Դուվալո (մակեդոներեն՝ Дувало) — ֆումարոլային դաշտ, որ գտնվում է Հյուսիսային Մակեդոնիայի հարավ-արևմուտքում՝ Օրխիդ լճից ոչ հեռու, Կոսել գյուղի մերձակայքում, ծովի մակերևույթից մոտավորապես 750 մետր բարձրության վրա։ Ամենախոշոր ֆումարոլը (հրաբխային ճեղքը) իր տեսքով հիշեցնում է փոքր չափսերով՝ մինիատյուրային խառնարան, որն ունի 50 սանտիմետր տրամագիծ և 30 սանտիմետր խորություն։ Խառնարանն ու շրջակա տեղանքը համարվում են պետության կողմից պահպանվող բնական տարածք, որին շնորհված է բնության հուշարձանի կարգավիճակ[1]։

Դուվալո
ՏեսակՖումարոլ
ՏեղագրությունՕքրիդ մունիցիպալիտետ
Երկիր Հյուսիսային Մակեդոնիա
Քարտեզ
Քարտեզ
 Duvalo Վիքիպահեստում

Ճեղքից դուրս են ժայթքում ածխաթթվի երկօքսիդ ու ծծմբի երկօքսիդ պարունակող գազեր[2], և ծծմբի հոտը, ինչպես տեղաբնակներն են վկայում, զգացվում է նրանից մինչև 3 կիլոմետր շառավիղով հեռավորության վրա։ Օսմանյան կայսրության տիրապետության ժամանակներում օգտագործվել է ծծումբ ստանալու նպատակով։ Դուվալոն իր մեջ արտացոլում է ժամանակին պատմական նշանակություն ունեցած հրաբխային ակտիվության վերջին հետքերը այս տարածաշրջանում՝ համարվելով վերջին գործող հրաբուխը Բալկաններում։ Ժայթքում տեղի է ունեցել 2014 թվականի մայիսի 14-ին[3]։

Սակայն Հյուսիսային Մակեդոնիայի մայրաքաղաք Սկոպյեի աշխարհագրության ինստիտուտի բնագիտության ու մաթեմատիկայի ֆակուլտետի գիտաշխատողները, իրենց իրականացրած ուսումնասիրությունների վրա հիմնվելով, եկել են այն եղրակացության, որ Դուվալոն հրաբուխ չի կարելի համարել, քանի որ այնտեղից երբեք լավա չի ժայթքել. այն ուղղակի ճեղք է, որտեղից գազեր են դուրս գալիս[2].:

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Споменик на природата Дувало». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մայիսի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 16-ին.
  2. 2,0 2,1 Се активира вулканот во Косел Արխիվացված 2017-07-06 Wayback Machine на семрежната страница на Нова Македонија
  3. https://watchers.news/2014/05/29/increased-activity-reported-at-the-last-active-volcano-in-the-balkans-duvalo-macedonia/