Արծվաբերդի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Տավուշի մարզ)

Այս հոդվածը ներկայացնում է Տավուշի մարզի Արծվաբերդ գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է ՀՀ կառավարության կողմից։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 39 հուշարձան (17 միավոր)։

Արծվաբերդի հուշարձաններ էջը Վիքիպահեստում

հուշարձան	կառուցված	վայր, հասցե	կոորդ	համարանիշ	նշան.	հավելյալ նշումներ	պատկեր
ԱՄՐՈՑ	Ք.ա. 1 հազ.	գյուղից 2 կմ հս, «Սեպրիկ» ամրոցից 0.5 կմ հս, «Ղալաչի» վայրում	—	10.14/1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
ԱՄՐՈՑ «ՍԵՊՐԻԿ»	ուշ բրոնզի դար	գյուղից 1.5 կմ ամ	—	10.14/2	Հ	պահպանվել են պատերի ստորին երկու շարքերը	Լուսանկար վերբեռնել
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ	13-17 դդ.	գյուղի ամ մասում, Նորաշեն տանող ճանապարհից աջ	—	10.14/3	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ	17-20 դդ.	գյուղի աե մասում	—	10.14/4	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Պավլի ճարտարապետի	1891 թ.		—	10.14/4.1	Հ	գյուղի սբ Հովհաննես եկեղեցու գոյություն չունի) ճարտարապետի տապանաքարն է	Լուսանկար վերբեռնել
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ	18-20 դդ.	գյուղի հս-ամ մասում, Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների հուշարձանի մոտ	—	10.14/5	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԵՂՑԱՁՈՐ»	10-13 դդ.	գյուղից 1.5 կմ հվ-աե, Խնձորուտ գետի ձախ վտակի ձախ ափին	—	10.14/6	Հ	ավերված է	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	10-13 դդ.	եկեղեցուց 200 մ հեռու, ֆերմաների մոտ	—	10.14/6.1	Հ	կիսավեր է	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10 դ.		—	10.14/6.1.1	Հ	խրված է գետնի մեջ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10-11 դդ.		—	10.14/6.1.2	Հ	վերին աջ անկյունը կոտրված է	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	11-12 դդ.		—	10.14/6.1.3	Տ	մասնատված է, հենած է քարի	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.		—	10.14/6.1.4	Տ	ստորին կես	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Պետրոս ավագ քահանայի	12-13 դդ.	գերեզմանոցի կենտրոնական մասում	—	10.14/6.1.5	Հ	երկատված է	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	12-13 դդ.	«Զորավոր» եկեղեցու շուրջը	—	10.14/6.2	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	հենած է եկեղեցու հվ պատին, արտաքուստ	—	10.14/6.2.1	Հ	մասնատված է	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	1223 թ.	նախորդի մոտ	—	10.14/6.2.2	Հ	պահպանվել են վերին ձախակողմյան և ստորին բեկորները	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի «Զորավոր»	10 դ.		—	10.14/6.3	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	եկեղեցու ներսում՝ հվ-ամ անկյան մոտ	—	10.14/6.3.1	Տ	ստորին կես	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	եկեղեցու խորանում	—	10.14/6.3.2	Տ	դրված է խաչքարաբեկորի վրա	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	եկեղեցու ներսում՝ հվ-ամ անկյան մոտ	—	10.14/6.3.3	Տ	պահպանվել է վերին կեսը՝ երկատված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	եկեղեցու ներսում՝ հս-ամ անկյան մոտ	—	10.14/6.3.4	Տ	պահպանվել է ստորին կեսը՝ եռատված	Լուսանկար վերբեռնել
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀԻՆ ՉՈՐԱԹԱՆ»	9-18 դդ.	գյուղից 1.5 կմ աե	—	10.14/7	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	միջնադար	եկեղեցու շուրջը	—	10.14/7.1	Հ	ավերված է, պահպանված խաչքարերն ու բեկորները մեկտեղվել են մետաղե ցանկապատի մեջ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	9-10 դդ.	ցանկապատված տարածքում	—	10.14/7.1.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10 դ.	ցանկապատված տարածքում	—	10.14/7.1.2	Հ	մեծ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10-11 դդ.	ցանկապատված տարածքում	—	10.14/7.1.3	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	18-19 դդ.	ցանկապատված տարածքում	—	10.14/7.1.4	Տ	փոքր	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի	13-14 դդ.		—	10.14/7.2	Հ	ավերված է, պահպանվել են խորանն ու հվ-աե ավանդատունը	Լուսանկար վերբեռնել
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՆԵՐՔԻՆ ՇԵՆ»	14-19 դդ.	գյուղից 5-6 կմ հս-աե, Չինարի գյուղ տանող ճանապարհի ձախ կողմում	—	10.14/8	Հ	տարածքի մեծ մասը հերկված է	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	14-17 դդ.		—	10.14/8.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՔՈԼԱԳԻՐ»	13-18 դդ.	գյուղից 10 կմ հվ-ամ	—	10.14/9	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ	Ք.ա. 2 հազ. վերջ – 1 հազ. սկիզբ	«Կռապաշտի յալ» վայրում	—	10.14/10	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ	Ք.ա. 1 հազ.	Արծվաբերդ-Նորաշեն ճանապարհին, գյուղից 2 կմ հս-ամ	—	10.14/11	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
ԽԱՉՔԱՐ	9 դ.	գյուղից 0.5 կմ աե, «Դառանչ» հանդամաս տանող ճանապարհից ձախ	—	10.14/12	Հ	պայտաձև է, ցանկապատված տարածքում առկա են քանդակազարդ այլ բեկորներ	Լուսանկար վերբեռնել
ԽԱՉՔԱՐ	10 դ.	գյուղից 0.5 կմ աե, «Դառանչ» հանդամաս տանող ճանապարհից ձախ	—	10.14/13	Հ	նախորդի մոտ, երկատված է	Լուսանկար վերբեռնել
ԽԱՉՔԱՐ	12-13 դդ.	գյուղի մեջ, Վ. Մատինյանի տան բակում	—	10.14/14	Տ	ստորին բեկոր	Լուսանկար վերբեռնել
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ	1974-1975 թթ.	գյուղի հս-ամ մասում	—	10.14/15	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ	1985 թ.	գյուղի մեջ, գյուղապետարանի շենքի մոտ	—	10.14/16	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՄԱՅԻՍՅԱՆ ԱՊՍՏԱՄԲՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍՆԱԿԻՑՆԵՐԻՆ	1962 թ.	գյուղի հս-ամ կողմում, փռի մոտ	—	10.14/17	Հ		Լուսանկար վերբեռնել

Տես նաև

• ՀՀ պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ

Արտաքին հղում

• ՀՀ մշակույթի նախարարության հուշարձանների տեղեկատվական շտեմարան