Մասնակից:Աստղեր/Ավազարկղ
Կրթություն, կրթությունն ուսումնառությունը ուղղորդող գործընթաց է կամ գիտելիքների, հմտությունների, արժեքների, հավատի և սովորույթի (հոգեբանական սովույթների) ստացում։ Կրթական մեթոդները ներառում են պատմելը, քննարկելը, ուսուցանելը և ուղղորդված որոնումը։ Կրթությունը հաճախ տեղի է ունենում ուսուցչի ուղղորդմամբ, բայց սովորողներն էլ իրենք իրենց պետք է սովորեցնեն[1]։ Կրթությունը կարող է իրականացվել ֆորմալ և ոչ ֆորմալ պայմաններում, և այն պայմաններում, որը ունենում է ֆորմալ ազդեցություն մեկի մտածելու, զգալու կամ վարվելու վրա կարող է համարվել կրթական։ Ուսուցման մեթոդոլոգիան կոչվում է մանկավարժություն։
Կրթությունը սովորաբար բաժանվում է հետևյալ հիմնական փուլերի՝ մանկապարտեզ, նախակրթարան, տարրական դպրոց, հիմնական և հետո քոլեջ, համալսարան[2]։ Շատ շրջաններում կրթությունը պարտադիր է միչև որոշակի տարիք։ Կրթության իրավունքը ճանաչվել է որոշ պետությունների և ՄԱԿի կողմից։
Education is commonly divided formally into such stages as preschool or kindergarten, primary school, secondary school and then college, university, or apprenticeship.[2] In most regions, education is compulsory up to a certain age.A right to education has been recognized by some governments and the United Nations.
Կրթության տեսություն
Կրթության հոգեբանություն
Կրթության հոգեբանությունը գիտություն է կրթական պայմաններում մարդկանց ուսումնառության, կրթական փոխներգործության արդյունավետության, ուսուցման հոգեբանության և դպրոցների որպես կազմակերպություններ սոցիալական հոգեբանության մասին։ Չնայած, որ «կրթության հոգեբանություն» և «սոցիալական հոգեբանություն» եզրույթները հաճախ գործածվում են մեկը մյուսին փոխարինելով, հետազոտողները և տեսաբանները կարող են տարբերակվել որպես/իբրև կրթության հոգեբաններ, իսկ դպրոցի/դպրոցում աշխատող մասնագետները կոչվում են դպրոցի հոգեբաններ։ Կրթության հոգեբանությունը զբաղվում է ընդհանուր բնակչության և դրա ենթախմբերի կրթական ձեռքբերումների գործընթացներով, ինչպիսիք են տաղանդավոր երեխաները և հատուկ կարիք(ներ) ունեցող։
Կրթության հոգեբանությունը կարող է (նաև) մասամբ հասկացվել այլ առարկաների հետ (իր) ունեցած կապի միջոցով․ հիմնականում հոգեբանություն առարկայի, ինչպես բժշկության և կենսաբանության միջև հարաբերություններն են։ Կրթության հոգեբանությունն իր հերթին տեղեկացնում է կրթական ուսումնասիրությունների ընթացքում մասնագիտությունների լայն շրջանակի մասին, ներառյալ ուսումնական նախագծումը, կրթական տեխնոլոգիաները, ուսումնական պլանների մշակումը, կազմակերպչական ուսումնառությունը, հատուկ կրթությունը և դասարանի կառավարումը: Կրթության հոգեբանությունը և՛ փոխառում է ճանաչողական ու ուսումնառության գիտություններից, և՛ նպաստում է դրանց: ԲՈՒՀ-երում կրթության հոգեբանության բաժինները սովորաբար տեղակայված են (լինում) կրթության ֆակուլտետներում, հավանաբար հաշվի առնելով կրթության հոգեբանության վերաբերյալ/բովանդակության բացակայությունը ներածական հոգեբանության դասագրքերում (Լուկաս, Բլազեկ, Ռալեյ, 2006):
Ինտելեկտ-կրթություն հարաբերությունը
խմբագրելԻնտելլեկտը կարւոր գործոն է, թե ինչպես է անհատը արձագանքում կրթությանը: Բարձր ինտելեկտ ունեցողները հակված են իրենց ավելի լավ դրսևորել դպրոցում և շարունակել կրթությունը[3]: Այս ազդեցությունը հանդիպում է նաև հակառակ դեպքում․ կրթությունը քիչ նպաստում ինտելեկտի աճին[4]։ Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ չնայած կրթական մակարդակը կարևոր է հետագա կյանքում ինտելեկտի կանխատեսման համար, 53 տարեկանում ինտելեկտն ավելի մոտ է 8 տարեկանի ինտելեկտին, քան կրթական ձեռքբերումների(ն)/մակարդակին[5]։
Ուսուցման մեթոդները
խմբագրելՆախորդ երկու տասնամյակներում ավելի է մեծացել հետաքրքրությունը ուսուցման մեթոդների և ոճերի նկատմամբ։ Ամենահաճախ հանդիպող/ամենաշատ տարածված ուսուցման մեթոդներն են՝
- տեսողական: դիտարկման և ուսումնառության առարկան տեսնելու վրա հիմնված ուսումնառություն
- Լսողական: հրահանգների/տեղեկատվության ունկնդրման վրա հիմնված ուսումնառություն
- Կինեսթետիկ: շարժման վրա հիմնված ուսումնառություն, օր․՝ ձեռքի աշխատանք և ներգրավում վարժանքներում։
Այլ/մյուս հաճախ գործածվող մեթոդներից են երաժշտական, միջանձնային, վերբալ, տրամաբանական և ներանձնային մեթոդները։
Dunn and Dunn focused on identifying relevant stimuli that may influence learning and manipulating the school environment, at about the same time as Joseph Renzullirecommended varying teaching strategies. Howard Gardner identified a wide range of modalities in his Multiple Intelligences theories. The Myers-Briggs Type Indicator and Keirsey Temperament Sorter, based on the works of Jung, focus on understanding how people's personality affects the way they interact personally, and how this affects the way individuals respond to each other within the learning environment. The work of David Kolb and Anthony Gregorc's Type Delineator follows a similar but more simplified approach.
- ↑ Dewey, John (1944) [1916]. Democracy and Education. The Free Press. էջեր 1–4. ISBN 0-684-83631-9.
- ↑ 2,0 2,1 Article 13 of the United Nations' 1966 International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights recognizes a universal right to education. ICESCR, Article 13.1
- ↑ Butler, S., Marsh, H., & Sheppard, J. (1985). Seven year longitudinal study of the early prediction of reading achievement. Journal of Educational Psychology, 77, 349–61.
- ↑ Baltes, P., & Reinert, G. (1969). Cohort effects in cognitive development in children as revealed by cross sectional sequences. Developmental Psychology, 1, 169–77
- ↑ Richards, M., Sacker, A. (2003) Lifetime Antecedents of Cognitive Reserve. Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology, 25, 614–24