Ենթաշագանակագույն թզուկ

Ենթաշագանակագույն թզուկը կամ շագանակագույն ենթաթզուկը երկնային մարմին է, որն առաջացել է նույն կերպ, ինչպես աստղերն ու շագանակագույն թզուկները (այսինքն՝ գազի ամպի ինքնահոս կոլափսով, ոչ թե սեղմումով ), բայց ավելի պակաս զանգվածով, որը պահանջվում է ջերմամիջուկային ռեակցիաներ առաջացնելու համար։

Արեգակի չափի համեմատությունը Cha 110913-773444 ենթաշագանակագույն թզուկի և Յուպիտերի

Նկարագրություն խմբագրել

Չնայած այս օբյեկտները առաջանում են նույն կերպ, ինչ աստղերը, այդուհանդերձ դեռևս համաձայնություն չկա՝ այդ օբյեկտները աստղեր թե մոլորակներ համարել[1] : Նրանց ջերմաստիճանն ու լուսավորությունն այնքան ցածր են, որ հաճախ շագանակագույն ենթաթզուկները չեն տարբերվում մոլորակներից։

Այդ պատճառով, Միջազգային աստղագիտական միությունը ներմուծեց ենթաշագանակագույն թզուկի գաղափարը և առաջ քաշեց սահմանային փոխզիջումային տարբերակ. Օբյեկտները, որոնցում ջերմամիջուկային ռեակցիաները չեն ընթանում և կապված չեն աստղերի հետ, ենթաշագանակագույն թզուկներ են, և այլապես՝ մոլորակներ՝ անկախ կազմավորման մեխանիզմից[2], բայց այս կարծիքը ընդհանուր առմամբ ընդունված չէ։

Վերին զանգվածի սահմանը համարվում է 0,012 արեգակնային զանգված կամ, համապատասխանաբար, 12,57 Յուպիտերի զանգված ։ Ստորին սահմանը ճշգրիտ սահմանված չէ, բայց ենթադրվում է, որ նման առարկան կարող է առաջանալ, երբ ամպի սկզբնական զանգվածը պակաս չէ Յուպիտերի զանգվածից[3] : 2007-ի հոդվածում նկարագրված էր 3 յուպիտեր զանգված ունեցող օբյեկտ[4] :

Հնարավոր շագանակագույն ենթաթզուկներ խմբագրել

Նշումներ խմբագրել

  1. «What Is a Planet? Debate Forces New Definition». Արխիվացված է օրիգինալից 2001 թ․ մայիսի 2-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 14-ին.
  2. «WGESP Definition» (անգլերեն).
  3. Boss, Alan P.; Basri, Gibor; Kumar, Shiv S.; Liebert, James; Martín, Eduardo L.; Reipurth, Bo; Zinnecker, Hans (2003), «Nomenclature: Brown Dwarfs, Gas Giant Planets, and ?», Brown Dwarfs, 211: 529, Bibcode:2003IAUS..211..529B
  4. Scholz, Aleks; Jayawardhana, Ray (2007), «Dusty disks at the bottom of the IMF», The Astrophysical Journal, 672 (1): L49–L52, arXiv:0711.2510v1, Bibcode:2008ApJ...672L..49S, doi:10.1086/526340