Հալլգերդ Երկարոտնուկը (Isl. Hallgerður langbrók, 10-րդ դարի վերջ) Նյալա սագայի կենտրոնական կերպարներից մեկն է, մի կին, որը հայտնի է նրանով, որ սպանել է իր երեք ամուսիններին նրանց պատճառով։ Այն համարվում է սագաներին բնորոշ կնոջ կերպարի վառ մարմնավորում՝ ցեղային կռիվներ հրահրող և շրջապատողներին վիշտ ու մահ պատճառելով։

Ծագումը խմբագրել

Հալլգերդը հարուստ և ազնվական իսլանդացի Հյոսկուլդի դուստրն էր, որը Ռագնար Լոդբրոկի հետնորդ Կոլլի որդին էր։ Հալլգերդի մայրը Յորունն էր՝ Բյարնիի դուստրը, կամ Հալֆրիդը՝ Լճի Թորբյորնի դուստրը, եղբայրները՝ Թորլեյկը, Օլաֆ Պավլինը և Բարդը։

Կենսագրությունը խմբագրել

Հալլգերդը մանկուց հայտնի է եղել իր գեղեցկությամբ։ Սնայբյորն Բորովի մասին հաղորդվում է, որ նա և Հալլգերդը՝ Միջագետքից Օդդայի դուստրը,«ունեին ամենագեղեցիկ մազերը Իսլանդիայի բոլոր կանանցից»։ Բարձր հասակի պատճառով նա ստացավ Երկարոտնուկ մականունը։ Բայց միևնույն ժամանակ նրա հորեղբայրը՝ Հրութը, նկատեց, որ Հալլգերդը «գողական աչքեր» ունի և հետագայում սագան բազմիցս խոսում է նրա ծանր, բռնկուն բնույթի և տնային տնտեսության հետ նրա անկարողության մասին։

Առաջին ամուսնությունը Առաջին անգամ Հեսկուլդը դստերը ամուսնացրեց իր կամքին հակառակ՝ Օսվիվրի որդու Թորվալդի հետ։ Առաջին իսկ համատեղ ձմեռման ժամանակ Հալլգերդն իրեն ցուցաբերեց որպես վատ տանտիրուհի։ Դրա պատճառով տեղի ունեցած միջադեպի ժամանակ Տորվալդը հարվածել է նրա դեմքին։ Այնուհետև նա վրեժխնդրության հրում է իր դաստիարակ Տյոստոլվին, ով կացնահարում է Թորվալդին։ Հալգերդը վերադարձավ իր հոր մոտ, և Հոսկուլդը վճարեց Թորվալդի հորը վիրայով ՝ դրանով իսկ ընդունելով իր դստեր մեղքը։

Երկրորդ ամուսնություն Когда руки Халльгерд попросил Глум сын Олейва Рукоятки, Хёскульд принял меры, чтобы не повторилась история предыдущего брака: он убедился в том, что его дочь согласна, и получил гарантии, что Тьостольв не будет жить в усадьбе у молодожёнов. Брак оказался удачным: Глум и Халльгерд очень любили друг друга, и у них родилась дочь Торгерд. Но спустя несколько лет Тьостольв, оставшийся без работы и жилья, появился в Тёплом Ручье (усадьбе Глума) и остался там. Из-за его нежелания работать между супругами произошла небольшая размолвка. Глум слегка ударил Халльгерд. Та запретила Тьостольву мстить; тем не менее Тьостольв убил и Глума. После этого Халльгерд посоветовала своему воспитателю попросить убежища у Хрута, рассчитывая, что последний отомстит за Глума. Так и произошло. Երբ Հալգերդը Գլումի որդի Օլեյֆ Ռուկոյատկիից խնդրեց Գլումի ձեռքը, Հոսկուլդը միջոցներ ձեռնարկեց, որպեսզի նախորդ ամուսնության պատմությունը չկրկնվի, նա համոզվեց, որ իր դուստրը համաձայն է, և երաշխիքներ ստացավ, որ Տյոստոլվը չի ապրի նորապսակների կալվածքում: Ամուսնությունը հաջող էր։ Գլումը և Հալգերդը շատ էին սիրում միմյանց, և շուտով ծնվեց նրանց դուստրը՝ Թորգերդը։ Բայց մի քանի տարի անց Տհյոստոլվը, մնալով առանց աշխատանքի և բնակարանի, հայտնվեց Ջերմ Ռուչեում (Գլումի կալվածք) և մնաց այնտեղ։ Ամուսինների միջև աշխատելու ցանկություն չունենալու պատճառով փոքրիկ վիճաբանություն է տեղի ունեցել։ Գլումը թեթև հարվածեց Հալգերդին։ Նա Տհյոստոլվին արգելեց վրեժխնդիր լինել,այնուամենայնիվ, Տհյոստոլվը սպանեց նաև Գլումին։ Դրանից հետո Հալգերդը խորհուրդ տվեց իր դաստիարակին ապաստան խնդրել Հրութից՝ հուսալով, որ վերջինս վրեժ կլուծի Գլումի համար։ Եվ այդպես էլ եղավ ։

Երրորդ ամուսնությունը Спустя какое-то время (Торгерд уже достигла брачного возраста) на тинге Халльгерд случайно встретила Гуннара сына Хамунда, только что вернувшегося из Скандинавии. Между ними возникла симпатия. В тот же день Гуннар попросил руки Халльгерд и получил согласие, несмотря на то, что Хрут, дядя невесты, назвал этот брак «безрассудным», а Ньяль, лучший друг жениха, сказал: «Если она переедет сюда, на восток, ждать бед» Որոշ ժամանակ անց (Թորգերդն արդեն ամուսնական տարիքի է հասել) թինգում Հալլգերդը պատահաբար հանդիպել է Գունար Համունդի որդուն, որը նոր է վերադարձել Սկանդինավիայից: Նրանց միջև համակրանք առաջացավ: Նույն օրը Գունարը խնդրեց Հալլգերդի ձեռքը և ստացավ համաձայնությունը, չնայած նրան, որ հարսի քեռին՝ Հրութը, այդ ամուսնությունը անվանել է «անխոհեմ», իսկ Նիալը՝ փեսայի լավագույն ընկերը, ասել է,եթե նա տեղափոխվի այստեղ՝ արևելք, նրան միայն դժբախտություններ կսպասվեն։

Сразу после свадьбы начался конфликт между Халльгерд и женой Ньяля — Бергторой, дочерью Скарпхедина. Обе женщины отличались тяжёлым и неуступчивым нравом. Поводом к открытому конфликту стала ссора из-за общего леса. Халльгерд первой подослала убийцу к одному из работников Ньяля. Ньяль получил за убитого виру, но его жена тем не менее организовала кровную месть. Жертвами усиливающейся вражды стали дальние родственники двух друзей, а потом и близкие. В конце концов сам Гуннар оказался окружён врагами в собственном доме. Когда лопнула тетива его лука, он попросил у Халльгерд немного её волос, чтобы сплести новую, но та отказала, напомнив мужу, как он дал ей пощёчину. Гуннару пришлось вступить в рукопашный бой с многочисленными врагами, и в этом бою он погиб. Так Халльгерд погубила и третьего своего мужа. Հարսանիքից անմիջապես հետո կոնֆլիկտ է սկսվել Հալլգերդի և Նյալի կնոջ՝ Բերգտորայի, Սկարփհեդինի դստեր միջև: Երկու կանայք աչքի էին ընկնում ծանր և անզիջում բնավորությամբ։ Վեճի պատճառ հանդիսացավ ՝ ընդհանուր անտառը։ Հալլգերդն առաջինն է մարդասպանին ուղարկել Նյալի աշխատակիցներից մեկի մոտ։ Նյալը սպանության համար վիրա է ստացել, սակայն նրա կինը, այնուամենայնիվ, կազմակերպեց արյան վրեժխնդրություն: Թշնամանքի ուժեղացման պատճառ են դարձել երկու ընկերների հեռավոր ազգականները, իսկ հետո նաև մտերիմները: Ի վերջո, Գունարը հայտնվեց իր սեփական տանը՝ թշնամիներով շրջապատված։ Երբ նրա աղեղի շարանը կոտրվեց, նա Հալլգերդից խնդրեց իր մազերից մի քանիսը նորը հյուսելու համար, բայց նա մերժեց՝ հիշեցնելով ամուսնուն, թե ինչպես է նա ապտակել իրեն։ Գունարը ստիպված եղավ ձեռնամարտի գնալ բազմաթիվ թշնամիների հետ, և այս ճակատամարտում նա մահացավ: Այսպիսով, Հալլգերդը սպանեց իր երրորդ ամուսնուն:

Овдовев, Халльгерд переехала к своей дочери Торгерд и её мужу Траину сыну Сигфуса. Ходили слухи, что её соблазнил Храпп Убийца, привезённый Траином из Норвегии. Халльгерд сыграла важную роль в ужесточении распри между сыновьями Ньяля и её зятем, в которой последний погиб. Позже она уехала на Мыс Горячего Источника — в усадьбу, которую она выменяла на Тёплый Ручей, оставшийся ей от второго мужа. Там Халльгерд и умерла. Кроме дочери от второго брака у неё были двое сыновей от Гуннара — Грани и Хёгни. Կյանքի վերջին տարիները Այրիանալով՝ Հալլգերդը տեղափոխվեց իր դստեր՝ Թորգերդի և նրա ամուսնու՝ Թրեյնի՝ Սիգֆուսի որդու մոտ։ Լուրեր էին պտտվում, որ նրան գայթակղել է Նորվեգիայից Թրեյնի կողմից բերված Հրապ Մարդասպանը։ Հալլգերդը կարևոր դեր է խաղացել Նյալի որդիների և նրա փեսայի միջև վեճը սաստկացնելու գործում, որի արդյունքում վերջինս մահացել է։ Հետագայում նա տեղափոխվեց Տաք աղբյուրի հրվանդան՝ այն կալվածքը, որը նա փոխանակեց առվակի հետ, որը նրան էր մնացել իր երկրորդ ամուսնուց: Հենց այստեղ է Հալլգերդը մահացել։ Բացի իր երկրորդ ամուսնությունից ուննեցած դստերը, նա Գուննարից ուներ երկու որդի՝ Գրանին և Հյոգնին։