Աննա Կլևացի

Անգլիայի թագավոր Հենրի VIII չորրորդ կինը

Աննա Կլեվացին (գերմ.՝ Anna von Jülich-Kleve-Berg, անգլ.՝ Anne of Cleves; սեպտեմբերի 22 1515 - հուլիսի 17 1557), Հենրի VIII-ի չորրորդ կինը։ Հենրի VIII-ի հետ բաժանումից հետո մնաց Անգլիայում` համարվելով «Անգլիայի թագավորի սիրելի քույրը» (անգլ.՝ the King's Beloved Sister

Աննա Կլևացի
անգլ.՝ Anne of Cleves
Անգլիայի թագուհի
հունվարի 6 1540 - հուլիսի 9 1540
Նախորդող Ջեյն Սեյմուր
Հաջորդող Եկատերինա Հովարդ
 
Մասնագիտություն՝ ազնվական
Դավանանք Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի և լյութերականություն
Ծննդյան օր ոչ վաղ քան սեպտեմբերի 21, 1515 և ոչ ուշ քան սեպտեմբերի 22, 1515, ոչ վաղ քան հունիսի 28, 1515 և ոչ ուշ քան հուլիսի 1, 1515 կամ 1515[1]
Ծննդավայր Դյուսելդորֆ, Բերգ, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն
Վախճանի օր հուլիսի 16, 1557 կամ հուլիսի 17, 1557(1557-07-17)[2][1]
Վախճանի վայր Լոնդոն, Անգլիայի թագավորություն
Թաղված Վեստմինստերյան աբբայություն
Դինաստիա House of La Marck?
Քաղաքացիություն Գերմանիա
Հայր John III, Duke of Cleves?[3][4]
Մայր Maria of Jülich-Berg?[3][4]
Ամուսին Հենրի VIII[3]
 
Ինքնագիր Изображение автографа

Արքայադուստր Կլևացի խմբագրել

Աննա Կլևացին ծնվել է Դյուսելդորֆում՝ դուքս Յոհան III-ի և Մարիա ֆոն Յուլիխբերգի ընտանիքում[5]։ Հորական կողմից սերում էր Լամարկների տոհմից։

Արքայադստեր մանկության և երիտասարդության մասին քիչ տվյալներ են պահպանվել։ Բացի նրանից ընտանիքը երկու դուստր՝ Սիբիլան և Ամելիան և որդի ուներ՝ Վիլհելմը։ Հայտնի է, որ Աննան շատ մոտ էր մոր՝ դքսուհի Մարիայի հետ[6]։

Աննային, ինչպես և նրա քույրերին, դաստիարակել է մայրը։ Ստացել է նվազագույն անհրաժեշտ կրթություն․ կարդում էր և գրում մայրենի լեզվով, սակայն նա չգիտեր ո՛չ լատիներեն, ո՛չ ֆրանսերեն, չէր կարողանում ո՛չ երգել, ո՛չ պարել, ո՛չ երաժշտական գործիքներ նվագել․ «քանի որ Գերմանիայում հանդիմանում են այն կանանք, որոնք երաժշտական կրթություն են ստանում (անգլ.՝ ...for they take it heere yn Germanye for... an occasion of lightenesse that great Ladyes... have enye knowledge of musike[6]։ Նրա արժանիքների թվում կարելի է նշել հեզաբարո բնավորությունը և ձեռագործությունը։

1527 թվականին՝ 12 տարեկան հասակում, Աննան նշանվեց Լոթարինգիայի դուքս, Անտուան II-ի որդի և ժառանգ՝ Ֆրանսուա I-ի հետ։ Տղան այդ ժամանակ 10 տարեկան էր, և նշանդրեքը ոչ պաշտոնական բնույթ էր կրում ու չեղյալ համարվեց 1535 թվականին[7]։

Ինչ վերաբերվում է ընտանիքի կրոնական հայացքներին, ապա այն միանշանակ չէր։ Վիլհելմը՝ Աննայի եղբայրը, լյութերական էր, մինչդեռ դքսուհի Մարիային բնութագրում էին որպես «իսկական կաթոլիկ»[8]։ Աննայի հայրը համակրում էր Ռեֆորմացիային և Շմալկալդենի լիգայի կողմնակիցներից էր, որը ղեկավարում էր Սիբիլայի ամուսինը՝ Յոհան Ֆրիդրիխ Բարեհոգին, որը հանդես էր գալիս Կառլ V կայսեր և նրա կրոնական քաղաքականության դեմ։

Խնամախոսություն խմբագրել

Հարսնացուի որոնումներ խմբագրել

Ջեյն Սեյմուրի մահից գրեթե անմիջապես հետո Հենրի VIII-ը սկսեց նոր կնոջ փնտրտուքները։ Չնայած ժառանգորդ արքայազն Էդուարդին՝ հարստության ճակատագիրը մշուշոտ էր և ժառանգականությունն ապահովելու համար նրան ևս մեկ որդի էր պետք։ Չցանկանալով կրկին բարեկամական կապեր հաստատել իսպանացի միապետների հետ՝ նա որոշեց իր համար ֆրանսուհի կին փնտրել[9]։ Ֆրանցիսկ I արքան դուստր ուներ՝ Մարգարիտան, հերցոգ դը Գիզան ևս դուստրեր ուներ՝ Ռենեն, Լուիզան և Մարին։ Հենրիխը առաջարկեց Ֆրանցիսկ I-ին՝ Կալեում ազնվազարմ օրիորդների հետ հանդիպման մտադրության մասին, որպեսզի նրանց մեջից ընտրի ամենաարժանիին[10]։ Ֆրանցիսկը մերժեց առաջարկը՝ նշելով, որ ընդունված չէ ֆրանսուհիներին ի ցույց դնել «ինչպես շուկայում վարգուն ձիերի»[11]։

Անհաջողության մատնվելով ֆրանսիացի հարսնացուների հարցում՝ Հենրին ուշադրություն դարձրեց ոչ վաղ անցյալում այրիացած դքսուհի Քրիստինա Դանիացիին։ 1538 թվականի մարտին նա Բրյուսել ուղարկեց արքունիքի նկարիչ Հանս Հոլբայն Կրտսերին՝ դքսուհու դիմանկարն անելու հանձնարարությամբ, որը տեսնելով Հենրին ցնծություն ապրեց։ Սակայն դեսպանորդներին Քրիստինան պատասխանեց, որ նա չի ցանկանում ամուսնանալ Հենրիի հետ։

Իր սկանդալային անձնական կյանքի պատճառով Հենրիխը այնպիսի չարագույժ վարկ էր վայելում մայրցամաքում, որ ոչ մի եվրոպացի գործիչ չէր ցանկանում նրա հետ ամուսնացնել իր դստերը կամ քրոջը, իսկ հավանական հարսնացուներից մեկը՝ Մարի դը Գիզը, կարծես թե ի պատասխան Հենրիխի առաջարկին հայտարարեց, որ թեև ինքը բարձրահասակ է, սակայն իր վիզը կարճ է։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 A Historical Dictionary of British Women — 2 — Routledge, 2003. — P. 15. — ISBN 978-1-85743-228-2
  2. Pas L. v. Genealogics — 2003.
  3. 3,0 3,1 3,2 Kindred Britain
  4. 4,0 4,1 Lundy D. R. The Peerage
  5. «Anne von Kleve» (անգլերեն). thepeerage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 24-ին.
  6. 6,0 6,1 Из письма Николаса Уоттона к Генриху VIII Sir Henry Ellis. Original letters, illustrative of English history. Vol. II. Особенности орфографии цитат, приводимых на языке оригинала, сохранены.
  7. Strickland, Agnes, 1853, էջ 246
  8. Fraser, Antonia, 1993, էջ 298
  9. Weir, Alison, 1991, էջ 381
  10. Эриксон, Кэролли, 2008, էջ 256
  11. Линдсей, Карен, 1996, էջ 205

Գրականություն խմբագրել

  • Линдсей, Карен. Разведённые. Обезглавленные. Уцелевшие. Жёны короля Генриха VIII / Пер. с англ. Т. Азаркович. — М: КРОН-ПРЕСС, 1996. — 336 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-232-00389-5
  • Лоудз, Дэвид. Генрих VIII и его королевы / Пер. с англ. Ю.И. Губатова. — Ростов-на-Дону: Феникс, 1997. — 320 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85880-544-2
  • Перфильев, Олег. Жёны Синей Бороды. В спальне Генриха VIII. — М: ОЛМА-ПРЕСС, 1999. — 415 с. — 7 000 экз. — ISBN 5-224-00599-X
  • Эриксон, Кэролли. Мария Кровавая / Пер. с англ. Л.Г. Мордуховича. — М: АСТ, 2008. — 637 с. — (Историческая библиотека). — 2 000 экз. — ISBN 5-17-004357-6
  • Fraser, Antonia. The Six Wives of Henry VIII. — London: Phoenix, 1993. — 589 с. — ISBN 978-1-8421-2633-2
  • Starkey, David. Six Wives: The Queens of Henry VIII. — New York: HarperPerennial, 2004. — 880 с. — ISBN 0-06-0005505
  • Strickland, Agnes. Memoirs of the queens of Henry VIII.: and of his mother, Elizabeth of York. — Philadelphia: Blanchard and Lea, 1853. — 420 с.
  • Weir, Alison. The Six Wives of Henry VIII. — New York: Grove Press, 1991. — 656 с. — ISBN 0-8021-3683-4

Արտաքին հղումներ խմբագրել


Հենրի VIII-ի կանայք
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աննա Կլևացի» հոդվածին։