան]]ի կողմից <ref>Իլիական / Հոմերոս; Գրաբարից թարգմ.՝ Մ. Խերանյան; Երևան : ԵՊՀ, 1987. - 500
== «Իլիական»-ի սկիզբը ==
[[Պատկեր:Beginning Iliad.svg|thumb|right|«Իլիական»-ի առաջին տողերը` հունարեն]]
Տող 11.
:Քենը դժնյա, որ անհամար ցավեր բերեց աքայեցոց,
:Որ բազմաթիվ դյութազների գահավիժեց դըժոխքն ի վար
:Եվ դին նըրանց դարձըրեց կեր թըռչունների և
: Կատարվում էր Արամազդի կամքը այսպես, երբ մի անգամ
:Վեճի մտան իրարու հետ ու մեկ-մյուսից գըժտըվեցին
:Ատրիդեսը` արանց արքան և Աքիլլեսն
||Զայրույթն երգիր, աստվածուհի, Պելևսածին Աքիլլեսի,
:Զայրույթն ահեղ, որ աքայանց մատնեց անթիվ աղետների
:Եվ փառապանծ շատ քաջերի հոգիները դժոխք
:Զևսի կամքով դա կատարվեց, սկսվելով այն օրվանից,
:Երբ չարաղետ պառակտվեցին զարհուրելի
:Ագամեմնոն արանց արքան և Աքիլլեսն
|}
== «Իլիականի» և «Ոդիսականի» հիմքում ընկած հունական առասպելի համառոտ սյուժեն ==
[[Տրոյա]] քաղաք-պետության արքայազն Ալեքսանդրը փախցնում է հույների [[Սպարտա]]յի թագավոր Մենելայոսի կնոջը` [[Հեղինե]]ին։ Հեղինեն [[Զևս]]ի դուստրն էր, որն ուներ առասպելական գեղեցկություն։ Ահա այս գեղեցկուհուն առևանգում է տրոյացի արքայազն Պարիսը, և այս հանգամանքը դառնում է [[տրոյական պատերազմ]]ի պատճառը (իսկ ավելի շուտ՝ պատրվակը)։ [[Հույներ]]ի (աքայացիների) զորքերի հրամանատարը Ագամեմնոնն է։ Նրանց կողմից են հերոսներ [[Աքիլես]]ը, Պատրոկլեսը, հնարամիտ [[Ոդիսևս]]ը և ուրիշներ։ Պատերազմը ձգձգվում է, և տաս տարի անց հակամարտության վերջը չի երևում։ Սակայն Ոդիսևսը իր հնարամտությամբ վերջ է դնում պատերազմին։ Նրա խորհրդով կառուցվում է փայտե մի մեծ ձի, որի մեջ թաքնվում են մի քանի հույն հերոսներ՝
[[Պատկեր:Helene Paris Louvre K6.jpg|thumb|250px|right|Հեղինեն և Պարիսը]]
| |||