Սոնա յար
Սոնա յար կամ Թռնոցի պար, հայկական ժողովրդական երգ-պար[1], անդրադառնում է աջ պարերի տիպին[Նշում 1]։
Սոնա յար |
---|
Երգ-պարը ներառում է հայկական դիցաբանությանը բնորոշ տարրեր․ նրա օգնությամբ աղջիկները փորձել են կախարդել իրենց սիրելիին։ Տարածված է Արթիկի տարածաշրջանում, Փոքր Քիլիսա գյուղում, Ալեքսանդրապոլում (այժմ՝ Գյումրի)[2]։
Վարդավառի տոնին հնչել է երգ-պարի տարբերակը, որը ձայնագրել է ազգագրագետ, կոմպոզիտոր Կոմիտասը։
Կատարում խմբագրել
Արթիկի տարբերակ խմբագրել
Երաժշտական չափ՝ 2/4:
Պարի ընթացքում կազմվում է փակ շրջան կամ կամարային շարք։ Պարողների ձեռքերը մեկնված են, դրված են հարևան պարողների ձեռքերի վրա՝ ուսերից անմիջապես ներքև։
Պարը բաղկացած է երկու մասից[2]։
- Թեթև (չափավոր) - այն բնութագրվում է տեղում ոտքի հարվածով և աջ կողմ շարժվելով։
- Թռնոցի (մրցավազքի ձի) կամ Ճապուգ (արագ) - բաղկացած է տեղում ճոճվող թռիչքներից և աջ կողմ ցատկերից։ Ցատկելիս մի ոտքը փաթաթվում է մյուս ոտքին։
Երգի բառեր խմբագրել
«Սոնա Յար» երգ-պարը սիրային երկխոսություն է տղայի և աղջկա միջև։ Արական մասը կատարում են երկու տղա, կանանց մասը՝ երկու աղջիկ։ Յուրաքանչյուր մասնակից, հերթափոխով, կատարում է մեկ տող[2]։
(Կոմիտասի ձայնագրած տարբերակ) | |
---|---|
Հայերեն | Տառադարձում |
Սո՛նա յա՜ր, Սո՛նա յա՜ր, |
Sona yar, Sona yar, |
Նշումներ խմբագրել
- ↑ Պարարվեստ Շիդաղ դուզ հագ (ըստ Սրբույ Լիսիցյանի դասակարգման)