Պետի ստեղն
Պետի ստեղն կամ բոս կոճակ (անգլ.՝ Boss key), ստեղնաշարի հատուկ դյուրանցում[1], օգտագործվում է PC-խաղերում կամ այլ ծրագրերում՝ ծրագիրը արագ թաքցնելու համար, հնարավոր է ցուցադրել հատուկ էկրան, որը կարծես թե սովորական արտադրողականության ծրագիր է (օրինակ՝ աղյուսակային հավելված): Ամենավաղ ներդրումներից մեկը ընկերական ծրագրային ապահովումն է[2], ժամանցային և ընդհանուր հետաքրքրություն ներկայացնող ծրագրերի փաթեթ, որը գրվել է BASIC-ով և վաճառվել բնօրինակ IBM AT և XT համակարգիչներով 1982-1985 թվականներին: Երբ ակտիվանում է (սեղմելով F10), ASCII գծային գրաֆիկը ընդհանուր է և հայտնվում են «արտադրողականություն» և «Ժամանակ» պիտակները։ Կրկին սեղմելով F10-ը, վերադառնում է ընկերական ծրագրային հավելված։
| Ենթակատեգորիա | • դաս • հաջորդականություն • keyboard shortcut  | |
|---|---|---|
Համակարգչային խաղերում
խմբագրելՊետի բանալու անվանական նպատակն է վերադասներին և գործընկերներին տպավորություն թողնել, որ աշխատակիցները կատարում են իրենց աշխատանքը, մինչդեռ նրանք իրականում խաղեր են խաղում կամ ինտերնետ են օգտագործում ոչ աշխատանքային առաջադրանքներ կատարելու համար[3]։ Դա բավականին տարածված հատկանիշ էր անհատական համակարգիչների համար նախատեսված վաղ համակարգչային խաղերում, քանի որ այն ժամանակ մարդիկ հաճախ տնային համակարգիչներ չունեին, և աշխատանքի վայրում խաղալը նրանց միակ տարբերակն էր:Պետի ստեղների մեծ մասը օգտագործվել է կեղծ DOS-ի հուշումները ցուցադրելու համար: Օգտագործումը որոշակիորեն մարել է, քանի որ զարգացել են ժամանակակից բազմաֆունկցիոնալ օպերացիոն համակարգերը: Այնուամենայնիվ, որոշ ծրագրեր դեռ պահպանում են հիմնական գործառույթը, ինչպիսիք են ակնթարթային հաղորդագրությունների հաճախորդները կամ դրանց հավելումները կամ կոմիքսների դիտողները, ինչպիսիք են MComix-ը:
Պետի բանալին առաջին անգամ օգտագործվել է Apple II «Bezare» խաղում[4], որը հրապարակվել է Southwestern Data Systems-ի կողմից։ Դրա գաղափարն առաջարկվել է Ռոջեր Վագների կողմից (Southwestern Data Systems-ի հիմնադիր, իսկ ավելի ուշ՝ Roger Wagner Publishing) 1981 թվականի մարտին Մեքսիկայում ճամփորդության ժամանակ, Ռոջեր Վագների և Դագ Կարլսթոնի (Broderbund Software-ից) զրույցի ժամանակ։ Միջոցառմանը մասնակցել են նաև Սթիվ Վոզնյակը, Էնդի Հերցֆելդը և անհատական համակարգիչների ոլորտում մի շարք այլ հիմնադիրներ[5]։ Microsoft Solitaire-ի բնօրինակ տարբերակի հեղինակ Ուես Չերին դրանում ներառել է շեֆին խաբելու ստեղնը՝ կեղծ աղյուսակը կամ պատահական ծածկագիրը C-ում ցուցադրելու համար, սակայն վերադասները խնդրել են այն հեռացնել թողարկումից հետո[6]։
Պետի ստեղնի մեկ այլ վաղ օրինակ է IBM PC-ի ապաստանի տարբերակը, որը մաքրում է էկրանը, երբ սեղմում եք F9 ստեղնը[7]։ Որոշ խաղեր փոխառել են Պետի բանալիի գաղափարը և օգտագործել այն զավեշտական էֆեկտ ստեղծելու համար: Infocom-ի մեծահասակների թեմայով Leather Goddesses of Phobos-ը (միայն IBM PC-ի տարբերակը) ուներ Պետի բանալի, որը թաքցնում էր խաղը և ցուցադրում էկրան, որը նախատեսված էր որպես անկյունաքարային տվյալների բազայի տեսք: Այնուամենայնիվ, ավելի սերտ ստուգման արդյունքում պարզվեց, որ էկրանն այնքան էլ անվտանգ չէ պետի համար։ Այն պարունակում էր տեղեկություններ մեծահասակների համար, բավականին ծիծաղելի ապրանքներ պատվիրելու մասին, ներառյալ «փչովի կաթնագործը»: Sierra On-Line-ի կատակերգական/գիտաֆանտաստիկ արկածային Space Quest 3֊րդ խաղն ուներ այսպես կոչված «պետի բանալին», որը հասանելի էր խաղի բացվող ընտրացանկից: Այնուամենայնիվ, երբ օգտատերը ընտրում էր այն, էկրանը սևանում էր և օգտատերին տեղեկացնում, որ իրենց ղեկավարը ուրախ չէր լինի, եթե իմանար, թե որքան ժամանակ է օգտատերը խաղում: Այնուհետև այն ցուցադրեց խաղի ընդհանուր անցած ժամանակը: Sierra's Leisure Suit Larry շարքի առաջին մի քանի խաղերը ներառում էին «պետ» ստեղնը բացվող ընտրացանկում (դյուրանցում սովորաբար Ctrl+B): Այնուամենայնիվ, երբ սա օգտագործվում է, այն հանգեցնում է ակնթարթային խաղի ավարտին, երբ առաջին խաղում ասվում է «Կներեք, բայց դուք պետք է վերականգնեք ձեր խաղը. երբ խուճապի մեջ եք, ես մոռանում եմ ամեն ինչ»: GATO-ի «սուզանավ» համակարգչային խաղի հիմնական բանալին Esc ստեղն էր, որի վրա սեղմելիս բացվում էր Lotus 1-2-3 տիպի աղյուսակի էկրանը։
Մայքրոսոֆթի իրականացում
խմբագրել1993 թվականին Մայքրոսոֆթը ներկայացրեց հինգ խաղերի հավաքածու, որոնց հիմնական կոճակը ESC ստեղն էր, որը գտնվում էր ստեղնաշարի վերին ձախ անկյունում, ի տարբերություն երկու ստեղների օգտագործման՝ CTRL ստեղն և «B» տառը («պետ» նշելու համար)[8]։ Ավելին, Վինդոուզի հզորությունը ցուցադրելու համար այն կարող է գրավել ամբողջ էկրանը կամ դրա միայն մի մասը:
Ժողովրդական մշակույթում
խմբագրելՊետի կոճակը հայտնվել է NCAA-ի յուրաքանչյուր մրցաշարում՝ սկսած 2005 թվականի մարտի խելագարության տղամարդկանց բասկետբոլի NCAA մրցաշարի կայքից, որը հեռուստադիտողներին թույլ է տվել դիտել յուրաքանչյուր խաղ:
Այլընտրանքներ
խմբագրելԺամանակակից օպերացիոն համակարգերում ծրագրերը կարող են նվազագույնի հասցվել կամ հետին պլան դրվել ստեղնաշարի դյուրանցման միջոցով: Բազմաթիվ աշխատանքային տարածքներ ունեցող աշխատասեղանի միջավայրում հնարավորություններից մեկը «պետ» աշխատանքային տարածքի պահպանումն է և դրան անցնելը, երբ պետը հայտնվի: 2014-ի թերթի հոդվածը, որը վերնագրված էր «Ինչպես դիտել Օլիմպիական խաղերը աշխատավայրում և չբռնվել», նկարագրում էր Mozilla Firefox-ի առանձնահատկությունը, որն ապահովում է PanicButton ստեղնաշարի դյուրանցումը[9]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ «While the Boss Is Away . . ». New York Times. May 14, 1989. Վերցված է January 3, 2023-ին.
- ↑ «FriendlyWare P.C. Arcade». Վերցված է October 9, 2009-ին.
- ↑ Hubert B. Herring (February 11, 1999). «A Site for Venting». New York Times. Վերցված է January 3, 2022-ին.
- ↑ «Home». rogerwagner.com. Վերցված է 2017-02-18-ին.
- ↑ «Home». rogerwagner.com. Վերցված է 2017-02-18-ին.
- ↑ Warren, Tom (May 22, 2020). «Microsoft Solitaire turns 30 years old today and still has 35 million monthly players». The Verge. Վերցված է May 24, 2020-ին.
- ↑ Van Gelder, Lindsay (December 1982). «Superplayers Run The Gauntlet». PC Magazine. էջ 131. Վերցված է January 18, 2015-ին.
- ↑ «A New Game Package is Introduced for Windows». New York Times. July 7, 1993. Վերցված է January 3, 2023-ին.
- ↑ Bobby Burch (February 7, 2014). «How to watch the Olympics at work without getting caught». BizJournals.com (Kansas City). Վերցված է January 3, 2023-ին.