Վիքիպեդիա

Սենեգալի տնտեսություն

Սենեգալի տնտեսության հիմքը հանքարդյունաբերությունն է, շինարարությունը, զբոսաշրջությունը, ձկնորսությունը և գյուղատնտեսությունը, որոնք գյուղական վայրերում զբաղվածության հիմնական աղբյուրներն են, չնայած բնական ռեսուրսների առատությանը, ինչպիսիք են երկաթը, ցիրկոնը, գազը, ոսկին, ֆոսֆատները, իսկ վերջին ժամանակներում՝ նաև նավթի բազմաթիվ հայտնագործությունները։ Սենեգալի տնտեսությունն իր արտարժույթի մեծ մասը ստանում է ձկների, ֆոսֆատների, գետնանուշի արտադրությունից, զբոսաշրջությունից և ծառայություններից։ Լինելով տնտեսության գերիշխող ճյուղերից մեկը՝ գյուղատնտեսական հատվածը չափազանց խոցելի է բնապահպանական պայմանների՝ տեղումների և կլիմայի փոփոխության նկատմամբ, պակաս ազդեցություն չունեն նաև ապրանքների համաշխարհային գները։

Սենեգալի տնտեսություն
Սենեգալի մայրաքաղաք Դակարը՝ վարչական, բանկային և առևտրի կենտրոն։ Հետին պլանում Գորե կղզու առևտրային նավահանգիստն ու զբոսաշրջային տարածքն է։
ԱրժույթCFA franc
Առևտրային կազմակերպություններԱՄ, AfCFTA, ECOWAS, CEN-SAD, ԱՀԿ
Վիճակագրություն
Բնակչություն▲ 18,384,660 (2023)[1]
ՀՆԱ
  • ▲ $31.22 միլիարդ (անվանական, 2023 թվականի դրությամբ)[2]
  • ▲ $64.600 միլիարդ (PPP, 2019 est.)[2]
ՀՆԱ տեղ
  • 7.1% (2017) 6.8% (2018)
  • 6.3% (2019e) 6.8% (2020f)[3]
ՀՆԱ-ի աճ
  • ▼ $1,428 (անվանական, 2019 թ. դրությամբ)[2]
  • ▲ $3,853 (PPP, 2019 թ. դրությամբ)[2]
ՀՆԱ-ն մեկ շնչի հաշվով1329 $[4]
ՀՆԱ֊ն ըստ սեկտորի
  • գյուղատնտեսություն՝ 16.9%
  • արդյունաբերություն՝ 24.3%
  • ծառայություններ՝ 58.8%
  • (2017 թ. դրությամբ)[5]
Գնաճ (ՍԳԻ)2,1 ± 0,1 տոկոս[6]
Աղքատության շեմից ցածր բնակչություն
  • 46.7% (2011 թ. դրությամբ)[5]
  • 67,5% օրական 3,20 դոլարից պակաս (2011)[7]
Ջինիի գործակից38.1 medium (2018, World Bank)[8]
Աշխատուժ
  • ▲ 4,328,681 (2019)[9]
  • զբաղվածության մակարդակը՝ 42.4% (2015)[10]
Գործազրկություն15,7% (2017)[11]
Հիմնական արտադրություններգյուղատնտեսական և ձկների վերամշակման արդյունաբերություն, ֆոսֆատի արդյունահանում, պարարտանյութերի արտադրություն, նավթի վերամշակում, ցիրկոնի և ոսկու արդյունահանում, շինանյութեր, նավերի կառուցում և վերանորոգում
Արտաքին
Արտահանում▼ $2.362 միլիարդ (2017 թ. դրությամբ)[5]
Արտահանվող ապրանքներձուկ, ստորգետնյա գետնանուշ, նավթամթերք, ֆոսֆատներ, բամբակ
Ներկրում $5.217 billion (2017 est.)[5]
Ներկրվող ապրանքներսննդամթերք և ըմպելիքներ, արտադրության միջոցներ, վառելիք
Ներկրման հիմնական գործընկերներ
  • Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն 21.1%
  • Ռուսաստան 9.15%
  • Ֆրանսիա 7.62%
  • Հնդկաստան 6.33%
  • Նիդերլանդներ 4.96%
  • Բելգիա 4.52%
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ 3.9%
  • Թուրքիա 3.86%
  • Նիգերիա 3.3%
  • Իսպանիա 2.85%
  • (2017)[5]
Համախառն արտաքին պարտքnegative increase $8.571 միլիարդ (2017 թ. դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ)[5]
Պետական ֆինանսներ
Պետական պարտքnegative increase ՀՆԱ-ի 48.3% - ը (2017 թ. դրությամբ)[5]
Եկամուտ4.139 միլիարդ (2017 թ. դրությամբ)[5]
Ծախսեր4.9 միլիարդ (2017 թ. դրությամբ)[5]
Air Senegal International ազգային ավիաընկերության ռեակտիվ ինքնաթիռ
Շաքարի վերամշակման գործարան Ռիշար-Տոլլում
Սալի տուրիստական քաղաքի գլխավոր փողոցը
Շատ փոքր բիզնեսներ, ինչպիսիք են Տուբայում գտնվող այս վերանորոգման խանութը, ֆինանսավորվում են Մուրայդի Իսլամական եղբայրության կողմից
Փարիզի Միջազգային գյուղատնտեսական սրահ 2007. կառավարությունը ակտիվորեն խթանում է գյուղատնտեսական արտադրանքի արտահանումը
Տեղական շուկաների համար փոքրածավալ ձկնորսությունը կարելի է տեսնել ամբողջ երկրում: Այստեղ ձկնորսները վերադառնում են լողափ Սումբեդիունում, Դակար:
Ֆոսֆատի հանքավայր Սենեգալի արևմուտքում, Տայբայի մոտակայքում

Ֆրանսիական Արևմտյան Աֆրիկայի նախկին մայրաքաղաք Դակարը նաև բանկերի և այլ հաստատությունների տուն է, որոնք սպասարկում են ամբողջ ֆրանկոֆոն Արևմտյան Աֆրիկան, այն տարածաշրջանում բեռնափոխադրման և տրանսպորտի կենտրոնն է։

Սենեգալի զբոսաշրջային արդյունաբերությունը նույնպես Աֆրիկայի ամենազարգացածներից մեկն է։ Սենեգալի տնտեսությունը կախված է արտաքին աջակցությունից։ Երկիրը Առևտրի համաշխարհային կազմակերպության անդամ է։

Երկրի տնտեսական զարգացման հիմնական խոչընդոտներն են բարձր կոռուպցիան, անարդյունավետ արդարադատությունը, շատ դանդաղ վարչարարական ընթացակարգերը և թերզարգացած կրթության ոլորտը[12]։

Պատմություն խմբագրել

Սենեգալում մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ-ն[13] 1960-ական թվականներին կրճատվել էր 1.30%-ով։ Այնուամենայնիվ, 1970-ականներին գրանցվել է աճի գագաթնակետ՝158%, իսկ անհանգիստ 1980-ականներին աճը շարունակվել է 43% ցուցանիշով։ Այնուամենայնիվ, այստեղից ակնհայտ է, որ գործընթացը անկայուն է, և արդյունքում 1990-ականներին տնտեսությունը կրճատվել է 40%- վ։

ԱՄՀ և 1990-ականների տնտեսական բարեփոխումներ խմբագրել

1994 թվականի հունվարին CFA ֆրանկի արժեզրկումից հետո Արժույթի միջազգային հիմնադրամը (ԱՄՀ), Համաշխարհային բանկը և այլ բազմակողմ կազմակերպություններ և վարկատուներ աջակցեցին Սենեգալի կառավարության կառուցվածքային և արդյունաբերության վերակառուցման ծրագրերին։ Ծրագրի ընդհանուր նպատակներն էին խթանել տնտեսական աճը և զարգացումը՝ նվազեցնելով կառավարության դերը տնտեսության մեջ, բարելավել պետական հատվածի կառավարումը՝ ուժեղացնելով մասնավոր հատվածը և նվազեցնելով աղքատությունը։

1994 թվականի հունվարին Սենեգալը դոնորների միջազգային հանրության հրահանգներով ձեռնամուխ եղավ արմատական տնտեսական բարեփոխումների ծրագրի իրականացմանը։ Այս բարեփոխումը սկսվեց Սենեգալի արժույթի՝ CFA ֆրանկի 50 տոկոս արժեզրկմամբ, որը ֆիքսված փոխարժեքով կապված էր ֆրանսիական ֆրանկի հետ։ Գների պետական վերահսկողությունն ու սուբսիդիաները աստիճանաբար վերացվեցին՝ որպես մեկ այլ տնտեսական բարեփոխում։

Ազգային արժույթի արժեզրկումը լուրջ սոցիալական հետևանքներ ունեցավ, քանի որ առաջին անհրաժեշտության ապրանքների մեծ մասը ներմուծվում էին։ Մեկ գիշերվա ընթացքում ապրանքների գները (կաթ, բրինձ, պարարտանյութեր և սարքավորումներ) կրկնապատկվեցին։ Արդյունքում, Սենեգալը բնակչության զանգվածային արտագաղթ ունեցավ. առավել կրթված շատ մարդիկ և նրանք, ովքեր կարող էին դա իրենց թույլ տալ, նախընտրեցին լքել երկիրը։

1993 թվականին 2,1% տնտեսական անկումից հետո Սենեգալը բարեփոխումների ծրագրի շնորհիվ կարևոր դրական շրջադարձ արձանագրեց՝ 1995-2004 թվականների ընթացքում ապահովելով ՀՆԱ-ի միջին աճ տարեկան ավելի քան 5%-ով։ Տարեկան գնաճը նվազեց մինչև ցածր միանիշ թվեր։

Որպես Արևմտյան Աֆրիկայի տնտեսական և դրամավարկային միության (WAEMU) անդամ՝ Սենեգալը ձգտում է ավելի մեծ տարածաշրջանային ինտեգրման՝ միասնական արտաքին սակագնի և ավելի կայուն դրամավարկային քաղաքականության միջոցով։ Այնուամենայնիվ, երկիրը դեռ մեծապես կախված է արտաքին դոնորների օգնությունից։ Որպես ԱՄՀ-ի խոշոր պարտքեր ունեցող աղքատ երկրների պարտքի բեռը մեղմելու ծրագրի մաս, Սենեգալը կօգտվի իր երկկողմ, բազմակողմ և մասնավոր հատվածի պարտքի երկու երրորդի մարումից, պայմանով, որ կառավարության կողմից առաջարկված և ԱՄՀ-ի կողմից հաստատված մասնավորեցման ծրագիրն ավարտվի։ Սենեգալը նաև ակնկալում է, որ կարող է ավելի շատ ներդրումներ կատարել մասնավոր հատվածի համար։

Տնտեսության ներկա վիճակ խմբագրել

Սենեգալցիների երկու երրորդը առաջիկա տասնամյակների ընթացքում կյանքի պայմանների բարելավում է ակնկալում[14]։

Արտաքին առևտուր և ներդրումներ խմբագրել

Ձկնորսության ոլորտը փոխարինել է գետնանուշի արտադրության ոլորտին՝ դառնալով Սենեգալի արտահանման առաջատարը։ 2000 թվականին Սենեգալի արտահանման եկամուտները հասել են 239 միլիոն ԱՄՆ դոլարի։ Արդյունաբերական ձկնորսությունը մեծ ծախսեր է պարունակում, և սենեգալյան թունան ֆրանսիական շուկայում արագորեն զիջում է իր դիրքերը ավելի արդյունավետ ասիական մրցակիցներին։

Ֆոսֆատի արտադրությունը, որը արտարժույթի ստացման երկրորդ ամենամեծ աղբյուրն է, կայունորեն կազմում է մոտ 95 միլիոն ԱՄՆ դոլար։ 2000 թվականին գետնանուշի արտադրանքի արտահանումը հասել է 79 միլիոն ԱՄՆ դոլարի և կազմել արտահանման ընդհանուր եկամուտների 11%-ը։ Զբոսաշրջության եկամուտները արտարժույթի չորրորդ ամենամեծ աղբյուրն են, ցուցանիշն աճել է 1994 թվականի հունվարի արժեզրկումից հետո։ 2000 թվականին Սենեգալ է այցելել մոտ 500,000 զբոսաշրջիկ, ինչը երկրին բերել է 120 միլիոն դոլար եկամուտ։

Սենեգալի նոր՝ Agency for the Promotion of Investment-ը (APIX) (Ներդրումների խրախուսման գործակալությունը) առանցքային դեր է խաղում կառավարության օտարերկրյա ներդրումների ծրագրում։ Դրա նպատակն է ներդրումների մակարդակը ներկայիս 20,6 տոկոսից հասցնել 30 տոկոսի։ Ներկայումս կապիտալի և ստացված եկամուտների փոխանցման կամ հայրենադարձման, ինչպես նաև փոխարկելի արտարժույթով ֆինանսավորվող ներդրումների սահմանափակումներ չկան։ Սենեգալում ԱՄՆ-ի ուղղակի ներդրումները դեռ կազմում են մոտ 38 միլիոն ԱՄՆ դոլար, հիմնականում նավթի շուկայավարման, դեղագործության, քիմիական նյութերի արտադրության և բանկային գործունեության մեջ։ Տարեկան շուրջ 350 միլիոն ԱՄՆ դոլարի տնտեսական օգնությունը հիմնականում գալիս է Ֆրանսիայից, ԱՄՀ-ից, Համաշխարհային բանկից և Միացյալ Նահանգներից։ Օգնություն են ցուցաբերում նաև Կանադան, Իտալիան, Ճապոնիան և Գերմանիան։

Սենեգալն ունի լավ զարգացած, թեև թանկ նավահանգստային կառույցներ, խոշոր միջազգային օդանավակայան, որը սպասարկում է 23 միջազգային ավիաընկերություններ, ինչպես նաև ուղիղ և ընդլայնվող հեռահաղորդակցային կապեր աշխարհի խոշորագույն կենտրոնների հետ։

Պարտք խմբագրել

2,495 միլիոն ԱՄՆ դոլարի արտաքին պարտքով[15] և տնտեսական բարեփոխումների ծրագրի իրականացման շնորհիվ Սենեգալը իրավունք ստացավ մասնակցելու աղքատ, ծանր պարտքեր ունեցող երկրների պարտքի բեռը թեթևացնելու բազմակողմ նախաձեռնությանը (HIPC): Կառուցվածքային բարեփոխումների իրականացման առաջընթացն ընթանում է իր հունով, սակայն բարեփոխումների տեմպերը մնում են դանդաղ, քանի որ ուշացումներ են առաջանում մասնավորեցման ծրագրի, պատշաճ կառավարման հարցերի և մասնավոր հատվածի գործունեության խթանման մի շարք միջոցառումների իրականացման հետ կապված։

Մակրոտնտեսական ցուցանիշները ցույց են տալիս, որ 2000 թվականին Սենեգալը արժանի արդյունքների է հասել ԱՄՀ-ի նպատակներին հասնելու հարցում. ՀՆԱ-ի տարեկան աճը հասել է 5,7 տոկոսի՝ 1999 թվականի 5,1 տոկոսի դիմաց։ Հաղորդվել է, որ գնաճը կազմել է 0,7%՝ 1999 թվականի 0,8%-ի համեմատ, իսկ ընթացիկ հաշվի դեֆիցիտը (բացառությամբ տրանսֆերտների) պահպանվել է ՀՆԱ-ի 6%-ից պակաս մակարդակում։

Արհմիություններ խմբագրել

Սենեգալի արհմիությունները ներառում են Սենեգալի աշխատավորների ազգային համադաշնությունը (CNTS) և նրա մասնաճյուղը՝ ակարի հասարակական տրանսպորտի աշխատողների Ժողովրդավարական միությունը (Dakar Dem Dikk), Սենեգալի աշխատավորների Ժողովրդավարական միությունը (UTDS), Սենեգալի Դեմոկրատական աշխատավորների ընդհանուր համադաշնությունը (CGTDS) և Սենեգալի ինքնավար արհմիությունների ազգային միությունը (UNSAS): 2009 թվականին միջին աշխատավարձը կազմում էր 0,99 դոլար (մեկ մարդ/ժամ)։

Ֆոնդային բորսա խմբագրել

Սենեգալի կորպորացիաները Valeurs Mobilières SA (BRVM) տարածաշրջանային ֆոնդային բորսայի մի մասն են, որը սպասարկում է Արևմտյան Աֆրիկայի ութ երկրները և գտնվում է Աբիջանում, Կոտ դ'Իվուարում։

Տարածաշրջանային և միջազգային տնտեսական խմբավորումներ խմբագրել

Վիճակագրություն խմբագրել

 
Սենեգալի արտահանման ուղղությունները, 2006 թ.
 
Սենեգալում մեկ շնչի հաշվով իրական ՀՆԱ-ի դինամիկան 1950 թվականից ի վեր
ՀՆԱ՝ ըստ գնողունակության

U.S.$43.24 միլիարդ (2017 թվականի դրությամբ)

ՀՆԱ (պաշտոնական փոխարժեքով)

U.S.$16.46 միլիարդ (2017 թվականի դրությամբ)

ՀՆԱ՝ ըստ իրական աճի տեմպի

7.2% (2017 թվականի դրությամբ)

ՀՆԱ՝ մեկ շնչի հաշվով (PPP)

$2,700 (2017 թվականի դրությամբ)

ՀՆԱ՝ կառուցվածքն ըստ ոլորտների

գյուղատնտեսություն՝ 16.9%, արդյունաբերություն՝ 24.3%, ծառայություններ՝ 58.8% (2017 թվականի դրությամբ)

Աղքատության շեմից ցածր բնակչություն

46.7% (2011 թվականի դրությամբ)

Տնային տնտեսությունների եկամուտը կամ ծախսը՝ ըստ տոկոսների

ստորին շեմը՝ 10% և 2.5%, վերին շեմը՝ 10% և 31.1% (2011)

Գնաճի մակարդակ (սպառողական գներ)

1.4% (2017 թվականի դրությամբ)

Ներդրումներ (համախառն ներդրումներ հիմնական կապիտալում)

ՀՆԱ-ի 41% (2006 թվականի դրությամբ)

Աշխատուժ

6.966 միլիոն (2017 թվականի դրությամբ)

Աշխատուժը՝ ըստ զբաղմունքի

գյուղատնտեսություն՝ 77.5%, արդյունաբերություն և ծառայություններ՝ 22.5% (2007 թվականի դրությամբ)

Գործազրկության մակարդակ

48%, քաղաքային երիտասարդության 40%-ը (2001 թվականի դրությամբ)

Ընտանիքի եկամտի բաշխում - Ջինիի Ինդեքս

40.3 (2011 թվականի տվյալներով)

Բյուջե
եկամուտներ։ U.S.$3.863 միլիարդ
ծախսեր։ U.S.$4.474 միլիարդ (2017 թվականի դրությամբ)
Պետական պարտք

ՀՆԱ-ի 61.2%-ը (2017 թվականի դրությաբ)

Արդյունաբերություն

գյուղատնտեսություն և ձկների վերամշակման արդյունաբերություն, ֆոսֆատի արդյունահանում, պարարտանյութերի արտադրություն, նավթավերամշակման աշխատանքներ, շինանյութեր, նավերի կառուցում և վերանորոգում

Արդյունաբերական արտադրության աճի տեմպ

8.4% (2017 թվականի դրությամբ)

Էլեկտրաէներգիայի արտադրություն

3.673 միլիարդ ԿՎտ (2015 թվականի դրությամբ)

Էլեկտրաէներգիայի սպառում

3.014 միլիարդ ԿՎտ (2015 թվականի դրությամբ)

Էլեկտրաէներգիայի արտահանում

0 ԿՎտ (2016 թվականի տվյալ)

Էլեկտրաէներգիայի ներմուծում

0 ԿՎտ (2016 թվականի տվյալ)

Նավթի արդյունահանում

Օրական 0 բարել (օրական 0 մ3) (2004 թվականի դրությամբ)

Նավթի սպառում

Օրական 35,000 բարել (օրական 5600 մ3) (2007 թվականի դրությամբ)

Բնական գազի արդյունահանում

62 միլիոն խմ (2015 թվականի դրությամբ)

Բնական գազի սպառում

60 միլիոն խմ (2015 թվականի դրությամբ)

Բնական գազի արտահանում

0 խմ (2013 թվականի դրությամբ)

Բնական գազի ներմուծում

0 խմ (2013 թվականի դրությամբ)

Ընթացիկ հաշվի մնացորդ

-1.547 միլիարդ ԱՄՆ դոլար (2017 թվականի դրությամբ)

Գյուղատնտեսական արտադրանք

գետնանուշ, կորեկ, եգիպտացորեն, բրինձ, բամբակ, լոլիկ, կանաչ բանջարեղեն, խոշոր եղջերավոր անասուններ, թռչնամիս, խոզ, ձուկ

Արտահանում

2.546 միլիարդ ԱՄՆ դոլար (2017 թվականի դրությամբ)

Արտահանվող ապրանքներ

ձուկ, ստորգենտյա ընկույզ (գետնանուշ), նավթամթերք, ֆոսֆատներ, բամբակ

Արտահանման գործընկերներ

Մալի՝ 14.8%, Շվեյցարիա՝ 11.4%, Հնդկաստան՝ 6%, Փղոսկրի Ափ՝ 5.3%, ԱՄԷ՝ 5.1%, Գամբիա՝ 4.2%, Իսպանիա՝ 4.1% (2017 թվականի տվյալներ)

Ներմու

5.227 միլիարդ ԱՄՆ դոլար (2017թվականի դրությամբ)

Ներմուծվող ապրանքներ

սննդամթերք և ըմպելիքներ, արտադրության միջոցներ, վառելիք

Ներմուծողներ-գործընկերներ

Ֆրանսիա՝ 16.3%, Չինաստան՝ 10.4%, Նիգերիա՝ 8%, Հնդկաստան՝ 7.2%, Նիդերլանդներ՝ 4.8%, Իսպանիա՝ 4.2% (2017 թվականի տվյալներ)

Արտարժույթի և ոսկու պահուստներ

151.8 միլիոն ԱՄՆ դոլար (2017 թվականի դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ)

Արտաքին պարտք

6.745 միլիարդ ԱՄՆ դոլար (2017 թվականի դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ)

Տնտեսական օգնություն

449.6 միլիոն ԱՄՆ դոլար (2003 թվականի դրությամբ)

Արժույթ (ծածկագիր)

Արևմտաաֆրիկյան CFA ֆրանկ (XOF). պատասխանատու մարմինը Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների Կենտրոնական բանկն է։

Փոխարժեքներ

Արևմտաաֆրիկյան CFA ֆրանկը (XOF) ԱՄՆ դոլարի դիմաց՝ 617.4 (2017), 593.01 (2016), 593.01 (2015), 591.45 (2014), 494.42 (2013) 522.89 (2006), 527.47 (2005), 528.29 (2004), 581.2 (2003), 696.99 (2002). 2006 թվականին՝ 1 € = 655.82 XOF (Արևմտյան Աֆրիկայի CFA) կամ 1 XOF = 0.001525 € / € to XOF / XOF to €

Ֆինանսական տարի

օրացուցային տարի

Մակրոտնտեսական միտումներ խմբագրել

Ստորև՝ Սենեգալի համախառն ներքին արդյունքի դինամիկայի գծապատկերը՝ շուկայական գներով, որը հաշվարկվում է Արժույթի միջազգային հիմնադրամի կողմից՝ միլիոն CFA ֆրանկով։

Տարի Համախառն ներքին արդյունք ԱՄՆ դոլարի փոխանակում Գնաճի Ինդեքս (2000=100)
1980 652,221 211.27 CFA ֆրանկ ?
1985 1,197,462 449.32 CFA ֆրանկ 66
1990 1,603,679 272.27 CFA ֆրանկ 66
1995 2,309,091 499.15 CFA ֆրանկ 93
2000 3,192,019 709.96 CFA ֆրանկ 100
2005 4,387,230 526.55 CFA ֆրանկ 107

Միջին աշխատավարձը 2007 թվականին տատանվում էր օրական 4-5 դոլարի սահմաններում։

Ստորև աղյուսակում՝ տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը 1980-2021 թվականների ընթացքում. 5%-ից ցածր գնաճը նշված է կանաչ գույնով[16]

Տարի ՀՆԱ
(մլրդ US$) 		ՀՆԱ-ն մեկ շնչի հաշվով
(US$ ) 		ՀՆԱ

(մլրդ US$ անվանական )

ՀՆԱ-ի աճ
(իրական) 		Գնաճի մակարդակը
(տոկոսով) 		Պետական պարտք
(ՀՆԱ-ի % - ով)
1980 6.0 1,069 4.3  -0.8%  8.8% n/a
1981  6.9  1,197  3.9  5.1%  5.8% n/a
1982  8.0  1,333  3.9  7.8%  17.4% n/a
1983  7.8  1,274  3.4  -5.3%  11.7% n/a
1984  8.4  1,330  3.4  3.7%  11.7% n/a
1985  9.0  1,376  3.7  3.3%  13.0% n/a
1986  9.4  1,404  5.2  3.1%  6.1% n/a
1987  10.2  1,481  6.2  6.1%  -4.1% n/a
1988  10.5  1,479  6.2  -0.6%  -1.8% n/a
1989  11.4  1,551  6.1  4.0%  0.4% n/a
1990  11.7  1,553  7.1  -0.7%  0.3% n/a
1991  12.4  1,601  7.0  2.6%  -1.8% n/a
1992  12.9  1,613  7.4  1.2%  0.0% n/a
1993  13.4  1,625  7.0  1.3%  -0.7% n/a
1994  13.6  1,610  4.7  -0.2%  32.1% n/a
1995  14.8  1,698  6.0  6.1%  8.1% n/a
1996  15.3  1,717  6.3  1.9%  2.8% 71.0%
1997  16.0  1,751  5.9  2.7%  1.8%  67.8%
1998  17.1  1,833  6.4  6.0%  1.0%  18.8%
1999  18.4  1,925  6.6  6.0%  0.8%  15.0%
2000  19.6  1,997  6.0  3.9%  0.8%  57.5%
2001  20.9  2,080  6.5  4.3%  3.1%  53.2%
2002  21.2  2,063  7.0  0.1%  2.4%  52.0%
2003  22.8  2,167  8.8  5.6%  0.0%  42.9%
2004  24.5  2,270  10.1  4.6%  0.5%  38.0%
2005  26.4  2,381  11.0  4.3%  1.7%  36.1%
2006  27.9  2,447  11.7  2.3%  2.1%  17.5%
2007  29.4  2,517  14.0  2.8%  5.9%  19.0%
2008  31.1  2,590  16.9  3.7%  6.3%  19.1%
2009  32.1  2,606  16.1  2.8%  -2.2%  29.9%
2010  33.6  2,653  16.1  3.4%  1.2%  34.6%
2011  34.8  2,670  17.8  1.3%  3.4%  32.9%
2012  36.7  2,739  17.7  4.0%  1.4%  34.5%
2013  37.8  2,742  18.9  2.4%  0.7%  36.9%
2014  40.1  2,831  19.8  6.2%  -1.1%  42.4%
2015  43.3  2,971  17.8  6.4%  0.9%  44.5%
2016  46.1  3,076  19.0  6.4%  1.2%  47.5%
2017  49.4  3,204  21.0  7.4%  1.1%  61.1%
2018  53.7  3,389  23.1  6.2%  0.5%  61.5%
2019  57.2  3,510  23.4  4.6%  1.0%  63.6%
2020  58.7  3,504  24.5  1.3%  2.5%  69.2%
2021  64.8  3,767  27.6  6.1%  2.2%  73.2%

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ «Population, total - Senegal». data.worldbank.org. World Bank. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 25-ին.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «World Economic Outlook Database, October 2019». IMF.org. International Monetary Fund. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 19-ին.
  3. ↑ «Global Economic Prospects, January 2020 : Slow Growth, Policy Challenges» (PDF). openknowledge.worldbank.org. World Bank. էջ 147. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 19-ին.
  4. ↑ Համաշխարհային բանկի տվյալների բազա — WB.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 «The World Factbook». CIA.gov. Central Intelligence Agency. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 1-ին.
  6. ↑ http://www.imf.org/external/datamapper/PCPIEPCH@WEO?year=2016
  7. ↑ «Poverty headcount ratio at $3.20 a day (2011 PPP) (% of population) - Senegal». data.worldbank.org. World Bank. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 25-ին.
  8. ↑ «GINI index (World Bank estimate)». data.worldbank.org. World Bank. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 18-ին.
  9. ↑ «Labor force, total - Senegal». data.worldbank.org. World Bank. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 25-ին.
  10. ↑ «Employment to population ratio, 15+, total (%) (national estimate) - Senegal». data.worldbank.org. World Bank. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 25-ին.
  11. ↑ "Le taux de chômage est estimé à 15,7% (T4 2017)", 27 December 2019.
  12. ↑ The Economist, The African Century, March 28th 2020.
  13. ↑ EarthTrends -> Economics, Business, and the Environment -> Variable -> Searchable Database Results: Economics, Business, and the Environment — GDP: GDP per capita, Units: Current US$ per person Արխիվացված Հունվար 31, 2008 Wayback Machine
  14. ↑ The Economist, March 28th 2020, page 4.
  15. ↑ 2006
  16. ↑ «Report for Selected Countries and Subjects» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Հրատարակված աշխատանքներ խմբագրել

  • Amadou Sakho. Senegal's slide from "model economy" to "least developed country". Misanet.com / IPS (2001).
  • Birahim Bouna Niang. A diagnosis of Senegal's public external debt, Provisional report. Republic of Senegal Ministry of Economy and Finance, Political Economy Unit (UPE). January 2003.
  • Pamela Cox. The Political Economy of Underdevelopment: Dependence in Senegal. African Affairs, Volume 79, Number 317. pp. 603–605
  • Maghan Keita. The Political Economy of Health Care in Senegal, Journal of Asian and African Studies, Vol. 31, No. 3-4, 145-161 (1996)
  • John Waterbury and Mark Gersovitz, eds., The political economy of risk and choice in Senegal. Frank Cass & Co. Ltd, London, (1987) 0-7146-3297-X
  • Christopher L. Delgado, Sidi Jammeh. The Political Economy of Senegal Under Structural Adjustment. School of Advanced International Studies, Johns Hopkins University (1991). 0-275-93525-6
  • Cathy L. Jabara, Robert L. Thompson. Agricultural Comparative Advantage under International Price Uncertainty: The Case of Senegal. American Journal of Agricultural Economics, Vol. 62, No. 2 (May, 1980), pp. 188–198
  • Peter Mark. Urban Migration, Cash Cropping, and Calamity: The Spread of Islam among the Diola of Boulouf (Senegal), 1900–1940. African Studies Review, Vol. 21, No. 2 (Sep., 1978), pp. 1–14
  • Monique Lakroum. Le Travail Inegal: Paysans et Salaries Senegalais Face à la Crise des Annees Trente. Paris (1982).
  • Ibrahima Thioub, Momar-Coumba Diop, Catherine Boone. Economic Liberalization in Senegal: Shifting Politics of Indigenous Business Interests. African Studies Review, Vol. 41, No. 2 (Sep., 1998), pp. 63–89
  • Catherine Boone. Merchant Capital and the Roots of State Power in Senegal, 1930–1985, McGill, (1995).
  • (fr) Jean Copans, Philippe Couty, Jean Roch, G. Rocheteau. Maintenance sociale et changement economique au Senegal I: Doctrine economique et pratique du travail chez les Mourides. Paris (1974).
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Սենեգալի_տնտեսություն&oldid=9946841» էջից