Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Գրող (այլ կիրառումներ)

Գրող, Հոգեառ՝ հայ ավանդական հավատքում ոգի, որը գրի է առնում մարդու արարաքները կյանքի ընթացքում։ Ըստ այդ արարքների էլ պարզ է լինում, թե որքանով է մարդը մաքուր պահել իր արևը։ Հավանաբար կապված է հայկական դիցաբանության մեջ դպրության ու գրության աստծու՝ Տիրի հետ[1]

Քրիստոնեական ժամանակաշրջանում Գրողին սխալմամբ սկսել են պատկերացնել որպես քրիստոնեական մի ոգու, որը արդեն ոչ թե մարդու կենաց արարքներն է գրի առնում, այլ նախատեսում է ամեն մարդու բախտը և գրում է այն մարդկանց ճակատներին։ Այսուհետ Գրողին նաև վերագրում էին այլ քրիստոնեական պատկերացումներ, օրինակ՝ Աստծո դատի ժամանակ մեղադրողի դերը։ Երբեմն նույնացվել է Գաբրիել հրեշտակապետին[1]։

Վերջապես, Գրողին սկսել էին պատկերացնել նաև որպես չար ոգու, նույնացնելով սատանային (այսուհանդերձ էլ «գրողի ծոց» անեծքը, որը ի սկզբանե ուղղակի նշանակում էր մահ, մահանալ), որը ի սկզբանե ամենևին էլ բնորոշ չէր Գրող Հոգեառին կամ ընդհանրապես հայոց ավանդական հավատքին։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 Petrosyan, Armen (2002), The Indo‑european and Ancient Near Eastern Sources of the Armenian Epic, Washington, D.C: Institute for the Study of Man, էջ 133, ISBN 9780941694810