Սուրբ Հովհաննես Մկրտիչ եկեղեցի (Նոր Ջուղա)
Սուրբ Հովհաննես Մկրտիչ, հայ առաքելական եկեղեցի Իրանի Սպահանի նահանգում՝ Նոր Ջուղա քաղաքում։ Պատկանում է Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսության Սպահանի թեմին։ Գտնվում է Չարսու թաղում։
| Սուրբ Հովհաննես Մկրտիչ եկեղեցի | |
|---|---|
_3.jpg) | |
| Հիմնական տվյալներ | |
| Տեսակ | եկեղեցի և մշակութային արժեք |
| Երկիր |  Իրան |
| Տեղագրություն | Սպահանի նահանգ |
| Դավանանք | Հայ Առաքելական Եկեղեցի[1] |
| Թեմ | Սպահանի թեմ (Կիլիկիո Կաթողիկոսություն) |
| Ներկա վիճակ | գործող |
| Ժառանգության կարգավիճակ | Իրանի ազգային ժառանգություն[2][1] |
| Անվանված | Հովհաննես Մկրտիչ[1][3] |
| Ճարտարապետական տիպ | բազիլիկա |
| Ճարտարապետական ոճ | սեֆյան ճարտարապետություն[1] |
| Կառուցման ավարտ | 1621 |
| Գմբեթ | 1 հատ |
| Շինանյութ | աղյուս[1], շինարարական շաղախ[1] և սայլակ[1] |
 | |
 | |
 Saint John the Baptist Church (Isfahan) Վիքիպահեստում | |
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Հովհաննես Մկրտիչ եկեղեցի (այլ կիրառումներ)
Պատմություն
խմբագրելԵկեղեցին կառուցվել է 1621 թվականին։ Նախկինում եկեղեցին, ինչպես և ի սկզբանե սուրբ Նիկողայոս և Սուրբ Մինաս եկեղեցիները, կոչվել է «սուրբ Աստվածածին», իսկ երբ Հովհաննես Մկրտչի մասունքը Ամիրասաթենց Եղիազարի կողմից տեղափոխվեց այնտեղ, եկեղեցին անվանափոխվեց։ Ժողովրդի շրջանում, որպես առաջին աջն ունեցող եկեղեցի, կոչվել է «Աջի ժամ»[4]։ Շինությունը կառուցվել է կավով ու աղյուսով։ Հյուսիսային կողմում կա մի փոքր մատուռ, որը կառուցվել է 1774 թվականին[5]։
Զանգակատունը կառուցվել է 1841 թվականին, Պողոս Անդրեասյանի նվիրատվությամբ։ Վերջինս 1859 թվականին նորոգել է ամբողջ եկեղեցին։
2006 թվականին, աջակողմյան դասի արևելյան պատի առջև, ավանդատան դռան կողքին կառուցվեց քարակերտ մի նոր ավազան։
Ճարտարապետություն
խմբագրելՍուրբ Հովհաննես Մկրտիչը բազիլիկ եկեղեցի է, հատակագիծը 15 x 5մ՝ արևելք-արևմուտք ուղղությամբ։ Երկհարկ զանգակատունն արևմտյան դռան առջև է։ Եկեղեցու ներսը պատված է գիպսով. գմբեթի տակ և եկեղեցու զոհասեղանին Աստվածաշնչի թեմայով նկարներ[6]։ Ներսում գտնվում են չորս սյուներ։
Գմբեթի հիմքը կառուցված է քառանկյուն ձևով։ Եկեղեցին ունի երկու մուտք՝ հյուսիսից և արևմուտքից։ Պատերի և ավազանի վերևում կա 13 խաչքար։ Խորանում ներկայացված է Հիսուսի Համբարձումը, եզրերին կան առաքյալների, իսկ ներքևում Աստվածածնի նկարը, հրեշտակները և մի մարդ ու կին։
Զանգակատան ետևում՝ արևմտյան դռան շուրջ, քանդակներ ու երիզազարդեր կան։ Դռան վերևում՝ կամարից վար, քանդակված է Հովհաննես Մկրտչի գլխատումը և նվիրումը Հերովդեսի աղջկան։ Վերևում քանդակված է Գառն Աստծու, իսկ անկյուններում հրեշտակներ են[4]։