Թաշտին և նրա ծնողներին նվիրված խաչքար (Մշկավանք)
Թաշտին և նրա ծնողներին նվիրված խաչքար, որը գտնվում է Հայաստանի Տավուշի մարզի Կողբ գյուղից 3 կմ հարավ-արևմուտք գտնվող Մշկավանքի վանական համալիրում։ Հաշվառված է Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների պետական ցանկում (10.41/23.1.1)[1]։
 | |
|---|---|
 Թաշտին և նրա ծնողներին նվիրված խաչքար | |
| Երկիր | Հայաստան |
| Տարածաշրջան | Տավուշի մարզի Կողբ գյուղից 3 կմ հարավ-արևմուտք գտնվող Մշկավանքի վանական համալիրում։ |
| Սկզբնական տեղադրություն | Կանգնեցված է գավթի մեջ արևելյան պատի տակ։ |
| Ներկա տեղադրություն | Մշկավանք |
| Ներկա վիճակ | կանգուն |
| Ժառանգության կարգավիճակ | Պատմաճարտարապետական հուշարձան |
| Նվիրված | Խաչքարը նվիրված է Թաշտին և նրա ծնողներին։ |
| Խաչագործ | Կազմողն անհայտ է։ |
| Պատվիրող | Պատվիրատուն անհայտ է։ |
| Ճարտարապետական ոճ | Հայկական ճարտարապետություն |
| Ստեղծման տարեթիվ | 1291 թվական |
| Զարդաքանդակի նկարագրություն | Ավետման տեսարանի քանդակ։ |
| Նյութ | սպիտակ տուֆ |
| Արձանագրություն | Խաչքարը ունի արձանագրություններ։ |
 Mshkavank (khatchkars) Վիքիպահեստում | |
Տեղադրություն
խմբագրելԽաչքարը կանգնեցված է գավթի մեջ արևելյան պատի տակ։
Նկարագրություն
խմբագրելԽաչքարի հայկական միջնադարյան արվեստի բացառիկ ստեղծագործություններից է։ Ուշագրավ է քիվի շքեղ զգեստներով, հասակով մեկ կանգնած պատկերաքանդակները, ուր ներկայացված է մինչև այսօր խաչքարագործության ասպարեզում չդիտված ավետման տեսարանը, իսկ խաչի մոտ արևի և լուսինի քանդակներն է՝ իբրև խաչելության դրվագներ։
Վիմական արձանագրություն
խմբագրել
Խաչքարը ունի 2 հատ վիմական արձանագրություն[2]։
Արձանագրություն 1
խմբագրելԽաչքարի գեղաքանդակ սրբապատկերների մոտ[3]։
- ԳԱԲՐԻԵԼ։ ԱԲ Ա[ՍՏՈՒԱ]ԾԱԾԻՆ։
- ՅՍ ՔՍ։
- ՍԲ ՅՈՎԱՆ։
- ՄԻՔԱԵԼ
Արձանագրություն 2
խմբագրելԽաչքարի քիվին։
- ՏՐ ԱԾ ՈՂՈՐՄԵԱՅ ԹԱՇՏԻՆ ԵՒ ԻՒՐ ԾՆՈՂԱՑՆ
- ՈՐ ԶԽԱՉՍ ԿԱՆԳ[Ն]ԵԱՑ։ Ի ԹՎԻՍ ՀԱ[Յ]ՈՑ։ ՉԽ։
Տես նաև
խմբագրելԾանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՎՈՒՇԻ ՄԱՐԶԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ԱՆՇԱՐԺ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՑՈՒՑԱԿԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
- ↑ Լոռու մարզ / Կազմեցին` Ս. Գ. Բարխուդարյան, Կ. Գ. Ղաֆադարյան, Ս. Տ. Սաղումյան ; ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ին-տ. - Երևան։ ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատ., 2012
- ↑ Բարխուդարյանց. 386 (թերի), «էջմիածին». 1959 Գ. 57 (թերի). «Լրաբեր». 1979. 9. 69