Ույծի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Սյունիքի մարզ)

Այս հոդվածը ներկայացնում է Սյունիքի մարզի Ույծ գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 69 հուշարձան (10 միավոր)։


հուշարձան կառուցված վայր, հասցե կոորդ համարանիշ նշան. հավելյալ նշումներ պատկեր
Ամրոց մ.թ.ա. 3 հզ վերջ - 1 հզ 1-ին կես, միջնադար գյուղից 1 կմ հս-աե, Գիժ գետի աջ ափին, 6-ից ավելի բլուրների վրա 9.105/1 Հ ամրոց Սանգյառ, զբաղեցնում է մոտ 70 հա տարածք Լուսանկար վերբեռնել


Բնակատեղի մ.թ.ա. 3 հզ վերջ - 1 հզ 1-ին կես, միջնադար 9.105/1.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Դամբարանադաշտ մ.թ.ա. 3 հզ վերջ - 1 հզ կես բնակատեղիի տարած­քում և պարիսպներից դուրս 9.105/1.2 Հ պարբերաբար ավերվում է գան­­­ձախույզնե­րի կողմից Լուսանկար վերբեռնել


Ամրոց միջնադար գյուղի հս եզրին, բլրի գագաթին 9.105/2 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 16-20 դդ. ամրոցի տարածքում 9.105/2.1 Հ տարածքում նկատելի են շինության, հավանաբար` եկեղեցու մնացորդներ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 9.105/2.1.1 Հ բարձր Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 9.105/2.1.2 Հ օրորոցաձև է, որ­սի և խնջույ­քի տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 9.105/2.1.3 Հ բարձր է, խնջույքի տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 9.105/2.1.4 Հ սեղանաձև է, որ­սի և խնջույքի տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 9.105/2.1.5 Հ բարձր է, որսի տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1623 թ. 9.105/2.1.6 Հ սեղանաձև Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1660 թ. 9.105/2.1.7 Հ սեղանաձև Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ադիբեկի 1605 թ. 9.105/2.1.8 Հ խնջույ­քի տեսարա­նով, կազմող` Խարանզես Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ապարզարի 1645 թ. 9.105/2.1.9 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ավիի 16 դ. 9.105/2.1.10 Հ որսի և խնջույ­քի տե­սա­րանով, կազ­մող` Բախշայիշ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Գանջիի 1577 թ. 9.105/2.1.11 Հ կենցա­ղային տեսարա­նով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Էվազի 1660 թ. 9.105/2.1.12 Հ խնջույ­քի տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Հովհաննեսի 1712 թ. 9.105/2.1.13 Հ խնջույ­քի տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ղարամի 1581 թ. 9.105/2.1.14 Հ բարձր է, վար ու ցանքի տեսա­րա­նով Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի ուշ միջնադար 9.105/2.2 Հ պահպանվել է խորանը` մոտ 1 մ բարձրու­թյամբ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի քարայր ուշ միջ­նադար գյուղի աե եզրին, Անապատ գյուղատեղի տանող ճանապարհից ձախ 9.105/3 Հ երկսրահ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի քարայր ուշ միջ­նադար գյուղի աե եզրին 9.105/4 Հ միասրահ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց ուշ միջնադար - 20 դ. գյուղի աե եզրին 9.105/5 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16 դ. 9.105/5.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16 դ. 9.105/5.2 Հ ընկած Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16 դ. 9.105/5.3 Հ արձանագիր է, ընկած Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1550 թ. 9.105/5.4 Հ օրորոցաձև է, կենցաղային տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 9.105/5.5 Հ սեղանաձև է, ցլի և առյուծի կռվի տեսարա­նով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 9.105/5.6 Հ բարձր է, կենցա­ղա­յին տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1637 թ. 9.105/5.7 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1637 թ. 9.105/5.8 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1654 թ. 9.105/5.9 Հ բարձր է, որսի և խնջույքի տեսա­րա­նով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1655 թ. 9.105/5.10 Հ կենցաղային տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Անանի 1657 թ. 9.105/5.11 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Բինեաթի 1668 թ. 9.105/5.12 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Գոհարի 1673 թ. 9.105/5.13 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Զոհրապի 1657 թ. 9.105/5.14 Հ որ­սի և խնջույքի տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Էվազի 1561 թ. 9.105/5.15 Հ խա­չազարդ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Էտիի 1541 թ. 9.105/5.16 Հ օրորոցաձև է, պատկերաքանդակներով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Խանումի 1675 թ. 9.105/5.17 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Խեչումի 1554 թ. 9.105/5.18 Հ կենցա­ղային տեսա­րա­նով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Կարապետի 1514 թ. 9.105/5.19 Հ պատ­կերաքան­դակ­ներով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Մարգարի 1657 թ. 9.105/5.20 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Մինասի 1624 թ. 9.105/5.21 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Միրաղի և Գոզալի 1657 թ. 9.105/5.22 Հ որսի և խնջույքի տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Մելիքի 1673 թ. 9.105/5.23 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Մկրտչի 1641 թ. 9.105/5.24 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Շահբազի 1708 թ. 9.105/5.25 Հ որսի և խնջույքի տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Պալի 16-17 դդ. 9.105/5.26 Հ կեն­ցաղային տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Պաշարաթի 1665 թ. 9.105/5.27 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Պապի 1671 թ. 9.105/5.28 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Սալթանղուլի 16 դ. 9.105/5.29 Հ խնջույ­քի տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Տաթլուի 1671 թ. 9.105/5.30 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Փիրիբեկի 1573 թ. 9.105/5.31 Հ խաչազարդ Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի Անապատ 13-17 դդ. գյուղից մոտ 2 կմ հս-աե 9.105/6 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 13-17 դդ. 9.105/6.1 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. 9.105/6.1.1 Հ երկատված Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 9.105/6.1.2 Հ օրորոցաձև է, որ­սի տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Հախնազարի 16-17 դդ. 9.105/6.1.3 Հ բարձր է, կենցաղային տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Դամբարանադաշտ մ.թ.ա. 2-1 հազ. գյուղից հս-աե, Աղիտու գյուղից 1.5 կմ ամ 9.105/7 Հ պահպանվել է 2 հատվածով Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի «Թևանի սուրբ» 5-7 դդ. գյուղից մոտ 500 մ աե, ճանապարհի աջ կողմում 9.105/8 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի Սբ. Գևորգ 1617 թ. գյուղի մեջ 9.105/9 Հ կիսավեր Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց ուշ միջնադար եկեղեցու մոտ 9.105/9.1 Հ ավերվել է կա­ռուցապատման հետևանքով Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1527 թ. 9.105/9.1.1 Հ տեղահանված Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 9.105/9.1.2 Հ տեղահան­ված է, օրորոցաձև, որ­սի և խնջույ­քի տեսարա­նով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ստեփանոսի 16-17 դդ. 9.105/9.1.3 Հ բարձր է, պատկերաքանդակներով Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. ագուցված է եկեղեցու հս ճակատին 9.105/9.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. ագուցված է եկեղեցու հս պատին, ներքուստ 9.105/9.3 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին 1970 թ. գյուղի մեջ 9.105/10 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել