Մորթիավոր ոսկեբզեզ
| Առաջարկվում է այս և Acmaeoderella հոդվածները միացնել իրար: (քննարկում) |
| Մորթիավոր ոսկեբզեզ | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||
|
||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||
| Acmaeoderella pellitula
|
Մորթիավոր ոսկեբզեզ (լատին․՝ Acmaeoderella pellitula), ոսկեբզեզների ընտանիքին պատկանող միջատ, որը գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
4,5-6,5 մմ երկարությամբ, խիստ ուռուցիկ, ձգված, քիչ փայլուն, սև գույնի՝ լավ արտահայտված բրոնզագույն փայլով, մարմնով մանր բզեզ է։ Հազվադեպ կապտամանուշակագույն վերնաթևերը մետաղական կապույտ են։
Տարածվածություն խմբագրել
Հանդիպում է Հայաստանում, Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետությունում։ Հայաստանում հանդիպում է Հացավան գյուղի շրջակայքում (Կոտայքի մարզ), Գոռավանի ավազուտներում` Վեդի քաղաքի մոտ (Արարատի մարզ) և Մեղրի քաղաքի շրջակայքում (Սյունիքի մարզ), ինչպես նաև «Խոսրովի անտառ» պետական արգելոցում։
Էկոլոգիա խմբագրել
Ապրում է ավազոտ անապատներում և տարբեր տեսակի կիսաանապատներում։ Թռչում են մայիսին-հուլիսի սկզբին, որպես լրացուցիչ սնունդ օգտագործում են հազարտերևուկների ծաղկաբույլերը։ Թրթուրների կերային բույսերը հայտնի չեն։
Պահպանություն խմբագրել
Սահմանափակ արեալով հազվագյուտ տեսակ է, որը Բնության պահպանության միջազգային միության Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով գնահատվում է որպես վտանգված տեսակ։
Հանդիպում են եզակի առանձնյակներով։ Թվաքանակի փոփոխության միտումները բացահայտված չեն։
Վտանգման հիմնական գործոններ են հանդիսանում չոր և կիսաչոր խոցելի տարածքներում անասունների չկարգավորված արածեցումը, դրանց գյուղատնտեսական նպատակներով յուրացումը։
Պահպանվում է «Խոսրովի անտառ» պետական արգելոցում, «Արևիկ» ազգային պարկում և «Գոռավանի ավազուտներ» պետական արգելավայրում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.