Ալի Բաբայի եղբայրը քարանձավում

«ՍԻմ-Սիմ, բացվիր» — կախարդական բառերը, որ ՞Ալի բաբն և քառասուն ավազակները՞ հեքիաթի հերոսն արտասանում է գանձերով լեցուն քարանձավը մտնելու համար: իսկ այնտեղից դուրս գալու համար պետք է արտասանել. ՞ՍԻմ-սիմ, փակվիր՞:

Իր ֆրանսիական բնօրինակում այդ բառերը հնչում են հետևյալ կերպ.Sésame, ouvre-toi, այսինքն. ՞Սեզամ ,բացվիր՞:[1]. Սեզամը Արևելյան Եվրոպայի երկրներում սեզամ ընդունված է անվանել քնջութին: Ըստ հեքիաթի Ալի-Բաբայի եղբայրը քարանձավից դուրս գալու ժամանակ մոռանում է այդ բառը և սկսում է խառնել բոլոր սերմերի անունները և դրա համար էլ չի կարողանում այնտեղից դուրս գալ:

Ստիտ Տոմսոնը գրում է, որ այս խոսքերը աշխարհի բոլոր ժողովուրդների հեքիաթի D1552.2 դրդապատճառի տարածված լուսաբանումը, այն է խորհրդային բառերը հնարավորություն են ընձեռնում ներս մտնել:[2].

Ռուսական թարգմանության տարբերակում, սեզամի փոխարեն օգտագործված է արաբերեն սիմ-սիմ բառը, որը նույն քնջութն է նշանակում: Կա տարբերակ, որ հեքիաթի հեղինակը ցանկացել է նմանեցնել սերմերով լի արկղերի ընկնելու ձայնի հետ:[3].

Չի բացառվում նաև այն, որ քնջութի անվան հետ նմանությունը շատ պատահական է ստացվել, իսկ կախարդական բառերը ծագել է šem-šamáįmառեղծվածային ֆորմուլաից կամ էլ եբրայերենով աստծո անունով (šemšem):[4]


Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. http://books.google.com/books?id=Wt8DAAAAQAAJ&pg=PA103
  2. Stith Thompson. Motif-index of folk-literature: a classification of narrative elements in folktales, ballads, myths, fables, mediaeval romances, exempla, fabliaux, jest-books, and local legends. Bloomington: Indiana University Press, 1955-1958.
  3. Entity Display : Sesamum indicum L
  4. Paul Haupt, "Open Sesame" in Beiträge zur assyriologie und semitischen sprachwissenschaft 10:2, 1927, p. 165ff.

Կատեգորիա:Մոգություն