Ուխրյաբ
«Ուխրյաբ» (ռուս.՝ «Ухряб»), ռուս ժամանակակից գրող Վիկտոր Պելևինի պատմվածքը, որն առաջին անգամ հրապարակվել է 1991 թվականին։
| Ուխրյաբ ռուս.՝ Ухряб | |
|---|---|
| Տեսակ | գրական ստեղծագործություն |
| Ժանր | պատմվածք |
| Ձև | պատմվածք |
| Հեղինակ | Վիկտոր Պելևին |
| Բնագիր լեզու | ռուսերեն |
| Հրատարակվել է | 1991 |
Բովանդակություն խմբագրել
Պելևինի վաղ շրջանի պատմվածքի իրադարձությունները տեղի են ունենում խորհրդային ժամանակներում (դատելով «այս յոթանասուն տարվա ընթացքում այնքան անհասկանալի բաներ են կուտակվել» արտահայտությունից՝ 1980-ական թվականների երկրորդ կեսին)[1]։
Պատմվածքի հերոսը՝ հումանիտար գիտությունների մասնագետ թոշակառու Մարալովը, իրեն ամբողջությամբ թոշակառու չզգալու նպատակով պատասխանում է ընթերցողների՝ ամսագրերին գրած նամակներին, օրինակ՝ դպրոցականի «Ինչո՞ւ եմ ապրում» հարցին։ Մնացած ժամանակ նա փիլիսոփայական ընդհանուր թեմաներով զրուցում է միակ աշակերտի հետ։ Եվ ահա, հարբած զրույցներից մեկի ընթացքում, նա արտահայտում է անսպասելի միտք, որ Աստված որոշակի երկրում անհասկանալի ամեն ինչի անձնավորված ընդհանրացումն է։ Նա օբյեկտիվորեն գոյություն ունի, և նրան համապատասխանում է որոշակի կրոնական միստիկա[2]։
Առավոտյան խումարից հետո պարզվում է, որ գաղափարն իր գյուտարարի հոգում արմատացել է տարօրինակ «ուխրյաբ» (ռուս.՝ «ухряб») բառի տեսքով։ Հերոսն ամենահաս «ուխրյաբը» սկսում է տեսնել ամենուր. միս կոտրելու հնչյուններում, թաքնված ձևով գրականության դասականների տողերում («вот-с, умял двух рябчиков, да ещё…»), ակրոստիքոսի տեսքով կարգախոսներում («Успеха участникам XI международного фестиваля за разоружение и ядерную безопасность!»), պատերին նկարների հաջորդականության մեջ (подсолнух, рябина)[2]։
Աստիճանաբար նոր տեղական աստվածը դառնում է հերոսի մոլագար կիրքը, նա իրեն տեսնում է երկու «ուխրյաբների» մեջ սեղմված, ինչպես մամլիչում, նա չի համաձայնվում իրեն էլ ճանաչել «ուխրյաբ», թեպետ դա արդար չէ, քանի որ «ուխրյաբը» նաև նրա ներսում է։ Մոլագարությունը հանգեցնում է հերոսի կամավոր մահվան՝ քաղաքից դուրս ձյունապատ փոսում, որը նրան պատկերվում է որպես «հում ուխրյաբ նախնական տեսքով», ինչը և պատմվածքի բնական ավարտն է։ Վերջին՝ իններորդ գլուխը բաղկացած է մեկ նախադասությունից. «Նրան երկու օր անց գտան դահուկորդները՝ ձյան միջից ցցված կարմիր գուլպայի շնորհիվ»[2]։
Հրապարակում խմբագրել
Պատմվածքն առաջին անգամ տպագրվել է 1991 թվականին Պելևինի հեղինակային առաջին՝ «Կապույտ լապտեր» ժողովածուում[3]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Ухряб». patephone.com. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 7-ին.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «You books. Виктор Пелевин. Все рассказы. Авторский сборник». You-books.com. The biggest library (անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 7-ին.
- ↑ «Книга «Синий фонарь (сборник)»». 2014 թ․ սեպտեմբերի 17. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 7-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- «Ուխրյաբ» պատմվածքը Վիկտոր Պելևինի ստեղծագործությունների կայքում