Վիքիպեդիա

Վալհալլա

Վալհալլա (հին սկանդինավյան լեզվով՝ Valhöll — «մահացածների սրահ»[1], «սպանվածների սրահ»[2][3], «սպանվածների պալատ»[4]), գերմանա-սկանդինավյան դիցաբանության մեջ երկնային պալատ Ասգարդում, որտեղ պատերազմի նահատակներն ընկնում են մահից հետո և որտեղ շարունակում են իրենց նախկին հերոսական կյանքը։

Վալհալլայի պատկերը 17-րդ դարի իսլանդական ձեռագրում: Դարպասները պահպանվում են Հեյմդալի կողմից

Օդինը բազմելով Հլիդսկյալֆում՝ ղեկավարում է Վալհալլան։ Նա վերցնում է մարտի դաշտում ընկած զինվորների մի մասին, իսկ վալկիրիաները հասցնում են նրանց պալատ։ Նահատակների մյուս կեսն ուղարկվում է Ֆոլկվանգ՝ (Fólkvangr — «Մարդկանց դաշտ») Ֆրեյա աստվածուհու մոտ։

Առասպելը պատմում է, որ Վալհալլան իրենից ներկայացնում է սրերի եզրին կախված վահաններով մի հսկա դահլիճ[4]։ Այդ դահլիճն ունի 540 դուռ և, վերջին մարտի՝ Ռագնարյոկի ժամանակ, Հեյմդալ աստծո կանչով ամեն դռնից դուրս կգան 800 զինվորներ։ Վալհալլայում ապրող զինվորներին կոչում են Էյնհերիներ։ Ամեն առավոտ նրանք զրահավորվում են և մարտնչում մինչ մահ, իսկ հետո հարություն են առնում, նստում են ընդհանուր սեղանի մոտ ու խրախճանք անում վալկիրիաների շրջապատում։ Նրանք ուտում են Սեհրիմնիր վարազի միսը, որին նրանք սպանում են ամեն օր, և որն ամեն օր հարություն է առնում։ էյնհերիները խմում են մեղր, որը կթում են Հեյդրութ այծից. վերջինս կանգնած է Վալհալլայում և ծամում է Իգգդրասիլ Տիեզերեկան Ծառի տերևները։ Կրակի փոխարեն Վալհալլան լուսավորում է սրերի փայլը[5]։

Գերմանա-սկանդինավյան դիցաբանության և պատմության մասին երգերի հին իսլանդերենով գրված Ավագ Էդդա ժողովածուի Գրիմնիրի խոսքը երգում կան Վալհալլային նվիրված տողեր[6]։

Յուպիտեր մոլորակի Կալիստո արբանյակի վրա շրջան է անվանակոչվել Վալհալլայի պատվին[7][8]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ Вальх., 1971, էջ 273
  2. ↑ Jóhannesson, 1956, Isl. etym. Wört., s. 179
  3. ↑ Orchard, 1997, Dict. o. No. Myth a. Leg., էջեր 171–172
  4. ↑ 4,0 4,1 Валг., 1891, էջ 399
  5. ↑ Щеглов, 2006, Вальхалла// БРЭ, էջ 559
  6. ↑ Ст. Эдда, 2015, էջ 37
  7. ↑ Кусков и др., 2009, Системы Юпитера и Сатурна, էջ 353
  8. ↑ Greeley et al., 2000

Գրականություն խմբագրել

  • «Валгалла, в мифологии». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  • Вальхалла // Брасос — Веш. — М. : Советская энциклопедия, 1971. — С. 273. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 4).
  •   Կողմ. Системы Юпитера и Сатурна : Формирование, состав и внутреннее строение /   Կողմ,   Կողմ,   Կողմ,   Կողմ ; Отв. ред.   Կողմ. — М. : Изд. ЛКИ, 2009. — 576 с. — ISBN 978-5-382-00986-5.
  • Речи Гримнира // Старшая Эдда [Текст] : древнеисландские песни о богах и героях / пер.   Կողմ; ред., вступ. ст. и коммент.   Կողմ. — СПб. : Наука, 2015. — 259 с. — (Литературные памятники / Российская акад. наук). — Репр. вопроизведение изд. 1963. — ISBN 978-5-02-038253-4.
  • Старшая Эдда : Исландский эпос. — СПб. : Азбука, 2011. — С. 87, 415. — 464 с. — ISBN 978-5-389-02679-7.
  • Вальхалла / А. Д. Щеглов // Большой Кавказ — Великий канал. — М. : Большая российская энциклопедия, 2006. — С. 559. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 4). — ISBN 5-85270-333-8.
  • Buisson, Ludwig. Der Bildstein Ardre VIII auf Gotland : [գերմ.] // Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Philologisch-historische Klasse, Dritte Folge. — Göttingen, 1976. — № 102. — ISSN 0930-4304.
  • Die Geschichte vom starken Grettir, dem Geächteten : [գերմ.] / Übertragen von Paul Herrmann. — Düsseldorf, Köln, 1963. — Bd. 5. — (Sammlung Thule).
  • Greeley, R.; et al.; Klemaszewski, J.E.; Wagner L.; et al. (2000). “Galileo views of the geology of Callisto”. Planetary and Space Science. 48 (9): 829—853. Bibcode:2000P&SS...48..829G. DOI:10.1016/S0032-0633(00)00050-7.
  • Gutalag och Gutasaga, utg. af Hugo Pipping, København 1905—1907 (Samfund 33)
  • Jóhannesson, Alexander. Isländisches etymologisches Wörterbuch : [իսլանդ.]. — Bern : Franske, 1956. — XXIII, 1406 s.
  • Orchard, Andy. Dictionary of Norse Myth and Legend : [англ.]. — L. : Cassell, 1997. — ISBN 0-304-34520-2.
  • Sögubrot af Fornkonungum// Sögur Danakonunga, udg. av C. af Petersens och E. Olson, København 1919—1925 (Samfund 46,1). Dänische Übersetzung: C. Ch. Rafn, Nordiske Kaempe-Historier, Bd. III (1824).
  • Saxo Grammaticus, Gesta Danorum, rec. et ed. J. Olrik et H. Ræder, Bd. I (1931), Lib. VII, c.X.; Lib. VIII, c.IV.
  • Uecker, Heiko. Die altnordischen Bestattungssitten in der literarischen Überlieferung. — München : Schön, 1966. — 179 s. — München, Phil. F., Diss. v. 3. Okt. 1966.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վալհալլա» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Վալհալլա&oldid=9180677» էջից