Օգրե
Օգրե (լատիշ․՝ Ogre), քաղաք Լատվիայում, գտնվում է Դաուգավա գետի մոտ։ Հիմնադրվել է 1874 թվակային երկաթուղային կայարանի տեղում։ Այստեղ գործում էին նաև տրիկոտաժի կոմբինատը և ստվարաթղթի ֆաբրիկան։ Այստեղ է գտնվում պատմա-գեղարվեստական թանգարանը և առողջարանային հանգստավայրը։
| Քաղաք | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Օգրե | |||||
| լատիշ․՝ Ogre | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Լատվիա | ||||
| Հիմնադրված է | 1928 թ. | ||||
| Առաջին հիշատակում | 1928 | ||||
| Մակերես | 16,18 կմ², 14,38 կմ² | ||||
| Պաշտոնական լեզու | լատիշերեն | ||||
| Բնակչություն | 322[1] մարդ (2011) | ||||
| Խտություն | 1791 մարդ/կմ² | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+2, ամառը UTC+3 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | (+371) 650 | ||||
| Փոստային ինդեքս | LV-5001, LV-5003[2] | ||||
| Փոստային դասիչ | 5001–5003 | ||||
| Կոդ ATVK | 0740201[3] | ||||
| Պաշտոնական կայք | ogre.lv | ||||
| |||||
Ստուգաբանություն խմբագրել
Քաղաքի անունը ծագել է Օգրե գետի անունից։ Գետի ռուսերեն անվանումն է Ուգր[4]։ Ըստ ռուսական ավանդության XIX-րդ դարում գետի անունը առաջացել է ռուսերեն «ուգոր» բառից։ Այդ ավանդության համաձայն, ռուսական կայսրուհի Եկատերինա I-ը իր զինվորներին ուղարկել է գետը փնտրելու, և այդ գետի անունից առաջացել է Օգրե քաղաքի անունը[5]. Впрочем, это лишь легенда: нынешнее название реки известно по крайней мере с XVII века.[6]: Սա միակ անանդությունն է, որտեղ գետի ներկայիս անվանումը հայտնի է եղել XVII-րդ դարից։
Աշխարհագրություն խմբագրել
Քաղաքը գտնվում է Օգրե գետի և Դաուգավայի ափին, Ռիգայից 35 կմ դեպի հարավ-արևելք։
Օգրե քաղաքի եզրը հատում է բազմաթիվ զբոսաշրջային երթուղիներ։ Զբոսաշրջիկներին շատ գրավել է Դաուգավայի բլուրները, այգիները և անտառները։
Բնակչություն խմբագրել
2015 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ, ըստ Կենտրոնական վիճակագրական վարչության տվյալների քաղաքի բնակչությունը կազմել է 24.322 մարդ[1], կամ 25.734 մարդ Ռեգիստրի բնակիչների (Կառավարում քաղաքացիության և միգրացիայի) տվյալներով[7]։
Ազգային կազմը քաղաքի մարդահամարի տվյալներով 1989 թվականից մինչև 2015 թվականի սկիզբը[8][9]։
| Ազգություն | Մարդ (1989) |
% | Մարդ (2015) |
% |
|---|---|---|---|---|
| Բոլորը | 29656 | 100,00 % | 24322 | 100,00 % |
| Լատինացիներ | 18007 | 60,72 % | 17256 | 70,95 % |
| Ռուսներ | 8396 | 28,31 % | 4792 | 19,70 % |
| Բելառուսներ | 1407 | 4,74 % | 762 | 3,13 % |
| Լեհեր | 487 | 1,64 % | 353 | 1,45 % |
| Ուկրաինացիներ | 687 | 2,32 % | 346 | 1,42 % |
| Լիտովցիներ | 216 | 0,73 % | 182 | 0,75 % |
| Այլ ազգի ներկայացուցիչներ | 456 | 1,54 % | 631 | 2,59 % |
Պատմություն խմբագրել
Հնագիտական պեղումները և Լիվոնսկիի շքանշանը վկայում են, որ XIII-րդ դարում Օգրե գետը պատված է եղել Դաուգավայի չոր ավազի լեռներով, սոճու անտառներով և այստեղ ապրել են լիվով և լատգալով ցեղերը։ Շրջապատված է եղել նաև երկու ամենաբարձր լեռներով՝ Կենտես և Զիլիե Կալնի, որոնք գտնվում են իրենց բնակավայրում։ Խաչակիրների ներխուժումից հետո տեղի է ունեցել Լիվոնյան պատերազմը՝ լեհերի և շվեդների միջև։ Հյուսիսային պատերազմի արդունքում այդ հողերը անցել են Ռուսաստանին։
Բազմաթիվ պատերազմներ տեղանքում հանգեցրել են ավերվածություններ։
XIX-րդ դարում Օգրեում եղել է միայն մի քանի տնտեսություն։ Ռիգայի և Օգրեի միջև հաղորդականությունը իրականացվել է փոստի միջոցով։
Օգրե քաղաքը 1861 թվականին նպաստել է Ռիգո-Դվինսկոյ երկաթուղու բացմանը։ 1828 թվականին Օգրեն ստացել է քաղաքի կարգավիճակ, սակայն նրա բնակչությունը չի գերազանցել 1.700 մարդը։
1905 թվականին քաղաքում չշրջանցեց հեղափոխական փոթորիկը։ 1904 ստեղծվել է ԼՍԴՌՊ գաղտնի ապօրինի խմբակ, որին մասնակցել է ավելի քան հազար բնակիչ։
1906 թվականի հունվարին քաղաք է ուղարկվել պատժիչ արշավախումբ, սակայն արշավախումբը և բազմաթիվ մասնակիցներ ոչնչացվել են։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ընթացքում քաղաքը գրեթե ամբողջությամբ ոչնչացվել է հրետանային կրակի պատճառով։
1918 թվականի հունվարի 2-ին Օգրե քաղաքը հաստատել է իր Խորհրդային իշխանությունը, որը գոյատևել է մինչև 1919 թվականը։ Լատվիայի անկախություն ստանալուց հետո, Օգրեն սկսել է զարգանալ 1928 թվականի փետրվարի 28-ից և ստացել է կրկին քաղաքի կարգավիճակ։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ քաղաքը տուժել է համեմատաբար քիչ։ Այս ամենից հետո, Օգրեն մտել է ԽՍՀՄ Լատվիայի կազմի մեջ և սկսել է զարգանալ ոչ միայն որպես՝ առողջարանային քաղաք, այլև արդյունաբերական կենտրոն։ Այստեղ կառուցվել է տրիկոտաժի կոմբինատ, որը վաճառում էր իր արտադրանքը ամբողջ Խորհրդային Միությանը։
Արդյունաբերություն խմբագրել
Քաղաքում գտնվում է 8 հեկտար տարածք զբաղեցնող Օգրսկիի տրիկոտաժի կոմբինատը։ Ընկերության արտադրանքը հայտնի է Լատվիայի սահմաններից դուրս։ Հաջողությամբ համագործակցում է հեռավոր և մերձավոր երկրների հետ։ 1988 թվականից սկսած կոմբինատը սկսել է մարել և ներկայումս (2008 թվականին) 3000 աշխատող մարդկանցից մնացել է շուրջ 60 մարդ։ Քաղաքի հյուսիսային մասում վերջերս գործում է ստվարաթղթի ֆաբրիկա, սակայն այս պահին այն փակ է։
Տրանսպորտ խմբագրել
Երկաթուղային տրանսպորտ խմբագրել
Քաղաքի միջով անցնում է Ռիգա-Կրուստպիլս երկաթուղային գիծը։ Օգրե կայարանում դադարեցվել է բոլոր գնացքները, բացի միջազգային հաղորդակցության գնացքներից։
Ավտոմոբիլային տրանսպորտ խմբագրել
Քաղաքի միջով անցնում է գլխավոր պետական մայրուղին՝ Ռիգա-Դաուգավպիլս-Կրասլավա-Պատերնիեկի։ Նաև քաղաք է գալիս տարածաշրջանային Ուլբրոկա երթուղին։ Քաղաքի մոտ գտնվում է երկաթուղային ավտոկայարանը։ Առկա է նաև մի քանի ներքաղաքային ավտոբուսային երթուղիներ։
Հայտնի մարդիկ խմբագրել
Քաղաքում ծնվել են խմբագրել
- Կալնին, Օսկար Յուլևիչ (1895—1920 թթ.), ՌՍՖՍՀ Կարմիր Դրոշի երկու շքանշանակիր։
- Ցիլինսկիի, Գունար Ալֆրեդովիչ (1931—1992 թթ.), դերասան, ռեժիսոր, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1979 թվական)
Քաղաքում ապրել են խմբագրել
Քույր-քաղաքներ խմբագրել
Ժուե-լե-Տուր (Ֆրանսիա)
Սլոնիմ (Բելառուսի Հանրապետություն)
Չերնիգով (Ուկրաինա)
Խենգելո (Նիդերլանդներ)
Պատկերասրահ խմբագրել
-
Տիպիկ փողոց -
Հին տուն -
Մալկալնեսի պողոտան -
Ռայնիսաի պողոտան -
Տինուժաի փողոցը -
Բրիվիբասի փողոցը -
Բրիվիբասի փողոցը (ձմռանը) -
Բերզուի նրբանցք -
Մշակութի կենտրոն -
Ծաղիկների խանութ -
Բնակելի տուն -
Կաթոլիկ եկեղեցի -
Գրադարան -
Լյութերական եկեղեցի -
Խանութ -
Ավտոկայարան -
Կայարան -
Օգրե գետը քաղաքի տարածքում -
Լիճ
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_(external_view).jpg)
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Численность постоянного населения по полу: города республиканского значения, края, города и волости в начале и в середине года(չաշխատող հղում) // Iedzīvotāji — Datubāze (Население. База данных) Արխիվացված 2015-11-17 Wayback Machine Centrālā statistikas pārvalde (Центральное статистическое бюро Латвии)(լատիշերեն)
- ↑ Книга почтовых индексов Латвии - апрель 2011(լատիշերեն)
- ↑ Классификатор административных территорий и территориальных единиц Латвии Արխիվացված 2010-11-15 Wayback Machine - 16 февраля 2011(լատիշերեն)
- ↑ «Огер, приток Западной Двины». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) - ↑ Легендарный город Огре Огрский исторический музей
- ↑ «Название Ugra на карте 1696 года» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 24-ին.
- ↑ Численность жителей Латвии в самоуправлениях на 01.01.2015 Արխիվացված 2015-03-16 Wayback Machine(լատիշերեն)
- ↑ Ethnic composition: 1989 census
- ↑ Ethnic composition: 2015 estimation
- ↑ «Вейонис решил пока жить в Огре». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 21-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 24-ին.
- ↑ «Вейонис пока продолжит жить в своей 55-метровой квартире в Огре».
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Официальный сайт Огрского края(լատիշերեն)
- Информация об Огре на туристическом портале mesta.lv(ռուս.)
- Информация об Огре в топонимической базе данных(լատիշերեն)
- rus.ogrenet.lv Новостной портал Огрского района
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օգրե» հոդվածին։ |