Մասնակից:Մարիամ Բաղդասարյան/Ավազարկղ 26

Արկած - կլանող միջադեպ, անսպասելի իրադարձություն կամ պատահար կյանքում, պատահական իրադարձությունների և չնախատեսված պատահարների շղթա, անսպասելի իրողություն, հիասքանչ սխրագործություն, հուզիչ եղելություն, հետաքրքիր փորձություն:

Արկածներ կարող են լինել համարձակ քաջագործություններ, հետաքրքրաշարժ ճամփորդություններ, անսպասելի միջադեպեր, կյանքի գլխավոր սխրագործություններ: Արկածային գրքերի հերոսները - միշտ համարձակ են, հզոր, անխոնջ, նրանք ձգտում են հայտնագործել նորը, փոխել կյանքը, գրավում են իրենց օրինակով, անմիջապես ցանկություն է հայտնվում նմանվել նրանց, փնտրել ու գտնել:

Հասկացության պատմություն

«Արկածներ» հասկացությունը անկասկած ունի գրական (սիրային) ծագում: 12-րդ դարի երրորդ կեսից «արկած» հասկացությունը Ֆրանսիայում սկսում են անվանել aventure հատուկ բառով: Սկզբնապես, ինչպես վկայում են անտիկ սյուժեի մասին պատմվածքները, այն, ըստ երևույթի, գործածվում էր ուղղակի «ճակատագրի հարված» իմաստով, ուստի այն ըստ փոխանվանության, նշանակում է «Անբախտ ճակատագիր»: Կրետյեն դե Տրուայի և նրա սերնդի ուրիշ վիպասանների մոտ այս բառը ձեռք է բերել հատուկ իմաստ :

Կիրառում

Արկածը կիրառվում է բազմաթիվ կոնտեքստներում և կացություններում: Օրինակ, այն - պատմվածքների, լեգենդների և հեքիաթների, ողբերգության ու ներկայացումների կարևոր տարրն է: Այն օգտագործվում է գրքերի սյուժեներում և ֆաբուլաներում, ֆիլմերում, երաժշտական ստեղծագործություններում և համակարգչային խաղերում: Արկածը նաև կիրառվում է կրթության, սպորտի, տուրիզմի և այլ զվարճանքների ձևերի ասպարեզում: Այդպիսի արկածային ժանրերի օրինակներ են՝

• Արկածային ֆիլմ - ֆիլմի ժանր
• Արկածային խաղ - համակարգչային խաղի ժանր
• Արկածային գրականություն - բելետրիստիկայի ժանր
• Արկածային տուրիզմը զբոսաշրջիկներին առաջարկում է հնարավորություն, ունենալու հետաքրքրաշարժ, հափշտակիչ ճամփորդություններ:

Արկածների դասակարգում և տերմինի ընդարձակ կիրառում

Մարդուն հատուկ, արկածների 4 տարբեր ոճեր՝

• Մարմնի արկածները: Մարտաֆիլմեր, Ճամփորդություն, սպորտային մրցույթներ ուժի և ճարպկության մեջ:
• Էմոցիոնալ արկածներ: Անձնական վերապրումներ, ապրումակցություններ, կոլեկտիվային էմոցիաներ: Մելոդրամաներ, դրամաներ, թրիլերներ: Կրկեսային արվեստ, հումոր, երգիծանք: Կրոնական գործունեության մաս:
• Ուղեղի արկածներ: Ինֆորմացիայի որոնում, վերլուծում և սինթեզում: Գաղտնիքների բացահայտում և հանցանքների կազմակերպություն: Դետեկտիվ, գիտական մեթոդ, ուսուցում, հետազոտական գործունեություն:
• Ոգու արկածներ: Կրոնական, փիլիսոփայական գործունեություն: Կանխատեսություն, գուշակություն: Վերասերման, մարմնավորման գաղտնիքներ, հարցեր կեցության մասին: Շամանություն: Հոգևոր պրակտիկա:

Տես նաև

• Ճամփորդություն
• Բախտափորձություն

Գրականություն

• А. З. Вулис: Արկածների աշխարհում: Ժանրի պոետիկա: - М.: Սովետական գրող, 1986 - 384 էջ: 20000 վհ.