Մասնակից:Մանուկյան Անահիտ/Ավազարկղ

Մանուկյան Անահիտ/Ավազարկղ

«Վերջին նապաստակը» 1971 թվականին նկարված  «Էկրան» ստեղծագործական միավորման խորհրդային մուլտֆիլմ: Ռեժիսոր Բորիս Բուտակովի ստեղծած  մուլտֆիլմը բնության պահպանության անհրաժեշտության մասին է :

Սյուժե

Ձմեռային անտառում լուռ է: Սակայն անտառ է ժամանում գնացքը, և անտառում թնդացին կրակոցների ձայները: Նապաստակը փախչում էր անտառում, իսկ նրա հետևից մի խումբ որսորդներ հրացաններով: Հանկարծակի նապաստակը տեսավ գայլին որի հետևից նույնպես որսորդներ էին: Նապաստակը պտտվեց և ցատկեց ծառի ամենացածր և հաստ ճյուղին: Գայլը նույնպես նկատեց որսորդներին , նայեց շուրջը և ցատկեց նույն ճյուղին: Երկու որսորդական խմբերն էլ վազեցին առաջ: Նապաստակը և Գայլը ցատկեցին ճյուղից և վազեցին, բայց շուրջը թնդում էին կրակոցնեը: Ընկերները դժբախտաբար տեսան ցուցանակը «Մինչև արգելոց 15 կմ»: Նրանք սկսեցին մտնել արգելոց: Գայլը այնպես ցատկեց զառիթափից որսորդի վրա, որը այնքան վախեցավ, որ գցեց իր զենքը, գլխարկը, քուրքը, վալենկին և այնքան արագ վազեց, որ ոտնաթաթերը փայլում էին: Նապաստակը օգնեց գայլի հագնել նետված հագուստը, կապեց նրա մռութը շարֆով և մտավ նրա գրպանը: Եվ գայլը գաց անտառով դեպի արգելոցը հեռու մնալով որսորդներից: Բայց որսորդական շունը զգաց գայլի ներկայությունը և հաչաց: Գայլը և նապաստակը ստիպված փախան, նետելով քողարկող հագուստը: Հասցրեցին նրանք հասնել մինչև սյունը որի վա գրված էր «Պետական արգելոց» մինչև որսորդների գալը: Որսորդները ստիպված ետ գնացին՝ արգելոցում որսորդությունն արգելված է: Նապաստակն և գայլը ուրախացան, բայց տեսան մի հայտարարություն. «Կենդանինե՜ր զգույշ եղեք: Արգելոցում կարող են լինել որսագողեր: Եգոր Յոլկին»:

Ստեղծոներ

• Սցենարի հեղինակ և ռեժիսոր՝ Բորսիս Բուտակով
• Բեմադրող նկարիչներ՝ Բորսիս Բուտակով՝ Գ. Չեռնիկով
• Օպերատոր՝ Էրիստ Գաման
• Կոմպոզիտոր՝ Վլադիմիր Կրիվցով
• Ձայնային օպերատոր՝ Լ. Պիյրսալու
• Մոնտաժ՝ Նինա բուտակովա
• Մուլտիպլիկատորնոր՝ Բորսիս Բուտակով, Ի. Բելովա
• Ռեժիսորի օգնական՝ Վ. Պուխովա
• Մուլտիպլիկատորի օգնական՝ Օլգա Կիսելյովա
• Խմբագիր՝ Վալերիա Կոնովալովա
• Ֆիլմի տնօրեն՝ Լ. Սադկովսկայա
• Ստեղծողներ ներկայացված են մուլտֆիլմի տիտրերով:

Գեղարվեստական առանձնահատկությունները

• Մուլտֆիլմում ոչ մի խոսք հնչում, հնչում է երաժշտություն, կենդանի բնության ձայներ, գնացքի աղմուկ, կրակոցների ձայներ։

Քննադատողի արձագանքը

Այն ժամանակ, 1960-ականների վերջին, խորհրդային մամուլում հայտնվել էին մեծ քանակով հոդվածներ որոնք դեմ էին որսագողության և վայրի բնության   պաշտպանության համար։ Բնապահպանական թեմատիկան այն ժամանակ նորույթ էր, և Բուտակովը «հիվանդացավ» այդ թեմատիկայով։ Նույնիսկ «Վերջին նապաստակը» սցենարի անունը վերցված էր թերթի հոդվածի վերնագրից, թեև, որսորդների և ձկնորսների միությունը խնդրել էր նրան փոխարինել: Բուտակովը ռիսկի դիմելով մոնտաժեց սև երիզը: Հասավ Կինեմատոգրաֆիայի պետական կոմիտեի դիտման: Արձագանքը անսպասելի էր ստուդիայի ղեկավարության համար՝ Վալկովա և Ռոդիոնովա՝ եղել է դրական: Բայց ստուդիայի թեմատիկ ծրագրում «Վերջին նապաստակը» չի հայտնվել: Բուտակովը հուսահատորեն ընդունեց Դ. Ն. Բաբիչենկոի առաջարկը «Էկրան» ստեղծագործական միավորման մեջ «Նապաստակի» նկարահանումների մասին, և դիմում է գրել «Սոյուզմուլտֆիլմին» իր հեռանալու մասին: Միայն ավելի ուշ նա իմացավ, որ Կինեմատոգրաֆիայի պետական կոմիտեի Վալկովին հարցում էր ուղարկել այն մասին, թե ինչու «Վերջին նապաստակը» չկա թեմփլանում, բայց նա թաքցրել է թուղթը մահուդի տակ, իսկ Բուտակովի հեռանալուց հետո պատասխանել է, որ ֆիլմի գործարկումը հնարավոր չէ՝ հեղինակի նահանգից հեռացվելու պատճառով: Այս տարիների ընթացքում նա բազմիցս վերադարձել է բնապահպանական և «որսագողության դեմ»թեմատիկայի այնպիսի նկարներում, ինչպիսիք են «Անտառում եղևնի է ծնվել», «Հովազի անտառային ճանապարհները»:Կաղապար:Конец цитаты

Հոլովակ

Мультфильм выпускался на DVD в сборнике мультфильмов «В гостях у сказки. Выпуск 3» (дистрибьютор «Крупный план»).