Մոհամադ Խաթամի
Մոհամադ Խաթամի (պարս.՝ محمد خاتمی, Mohammad Xâtami, սեպտեմբերի 29, 1943[1] կամ հոկտեմբերի 14, 1943[2], Արդաքան (Իրան), Յազդի նահանգ, Իրան), Իրանի Իսլամական Հանրապետության հինգերորդ նախագահը` 1997-2005թթ։ Նախագահ է ընտրվել է 1997 թվականին, երկրորդ անգամ վերընտրվել է 2001 թվականին։
| Մոհամադ Խաթամի պարս.՝ محمد خاتمی | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | սեպտեմբերի 29, 1943[1] (80 տարեկան) կամ հոկտեմբերի 14, 1943[2] (80 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Արդաքան (Իրան), Յազդի նահանգ, Իրան |
| Քաղաքացիություն |  Իրան |
| Կրոն | շիա իսլամ |
| Կրթություն | Սպահանի համալսարան (1969) |
| Մասնագիտություն | scholar, քաղաքական գործիչ, գրադարանավար, գրող և ռազմական գործիչ |
| Աշխատավայր | Միավորված ազգերի կազմակերպություն |
| Ամուսին | Zohreh Sadeghi? |
| Ծնողներ | հայր՝ Ruhollah Khatami? |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | Իրանի նախագահ և Իսլամական սահմանադրական խորհրդի անդամ |
| Կուսակցություն | Association of Combatant Clerics? |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
| Երեխաներ | Emad Khatami? և Leila Khatami? |
| Կայք | khatami.ir |
Ստորագրություն | |
 Mohammad Khatami Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Ծնվել է 1943 թվականի սեպտեմբերի 29-ին Յազդ օսթանի Արդական քաղաքում` այաթոլայի ընտանիքում։ Կրտսեր եղբայրը՝ Մոհամադ Ռեզա Խաթամին 1983 թվականից ամուսնացած է այաթոլա Խոմեյնի Զահրայի թոռնուհու հետ։
19 տարեկանում մեկնել է Ղոմ, որտեղ ուսումնասիրում է աստվածաբանություն։ 1965 թվականին ընդունվել է Սպահանի համալսարան, 1969 թվականին ստացել է փիլիսոփայության բակալավրի աստիճան։ Նույն թվականին Իրանի զինված ուժերում զորակոչվել է ծառայության։ 1970 թվականին ուսումը շարունակել է Թեհրանի համալսարանում, որից հետո վերադարձել Ղոմ։
1970-ական թվականներին սկսել է համագործակցել շահ Մուհամեդ Ռեզա Պահլավիին հակառակ ուժերի հետ։ 1978 թվականին ընտրվել է Գերմանիայի Համբուրգ քաղաքում գտնվող Իսլամական կենտրոնի ղեկավար։ Իսլամական հեղափոխության հաղթանակից հետո ընտրվել է պատգամավոր Արդականից։
1982-1992 թվականներին եղել է Իրանի մշակույթի նախարար։ 1992 թվականին նշանակվել է նախագահի խորհրդական և Ազգային գրադարանի տնօրեն։ Դասավանդել է Իրանի բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում։
1997 թվականի մայիսի 23-ին ընտրվել է Իրանի նախագահ՝ ստանալով ձայների 69,5%-ը (Աքբար Նաթեկ-Նուրին պարտվել է)։ Նա հռչակել է մշակույթի նկատմամբ հանդուրժողական վերաբերմունքի քաղաքականության սկիզբը և արևմտյան երկրների հետ ավելի սերտ կապեր հաստատել։ 2001 թվականին վերընտրվել է երկրորդ անգամ (Ահմադ Թավակոլին պարտվել է)։
Խաթամին խոսում է պարսկերեն, արաբերեն, անգլերեն և գերմաներեն[5]։ Ամուսնացած է, ունի երեք երեխա։
Ելույթներ խմբագրել
2006 թվականի սեպտեմբերի 11-ին ելույթ է ունեցել Հարվարդի համալսարանում, նշել է, որ իսլամում համասեռամոլությունը հանցագործություն է և հանցագործությունները պետք է պատժվեն։ Միևնույն ժամանակ ասել է, որ համասեռամոլների համար մահապատժի կիրառումը կարող է քննարկման առարկա դառնալ[6]։ Հարցին, թե ինչպես է նա գնահատում 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի իրադարձությունները, Խաթամին պատասխանել է, որ «նրանք, ովքեր ուրիշներին դժոխք են նետում, երբեք չեն հասնի դրախտ»։
Մրցանակներ խմբագրել
2002 թվականին շնորհվել է «Քաղաքակրթությունների երկխոսություն» միջազգային մրցանակը։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 The Oxford Handbook of Islam and Politics
- ↑ Honorary Doctorates — Moscow State Institute of International Relations.
- ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mohammad_Khatami_received_Nishan-e-Pakistan_by_Pervez_Musharraf-_December_22,_2002.png
- ↑ МИХАИЛ Ъ-ЖАГЕР (14.08.1997). «Новое правительство Ирана» (ռուսերեն). Газета "Коммерсантъ".
- ↑ «Khatami Slams «Imperial» U.S. // The Harvard Crimson. September 11, 2006». Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ նոյեմբերի 10-ին. Վերցված է 2006 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել