Մասնակից:Tiruhi M/Ավազարկղ3
Հարվարդի վերլուծական համակարգ, կոչվում է նաև գենդերային դերերի հաշվառման համակարգ, ամենավաղ համակարգերից մեկն է տղամարդկանց և կանանց միջև տարբերությունները, տնտեսության մեջ կանանց ներգրավվածությունը հասկանալու համար: Գենդերային վերլուծությունը, որ հիմնված է Հարվարդի վերլուծական համակարգ վրա, մեծ նշանակություն ունի քաղաքական գործիչների համար։ Հարվարդի վերլուծական համակարգ միջոցով քաղաքական գործիչները հասկանում են զարգացման նպատակներին ռեսուրսներ հատկացնելու տնտեսական պատճառները ինչպես կանանց, այնպես էլ տղամարդկանց համար[1]։
Պատմություն
խմբագրելՀարվարդի վերլուծական համակարգը ստեղծվել է 1980 թ Համաշխարհային բանկի պատվերով՝ Հարվարդի զարգացման կանանց վերապատրաստման համալսարանում: Ջեյմս Օսթինը, ով հայտնի էր Հարվարդում գործի մեթոդի ուսուցման շնորհիվ, գլխավորեց երեք կանանցից բաղկացած թիմ, որոնք մեծ փորձ ունեն լայն մասշտաբով՝ Քեթրին Օվերհոլտ, Մերի Անդերսոն և Քեթլին Կլաուդ: Նրանք հայտնի դարձան որպես Հարվարդի թիմ: Համակարգը մշակվել է Հարվարդի Միջազգային զարգացման ինստիտուտի կողմից՝ միջազգային գրասենյակի հետ համագործակցությամբ և առաջին անգամ նկարագրվել է 1984 թվականին Քեթրին Օվերհոլտի և այլ մասնագետների կողմից: Հարվարդի վերլուծական համակարգը նման ամենավաղ համակարգերից մեկն էր[1]։ Հարվարդի վերլուծական համակարգի ստեղծման մեկնարկային կետը այն ենթադրությունն էր, որ տնտեսական իմաստ ունի զարգացման աջակցության նախագծերի համար ռեսուրսներ հատկացնել ինչպես կանանց, այնպես էլ տղամարդկանց, ինչը զարգացումը կդարձնի ավելի արդյունավետ: Այս մոտեցումը, որը հայտնի է նաև որպես բարձր արդյունավետության մոտեցում, ենթադրում է, որ կանանց համար անհրաժեշտ է ավելի շատ ռեսուրսներ հատկացնել, քան տղամարդկանց համար[2]։
Փախստականների հետ կապված իրավիճակներում մարդկանց վրա հիմնված պլանավորման հայեցակարգը, որն ավելի հաճախ կոչվում է մարդկանց վրա հիմնված պլանավորման հայեցակարգ, հիմնված է Հարվարդի հայեցակարգի վրա, որը փորձում է հաղթահարել իր սկզբնական որոշ թերություններ և նախատեսված է արտակարգ իրավիճակներում օգտագործելու համար: Այս հայեցակարգը կարող է օգտագործվել նաև փախստականների հետ կապված իրավիճակներում մարդկանց պլանավորման համար: Այն ստեղծվել է ՄԱԿ-ի Փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի գրասենյակի համար[3]։ Այլ շրջանակային ծրագրերը ներառում են Քերոլայն Մոզերի գենդերային պլանավորման ծրագիրը, Նաիլա Կաբիրի սոցիալական հարաբերությունների ծրագիրը և կանանց հզորացման ծրագիրը[4]։
Կառուցվածք
խմբագրելՀարվարդի վերլուծական համակարգը օգտագործվում է համայնքից և տնային տնտեսություններից տեղեկատվություն հավաքելու համար: Այն նկարագրում է, թե ով ինչ գործունեություն է իրականացնում, ով ունի ռեսուրսների հասանելիություն և վերահսկողություն, նրանց ազդեցությունը գենդերային դերերի վրա[5][6]։ Գործունեության պրոֆիլը պատասխանում է ով ինչ է անում հարցին:Մուտքի և վերահսկման պրոֆիլը որոշում է գործունեության պրոֆիլում նշված առաջադրանքներում օգտագործվող ռեսուրսները և որոշում, թե ով է մուտք գործում այդ ռեսուրսները և ով է վերահսկում դրանց օգտագործումը: Այն նաև նշում է այն առավելությունները, որոնք տալիս է յուրաքանչյուր գործունեություն, և ով ունի այդ առավելությունները և վերահսկում է դրանք: Վերջին ազդող գործոններ բաժնում նշվում են այն գործոնները, որոնք առաջացնում են յուրաքանչյուր սեռի դերերի տարբերություններ, որոնք նշված են երկու պրոֆիլներում: Սա կարող է ցույց տալ այն ոլորտները, որտեղ գենդերային դերերը փոխելու հնարավորություն կա[7]։Նախագիծն անցնում է նույնականացման, նախագծման, իրականացման և գնահատման փուլեր: Շրջանակը պարունակում է նաև մի շարք ստուգաթերթեր՝ յուրաքանչյուր փուլում տրվող հարցերով[8]։
Հայեցակարգի առավել ամբողջական նկարագրությունը ներկայացված է Քեթրին Օվերհոլտի, Մերի Բ.Անդերսոնի, Քեթլին Կլաուդի, Ջեյմս է. Օսթինի խմբագրած գենդերային դերերը զարգացման նախագծերում գրքում, որ հրատարակվել է 1985 թվականին՝ Կումարյան Պրես հրատարակչության կողմից[7]։
Ուժեղ և թույլ կողմեր
խմբագրելԼինելով չեզոք և փաստերի վրա հիմնված՝ Հարվարդի վերլուծական համակարգը օգտակար է գենդերային հարցերի շուրջ քննարկումներ սկսելու համար այն մարդկանց հետ, ովքեր այլ կերպ հրաժարվում են մտածել տղամարդկանց և կանանց միջև ուժերի հավասարակշռության մասին: Այն նաև օգտակար է տեղեկատվություն տրամադրելու այն մարդկանց, ովքեր հակված են լուծումները դիտարկել տնտեսական առումով[3]։Այս համակարգը լավագույնս կիրառելի է գյուղատնտեսական կամ գյուղական համայնքներին ուղղված ծրագրերի, ինչպես նաև այն ծրագրերի համար, որոնք ուղղված են ապրուստի կայուն աղբյուրներ ստեղծելով աղքատության կրճատմանը[9]։
Հարվարդի վերլուծական համակարգը կենտրոնանում է ոչ թե ծրագրերի, այլ նախագծերի և արդյունավետության, այլ ոչ թե արդյունավետության վրա: Այն չի օգնում բացահայտել գենդերային ռազմավարական կարիքները և չի առաջարկում գենդերային անհավասարության փոփոխության վերաբերյալ առաջարկություններ[4]։ Այս համակարգը ենթադրում է, որ գենդերային կարիքները պետք է բավարարվեն տնտեսական արդյունավետության շահերից ելնելով և ավելի քիչ կարևորություն է տալիս հավասարության հասկացություններին, ուժային հարաբերություններին կամ որոշումների կայացման գործընթացներին[10]։ Վերևից ներքև մոտեցումը հանգեցնում է պարզեցման՝ անտեսելով առարկաների իրավիճակի վերլուծությունը և այնպիսի գործոններ, ինչպիսիք են ռասան, դասը, էթնիկ պատկանելությունը և հարաբերությունների այլ տեսակներ, որոնք անհրաժեշտ են որպես այդպիսին արդյունավետությունը բարձրացնելու համար[4]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 Washington O. Ochola; Pascal C. Sanginga; Isaac Bekalo, eds. (2010). Managing Natural Resources for Development in Africa. IDRC. էջեր 238–239. ISBN 978-9966-792-09-9.
- ↑ «Gender Analysis Frameworks» (PDF). USAID. 2008. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2010-05-13-ին. Վերցված է 2011-06-09-ին.
- ↑ 3,0 3,1 Candida March; Inés A. Smyth; Maitrayee Mukhopadhyay (1999). «Harvard Analytical Framework and People-Oriented Planning». A guide to gender-analysis frameworks. Oxfam. էջ 43ff. ISBN 0-85598-403-1.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 «Annex 2: Common Gender Analysis Frameworks». New Zealand Aid Programme. Վերցված է 2011-06-09-ին.
- ↑ «Gender Analysis». Canadian International Development Agency. Վերցված է 2011-06-09-ին.
- ↑ «Unit 1: A conceptual framework for gender analysis and planning». International Labour Organization (ILO). Վերցված է 2011-06-09-ին.
- ↑ 7,0 7,1 «Annex X - The Harvard Analytical Framework». World Food Programme. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-07-26-ին. Վերցված է 2011-06-09-ին.
- ↑ «The Harvard Analytical Framework». Chinese Women's Research Network. 2010-11-22. Վերցված է 2011-06-09-ին.
- ↑ «ANNEX 6: CONCEPTUAL FRAMEWORKS FOR GENDER ANALYSIS AND PLANNING» (PDF). World Bank. June 9–21, 1996. Վերցված է 2011-06-09-ին.
- ↑ «Tool Name: Harvard Analytical Framework». World Bank. Վերցված է 2011-06-09-ին.
Հետագա ընթերցման համար
խմբագրել- Catherine Overholt; և այլք: (1985). Gender roles in development projects: a case book. Kumarian Press. ISBN 0-931816-15-7.