Նուռնուսի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Կոտայքի մարզ)

Այս հոդվածը ներկայացնում է Կոտայքի մարզի Նուռնուս գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 70 հուշարձան (18 միավոր)։

Նուռնուսի հուշարձաններ էջը Վիքիպահեստում

հուշարձան	կառուցված	վայր, հասցե	կոորդ	համարանիշ	նշան.	հավելյալ նշումներ	պատկեր
Ամրոց	5-10 դդ.	գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ, Հրազդանի ձորի ամ լանջի եռանկյունաձև հրվանդանի վրա	—	6.51/1	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Բացօթյա կայանների համալիր	հին քարի դար	Հրազդանի կիրճի երկայնքով` վանակատի ելքերի մոտ	—	6.51/2	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Բացօթյա կայան Նուռնուս-1	հին քարի դար		—	6.51/2.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Բացօթյա կայան Նուռնուս-2	հին քարի դար		—	6.51/2.2	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Բացօթյա կայան Նուռնուս-3	հին քարի դար		—	6.51/2.3	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Բացօթյա կայան Նուռնուս-4	հին քարի դար		—	6.51/2.4	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Բացօթյա կայան Նուռնուս-5	հին քարի դար		—	6.51/2.5	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Բացօթյա կայան Նուռնուս-6	հին քարի դար		—	6.51/2.6	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Բացօթյա կայան Նուռնուս-7	հին քարի դար		—	6.51/2.7	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Բացօթյա կայան Նուռնուս-8	հին քարի դար		—	6.51/2.8	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Բնակատեղի	հին քարի դար	գյուղի հվ-ամ եզրին, ձորակում	—	6.51/3	Հ	Նուռնուս-4 բացօթյա կայանի մոտ	Լուսանկար վերբեռնել
Բնակատեղի	Ք.ա. 2-1 հազ.	գյուղի ամ եզրին` ձորում, գետի ձախափնյա տափարակի վրա	—	6.51/4	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Բնակատեղի	Ք.ա. 2-1 հազ.	Հրազդան գետի աե ձորալանջին, գետի ձախ ափին	—	6.51/5	Հ	«Նադիրի այգի. գյուղատեղիի հվ կողմում	Լուսանկար վերբեռնել
Աշտարակ	Ք.ա. 2-1 հազ.		—	6.51/5.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Զոհասեղան	Ք.ա. 2 հազ.	բնակատեղիի կենտրոնական մասում	—	6.51/5.2	Հ	երկու եկեղեցիներից հվ	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց		գյուղում	—	6.51/6	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար		գերեզմանոցի կենտ. մասում	—	6.51/6.1	Հ	ընկած է գետնին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար		նույն տեղում	—	6.51/6.2	Հ	ընկած է գետնին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար		գերեզմանոցի հս-աե մասում	—	6.51/6.3	Հ	ընկած է գետնին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար		գերեզմանոցի կենտ. մասում	—	6.51/6.4	Հ	ընկած է գետնին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար		գերեզմանոցի կենտ. մասում	—	6.51/6.5	Հ	ընկած է գետնին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար		նույն տեղում	—	6.51/6.6	Հ	ընկած է գետնին, վերին աջ անկյունը կոտրված է	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	5-10 դդ.	Հրազդանի ձորում, ջրամբարի ձախ ափին	—	6.51/7	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	10-15 դդ.	գյուղից ամ, ձորում, գետի ձախ ափին	—	6.51/8	Հ	բրոնզե դարի ամրոցի տարածքում	Լուսանկար վերբեռնել
Մատուռ	10-12 դդ.		—	6.51/8.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Գյուղատեղի	5-15 դդ.	Հրազդան գետի ձախ ձորալանջին	40°20′46″ հս․. լ. 44°35′56″ ավ. ե.	6.51/9	Հ	«Նադիրի այգի» վայրում	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի	7-8 դդ.	գյուղատեղիի կենտրոնական մասում	—	6.51/9.1	Հ	զույգ եկեղեցիներից ամ-ը	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի	7-8 դդ.	նախորդից 10 մ աե	—	6.51/9.2	Հ	զույգ եկեղեցիներից աե-ը	Լուսանկար վերբեռնել
Օժանդակ կառույցներ	եկեղեցու հս կողմում		—	6.51/9.2.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	5-15 դդ.	եկեղեցիների շրջակայքում	—	6.51/9.3	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	9-10 դդ.		—	6.51/9.31	Հ	ընկած է գետնին՝ եկեղեցիների միջև	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	952 թ.		—	6.51/9.3.2	Հ	պահպանվել է երկու բեկոր	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Սահակի	963 թ.	հենած է ավերված եկեղեցու հս պատին	—	6.51/9.3.3	Հ	արձանագիր	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	11-12 դդ.	երկրորդ եկեղեցուց 5 մ հվ	—	6.51/9.3.4	Հ	ընկած է գետնին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	11-12 դդ.	երկրորդ եկեղեցուց 6 մ հվ	—	6.51/9.3.5	Հ	ժայռաբեկորի մոտ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Հայրապետի, կազմող` Ավան	1171 թ.		—	6.51/9.3.6	Հ	հենած է եկեղեցու խորանի քարերին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	աե եկեղեցուց 4 մ հվ	—	6.51/9.3.7	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	առաջին եկեղեցուց 5 մ հվ-աե	—	6.51/9.3.8	Հ	ընկած է գետնին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	երկու եկեղեցիների միջև	—	6.51/9.3.9	Հ	ընկած է գետնին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	աե եկեղեցու հվ-ամ անկյան մոտ	—	6.51/9.3.10	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.		—	6.51/9.3.11	Հ	ընկած է գետնին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.		—	6.51/9.3.12	Հ	ընկած է գետնին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	գերեզմանոցի հս-աե մասում, աե եկեղեցուց 20 մ հս	—	6.51/9.3.13	Հ	կանգնեցված է գետնի վրա	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	գերեզմանոցի հս-աե մասում	—	6.51/9.3.14	Հ	նախորդի մոտ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	13-14 դդ.	գերեզմանոցի հս-աե մասում	—	6.51/9.3.15	Հ	նախորդի մոտ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	13-14 դդ.		—	6.51/9.3.16	Հ	մասնատված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	14-15 դդ.	գերեզմանոցի հս-աե մասում, աե եկեղեցուց 20 մ հս	—	6.51/9.3.17	Հ	կիսով չափ թաղված է հողի մեջ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	14-15 դդ.	առաջին եկեղեցուց 5 մ հվ-ամ	—	6.51/9.3.18	Հ	ստորին մասը կոտրված	Լուսանկար վերբեռնել
Ջրատար			—	6.51/9.4	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Սրբատեղի	5-10 դդ.	եկեղեցիներից 50 մ հվ	—	6.51/9.5	Հ	կից է խոշոր ժայռաբեկորներին	Լուսանկար վերբեռնել
Գյուղատեղի	10-19 դդ.	գյուղից ամ, Հրազդանի ձորի ամ լանջին	40°21′19″ հս․. լ. 44°36′15″ ավ. ե.	6.51/10	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի	13 դ.		—	6.51/10.1	Հ	միանավ սրահ	Լուսանկար վերբեռնել
Օժանդակ շինություններ	13 դ.	եկեղեցուց 20 մ հս	—	6.51/10.1.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Մատուռ	4-6 դդ.		—	6.51/10.2	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	10-15 դդ.	միանավ եկեղեցու շուրջ	—	6.51/10.3	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար			—	6.51/10.3.1			Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար			—	6.51/10.3.2			Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար			—	6.51/10.3.3			Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար			—	6.51/10.3.4			Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար			—	6.51/10.3.5			Լուսանկար վերբեռնել
Ձիթհան	16-17 դդ.	գյուղատեղիի հս եզրին, ժայռերի տակ	—	6.51/10.4	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Գյուղատեղի	18-19 դդ.	գյուղի ամ մասում, գյուղ մտնող ճանապարհից աջ	—	6.51/11	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Դոլմեն	Ք.ա. 2 հազ.	Հրազդանի ձորում, գետի ձախ ափին	—	6.51/12	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Դամբարանադաշտ	Ք.ա. 2-1 հազ.	գյուղից 3 կմ հվ-արմ	—	6.51/13	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի	13 դ.	գյուղի ամ մասում	—	6.51/14	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	եկեղեցուց հս	—	6.51/14.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10 դ.	գյուղից ամ, արահետի վրա	—	6.51/15	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար		գյուղի մեջ	—	6.51/16	Հ	Զ. Օզմանյանի այգում	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	13 դ.	գյուղից 2 կմ հվ-ամ	—	6.51/17	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին	1975 թ.	գյուղի սկզբնամասում	—	6.51/18	Հ		Լուսանկար վերբեռնել

Տես նաև

• Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ