ԽՍՀՄ շախմատի առաջնություն

Շախմատի առաջնություն

ԽՍՀՄ շախմատի առաջնությունն անցկացվել է 1920-1991 թվականներին։ 1920 թվականի մրցաշարն անցկացվել է որպես Համառուսական շախմատի օլիմպիադա, սակայն հետագայում այս մրցաշարը ճանաչվել է ԽՍՀՄ առաջին առաջնություն։

ԽՍՀՄ շախմատի առաջնություն
ՏեսակԱզգային առաջնություն
Ծագման երկիրԽՍՀՄ

Ժամանակագրական աղյուսակ խմբագրել

Ամսաթիվը Վայրը Չեմպիոն Արդյունք
1 4 - 24 հոկտեմբերի 1920   Մոսկվա Ալեքսանդր Ալյոխին[1] 15-ից 12 (+9 −0 =6)
2 8 - 24 հուլիսի 1923   Պետրոգրադ Պյոտր Ռոմանովսկի[2] 12-ից 10 (+9 −1 =2)
3 23 օգոստոսի - 15 սեպտեմբերի 1924   Մոսկվա Էֆիմ Բոգոլյուբով[3] 17-ից 15 (+13 −0 =4)
4 11 օգոստոսի - 6 սեպտեմբերի 1925   Լենինգրադ Էֆիմ Բոգոլյուբով (2)[4] 19-ից 14 (+11 −2 =6)
5 26 սեպտեմբերի - 25 հոկտեմբերի 1927   Մոսկվա Ֆյոդոր Բոգատիրչուկ
Պյոտր Ռոմանովսկի (2)[5]
20-ից 14½ (+10 −1 =9)
20-ից 14½ (+12 −3 =5)
6 2 - 20 սեպտեմբերի 1929   Օդեսա Բորիս Վերլինսկի[6] 5-ից 4 (+4 −1 =0) и 3½ из 4 (+3 −0 =1)[Ն 1]
7 10 հոկտեմբերի - 11 նոյեմբերի 1931   Մոսկվա Միխայիլ Բոտվիննիկ[7] 17-ից 13½ (+12 −2 =3)
8 16 օգոստոսի - 9 սեպտեմբերի 1933   Լենինգրադ Միխայիլ Բոտվիննիկ (2)[8] 19-ից 14 (+11 −2 =6)
9 7 դեկտեմբերի 1934 - 2 հունվարի 1935   Լենինգրադ Գրիգորի Լևենֆիշ
Իլյա Ռաբինովիչ[9]
19-ից 12 (+8 −3 =8)
19-ից 12 (+9 −4 =6)
10 12 ապրիլի - 14 մայիսի 1937   Թբիլիսի Գրիգորի Լևենֆիշ (2)[10] 19-ից 12½ (+9 −3 =7)
11 15 ապրիլի - 16 մայիսի 1939   Լենինգրադ Միխայիլ Բոտվիննիկ (3) 17-ից 12½ (+8-0=9)
12 5 սեպտեմբերի - 3 հոկտեմբերի 1940   Մոսկվա Անդրե Լիլիենտալ
Իգոր Բոնդարեվսկի
19-ից 13½ (+8-0=11)
19-ից 13½ (+10-2=7)
13 21 մայիսի - 17 Հունիսի 1944   Մոսկվա Միխայիլ Բոտվիննիկ (4) 16-ից 12½ (+11-2=3)
14 1 Հունիսի - 3 Հուլիսի 1945   Մոսկվա Միխայիլ Բոտվիննիկ (5) 17-ից 15 (+13-0=4)
15 2 փետրվարի - 8 մարտի 1947   Լենինգրադ Պաուլ Կերես 19-ից 14 (+10-1=8)
16 10 նոյեմբերի - 13 դեկտեմբերի 1948   Մոսկվա Դավիդ Բրոնշտեյն
Ալեքսանդր Կոտով
18-ից 12 (+7-1=10)
18-ից 12 (+10-4=4)
17 16 հոկտեմբերի - 20 նոյեմբերի 1949   Մոսկվա Վասիլի Սմիսլով
Դավիդ Բրոնշտեյն (2)
19-ից 13 (+9-2=8) ԲԳ=117,75
19-ից 13 (+8-1=10) ԲԳ=114,0[Ն 2]
18 10 նոյեմբերի - 12 դեկտեմբերի 1950   Մոսկվա Պաուլ Կերես (2) 17-ից 11½ (+8-2=7)
19 11 նոյեմբերի - 14 դեկտեմբերի 1951   Մոսկվա Պաուլ Կերես (3) 17-ից 12 (+9-2=6)
20 29 նոյեմբերի - 29 դեկտեմբերի 1952   Մոսկվա Միխայիլ Բոտվիննիկ (6) 19-ից 13½ (+9-1=9)
21 7 հունվարի - 7 փետրվարի 1954   Կիև Յուրի Ավերբախ 19-ից 14½ (+10-0=9)
22 11 փետրվարի - 15 մարտի 1955   Մոսկվա Էֆիմ Գելեր 19-ից 12 (+10-5=4)
23 10 հունվարի - 15 փետրվարի 1956   Լենինգրադ Մարկ Տայմանով 17-ից 11½ (+8-2=7)
24 20 հունվարի - 22 փետրվարի 1957   Մոսկվա Միխայիլ Տալ 21-ից 14 (+9-2=10)
25 12 հունվարի - 14 փետրվարի 1958   Ռիգա Միխայիլ Տալ (2) 18-ից 12½ (+10-3=5)
26 9 հունվարի - 11 փետրվարի 1959   Թբիլիսի Տիգրան Պետրոսյան 19-ից 13½ (+8-0=11)
27 26 հունվարի - 26 փետրվարի 1960   Լենինգրադ Վիկտոր Կորչնոյ 19-ից 14 (+12-3=4)
28 11 հունվարի - 11 փետրվարի 1961   Մոսկվա Տիգրան Պետրոսյան (2) 19-ից 13½ (+9-1=9)
29 16 նոյեմբերի - 12 դեկտեմբերի 1961   Բաքու Բորիս Սպասկի 20-ից 14½ (+10-1=9)
30 21 նոյեմբերի - 20 դեկտեմբերի 1962   Երևան Վիկտոր Կորչնոյ (2) 19-ից 14 (+10-1=8)
31 23 նոյեմբերի - 27 դեկտեմբերի 1963   Լենինգրադ Լեոնիդ Շտեյն 19-ից 12 (+6-1=12)
32 25 դեկտեմբերի 1964 - 27 հունվարի 1965   Կիև Վիկտոր Կորչնոյ (3) 19-ից 15 (+11-0=8)
33 21 նոյեմբերի - 24 դեկտեմբերի 1965   Տալլին Լեոնիդ Շտեյն (2) 19-ից 14 (+10-1=8)
34 28 դեկտեմբերի 1966 - 2 փետրվարի 1967   Թբիլիսի Լեոնիդ Շտեյն (3) 20-ից 13 (+8-2=10)
35 7 - 26 դեկտեմբերի 1967   Խարկով Լև Պոլուգաևսկի
Միխայիլ Տալ (3)
13-ից 10
13-ից 10[Ն 3]
36 30 դեկտեմբերի 1968 - 1 փետրվարի 1969   Ալմաթի Լև Պոլուգաևսկի (2) 19-ից 12½ (+7-1=11)
37 6 սեպտեմբերի - 12 հոկտեմբերի 1969   Մոսկվա Տիգրան Պետրոսյան (3) 22-ից 14 (+6-0=16)
38 25 նոյեմբերի - 28 դեկտեմբերի 1970   Ռիգա Վիկտոր Կորչնոյ (4) 21-ից 16 (+12-1=8)
39 15 սեպտեմբերի - 17 հոկտեմբերի 1971   Լենինգրադ Վլադիմիր Սավոն 21-ից 15 (+9-0=12)
40 16 նոյեմբերի - 19 դեկտեմբերի 1972   Բաքու Միխայիլ Տալ (4) 21-ից 15 (+9-0=12)
41 1 - 27 հոկտեմբերի 1973   Մոսկվա Բորիս Սպասկի (2) 17-ից 11½ (+7-1=9)
42 30 նոյեմբերի - 23 դեկտեմբերի 1974   Լենինգրադ Ալեքսանդր Բելյավսկի
Միխայիլ Տալ (5)
15-ից 9½ (+6-2=7)
15-ից 9½ (+6-2=7)
43 28 նոյեմբերի - 22 դեկտեմբերի 1975   Երևան Տիգրան Պետրոսյան (4) 15-ից 10 (+6-1=8)
44 26 նոյեմբերի - 24 դեկտեմբերի 1976   Մոսկվա Անատոլի Կարպով 17-ից 12 (+8-1=8)
45 28 նոյեմբերի - 22 դեկտեմբերի 1977   Լենինգրադ Բորիս Գուլկո
Իոսիֆ Դորֆման
15-ից 9½ (+4-0=11)
15-ից 9½ (+4-0=11)
46 1 - 28 դեկտեմբերի 1978  Թբիլիսի Միխայիլ Տալ (6)
Վիտալի Ցեշկովսկի
17-ից 11 (+5-0=12)
17-ից 11 (+6-1=10)
47 29 նոյեմբերի - 27 դեկտեմբերի 1979   Մինսկ Էֆիմ Գելեր (2) 17-ից 11½ (+6-0=11)
48 25 դեկտեմբերի 1980 - 21 հունվարի 1981   Վիլնյուս Լև Պսախիս
Ալեքսանդր Բելյավսկի (2)
17-ից 10½ (+8-4=5)
17-ից 10½ (+6-2=9)
49 27 նոյեմբերի - 22 դեկտեմբերի 1981 Բիշքեկ Գարրի Կասպարով
Լև Պսախիս (2)
17-ից 12½ (+10-2=5)
17-ից 12½ (+9-1=7)
50 2 - 28 ապրիլի 1983   Մոսկվա Անատոլի Կարպով (2) 15-ից 9½ (+5-1=9)
51 2 - 28 ապրիլի 1984   Լվով Անդրեյ Սոկոլով 17-ից 12½ (+8-0=9)
52 22 հունվարի - 19 փետրվարի 1985   Ռիգա Միխայիլ Գուրեվիչ 19-ից 11 (+6-3=10)
53 2 - 28 ապրիլի 1986   Կիև Վիտալի Ցեշկովսկի (2) 17-ից 11 (+6-1=10)
54 4 - 29 մարտի 1987   Մինսկ Ալեքսանդր Բելյավսկի (3) 17-ից 11 (+7-2=8)
55 25 Հուլիսի - 19 օգոստոսի 1988   Մոսկվա Անատոլի Կարպով (3)
Գարրի Կասպարով (2)
17-ից 11½ (+6-0=11)
17-ից 11½ (+6-0=11)
56 22 սեպտեմբերի - 16 հոկտեմբերի 1989   Օդեսա Ռաֆայել Վահանյան 15-ից 9 (+5-2=8)
57 18 հոկտեմբերի - 3 նոյեմբերի 1990   Լենինգրադ Ալեքսանդր Բելյավսկի (4) 13-ից 8½ (+5-1=7)
58 1 - 13 նոյեմբերի 1991   Մոսկվա Արտաշես Մինասյան[11] 11-ից 8½ (+7-1=3)[Ն 4]

Նշումներ խմբագրել

  1. 6-րդ առաջնությունն անցկացվեց երկու փուլով. Առաջին փուլ՝ 6 հոգանոց երկու խումբ, երկրորդ փուլը՝ երեք ամենաուժեղը երկու շրջաններում։
  2. ԲԳ - Բերգերի գործակից
  3. 35-րդ առաջնությունն անցկացվեց շվեյցարական մրցակարգով․ 13 տուր, 126 մասնակից։
  4. 58-րդ առաջնությունն անցկացվեց շվեյցարական մրցակարգով․ 11 տուր, 64 մասնակից։

Վիճակագրություն խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • Воронков С. Б. Шедевры и драмы чемпионатов СССР. 1920—1937. — М.: РИПОЛ классик, 2007. — С. 464.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Արխիվացված պատճենը». web.archive.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 17-ին. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  2. «Արխիվացված պատճենը». web.archive.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  3. «Արխիվացված պատճենը». web.archive.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  4. «Արխիվացված պատճենը». web.archive.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 17-ին. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  5. «Արխիվացված պատճենը». web.archive.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 17-ին. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  6. «Արխիվացված պատճենը». web.archive.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  7. «URS-ch07 Moscow 1931». web.archive.org. 2008 թ․ մայիսի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  8. «Արխիվացված պատճենը». web.archive.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 17-ին. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  9. «Արխիվացված պատճենը». web.archive.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 17-ին. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  10. «URS-ch10 Tbilisi 1937». web.archive.org. 2008 թ․ մայիսի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 17-ին. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  11. «URS-ch58 Moscow 1991». web.archive.org. 2009 թ․ օգոստոսի 5. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ օգոստոսի 5-ին. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել