'''Նիզակ''' (նաև '''գեղարդ, տեգ'''), մոտիկից և հեռվից նետմամբ խոցող հնագույն [[զենք]]:։ Գործածվել է [[որս]]ի ժամանակ և մարտերում:մարտերում։ Երևան է եկել [[պալեոլիթ]]ի դարաշրջանում:դարաշրջանում։
Նախնական նիզակը եղել է սրածայր փայտե ձող:ձող։ Հետագայում 1.5 մետրից մինչև 5 մետր երկարությամբ ձողի ծայրին ամրացրել են սուր շեղբեր: Նիզակը առանձնապես տարածվել է [[երկաթի դար]]ում:ում։
Լայնորեն օգտագործվել է [[Հին Արևելք]]ի երկրների ու անտիկ աշխարհի զարաբանակներում:զարաբանակներում։ [[Եվրոպա]]յում նիզակով զինվել են գլխավորապես ասպետական զորքերը:զորքերը։ Հաճախ օգտագործվել են սուր ծայրի կողքերից զույգ կեռեր կամ մի կողմից սակր ունեցող նիզակներ: Նիզակի գործածությունը որոշ երկրներում հարատևել է մինչև [[20-րդ դար]]ի սկիզբը:սկիզբը։ [[Աֆրիկա]]յի ու [[Հարավային Ամերիկա]]յի որոշ բնիկների մոտ նիզակը առայսօր օգտագործվում է որպես որսի զենք:զենք։
Հնում նիզակը դիտվել է իշխանության խորհրդանիշ:խորհրդանիշ։ [[Լանգոբարդներ]]ը հանդիսավորությամբ նիզակ են հանձնել նորընծա թագավորին, հռոմեացիները՝ բարձր դաս փոխադրվող քաղաքացուն:քաղաքացուն։ Պատերազմում պարտված հակառակորդին ու գերիներին նիզակներից պատրաստած յուրահատուկ «լծի» տակով անցկացնելու հին սովորույթը համարվել է անարգանքի ու ստորացման նշան: նշան։