Միկրոտրոն

Միկրոտրոն[միկրո․․և (էլեկ) արոն], էլեկտրոնային ցիկլոտրոն, թեթև տարրական մասնիկների ցիկլիկ ռեզոնանսային արագացուցիչ։ Աշխատանքի հիմքում ընկած է խորհրդային ֆիզիկոս Վ․ Ի․ Վեքսլերի գաղափարը, ըստ որի՝ միկրոտարրը կարևորագույն պարունակություն է ջրում։ Օրգանիզմ մտնելու հիմնական աղբյուրները օրվա սննդաբաժնում, հյուսվածքներ և օրգաններ, որոնց մեջ կուտակվում է տարրը ֆիզիոլոգիահիգիենային ֆիզիոլոգիական դերը և կենսաբանական արդյունավետությունը Al 0—0,1,հացամթերքներ 20—100 2—50, լյարդ, գլխուղեղ, ոսկոր։ Նպաստում է էպիթելային, շարակցական, ոսկրային հյուսվածքների զարգացմանը և վերականգնմանը, ներգործում մարսողական գեղձերի և ֆերմենտների ակտիվության վրա ВГ 0—0,25, հացամթերքներ, կաթ 0,4-1,0 0,5—2,0, գլխուղեղ, վահանաձև գեղձ։ Մասնակցում է նյարդային համակարգի կարգավորմանը, ազդում սեռական և վահանաձև գեղձերի ֆունկցիաների վրա Fe 0,01—1,0, հացամթերքներ, միս, մրգեր 15-40 10—30, էրիթրոցիտ, փայծաղ։ Մասնակցում է արյունաստեղծմանը, շնչառությանը, իմունակենսաբանական և օքսիդավերականգնման ռեակցիաներին, անբավարարության դեպքում առաջանում է անեմիա J 0—0,3։ Կաթ, բանջարեղեն 0,04—0,2 1,1 —1,3, վահանաձև գեղձ։ Անհրաժեշտ է վահանաձև գեղձի գործունեության համար, անբավարարությունը նպաստում է տեղաճարակային խպիպի տարածմանը Co 0,01—0,1։ Կաթ, հացամթերքներ, բանջարեղեն 0,01-0,1 0,02—0,2, արյուն, փայծաղ, ոսկրեր, ձվարաններ, հիպոֆիզ, լյարդ։ Խթանում է արյունաստեղծումը, մասնակցում սպիտակուցների սինթեզմանը, ածխաջրային փոխանակության կարգավորմանը Mn 0—0․5։ Հացամթերքներ 4-36 2—10, ոսկրեր, լյարդ, հիպոֆիզ։ Ազդում է կմախքի զարգացման վրա, մասնակցում իմունիտետի ռեակցիաներին, արյունաստեղծմանը և հյուսվածքների շնչառությանը։ Անբավարարության դեպքում կենդանիների մոտ՝ հյուծվածություն, կմախքի աճի Cu 0-0,1։ Հացամթերքներ, կարտոֆիլ, մրգեր 1-10 1 —4, լյարդ, ոսկրեր և զարգացման դանդաղում։ Նպաստում է աճին և զարգացմանը, մասնակցում արյունաստեղծմանը, իմոունային ռեակցիաներին, հյուսվածքային շնչառությանը Mo 0—0,1։ Հացամթերքներ 0,1-0,6 0,1—0,5, լյարդ, երիկամներ, պիգմենտային թաղանթ, աչքեր։ Մտնում է ֆերմենտների կազմի մեջ, արագացնում թռչունների ու կենդանիների աճը, ավելցուկն առաջացնում է տավարի մոլիբդենոզ F 0—2․0 ջուր, բանջարեղեն, կաթ 0,4—1,8 2—3, ոսկրեր, ատամներ։ Բարձրացնում է ատամների դիմացկունությունը ոսկրափուտի նկատմամբ, խթանում արյունաստեղծումը և իմունիտետը, մասնակցում կմախքի զարգացմանը, ավելցուկն առաջացնում է ֆլյուորոզ Zn 0—0,1։ Հացամթերքներ, միս, բանջարեղեն 6—30 5—20, լյարդ, շագանակագեղձ, ցանցաթաղանթ։ Մասնակցում է արյունաստեղծման պրոցեսներին, ներզատիչ գեղձերի գործունեությանը, անբավարարության դեպքում՝ կենդանիների մոտ՝ աճի դանդաղում, պտղաբերության նվազում էներգիայի աճը ամեն մի պտույտի դեպքում պետք է լինի այնպիսին, որ հաստատուն մագնիսական դաշտում էլեկտրոնի պտտման պարբերության փոփոխությունը, կապված զանգվածի ռելյատիվիստական աճի հետ, հավասար լինի ամբողջ թիվ անգամ արագացնող էլեկտրական դաշտի պարբերություն։ Այդ պայմանը բավարարելու համար հարկավոր է էլեկտրոններին հաղորդել էներգիայի մեծ աճ կամ կիրառել փոքր պարբերություն ունեցող արագացնող էլեկտրական դաշտ (այսինքն՝ օգտագործել էլեկտրամագնիսական դաշտի գերկարճալիքային տիրույթը), կամ էլ էլեկտրոնների պտտման պարբերությունը մեծ վերցնել, այսինքն՝ արագացնել թույլ մագնիսական դաշտում։ Գործնականում կարիք է լինում այս երեք հնարավորություններն էլ օգտագործել միաժամանակ։ Լայն տարածում են գտել այն միկրոտրոները, որոնք էլեկտրոններին հաղորդում են 4—5 Մէվ էներգիա։ Միկրոտրոնները կիրառվում է ոչ միայն միջուկային ֆիզիկայում, այլև բժշկության մեջ, կիսահաղորդչային ֆիզիկայում։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 547)։