Աղետի փոստ (անգլ.՝ crash mail, նաև անգլ.՝ wreck mail), ֆիլատելիստական եզր է, որը բնորոշում է օդանավի, դիրիժաբլի, գնացքի վթարից հետո անվնաս մնացած, ծրարով, նամակով, փոստային բացիկով կամ փոքր ծանրոցով ուղարկված նամակագրությունը[2]։

Ռուսական կայսրությունից ուղարկված նամակ Նյու Յորք Բրեմենով, «Էլբա» նավով, որը խորտակվել 1895 թվականին Լա Մանշում։ Բրեմենում մանուշակագույն կնիքով նշված է, որ խորտակված նավից է գերմ.՝ «Geborgen aus der / Postladung des untergegangenen / Dampfers Elbe. / Postamt 1 Bremen», իսկ վարդագույնով՝ Վճարված է, փոստային նամականիշը կորել ՝է (մաքրվել է ջրով) գերմ.՝ «Frei! Marke abgefallen. / Paid! Stamp lost.»։ Առկա են նաև Նյու Յորքի կնիքները։[1]

Աղետի փոստը համաշխարհային նամակագրության շատ փոքր մասն է կազմում և դրա պատճառով մեծ պահանջարկ ունի հավաքորդների մոտ և բարձր գին։ Աղետի փոստի նմուշները վերաբերում են ամբողջական և նպատակային իրերին[2]։

1935 թվականի դեկտեմբերի 31-ին Ալեքսանդրիայի մոտ անգլ.՝ Imperial Airways ընկերության «Քաղաք խարթում» աէրոպլանի անգլ.՝ «City of Khartoum» ավիավթարից մնացած ծառայողական ծրար։ Կնիքի վրա գրված է «Փրկված է «Քաղաք խարթում»-ից անգլ.՝ Imperial Airways

Պատմություն խմբագրել

Առաջին աղետային նյութ է համարվում 1871-1871 թվականների ֆրանկո-պրուսական պատերազմի ժամանակ գերմանական զորքերով շրջապատված Փարիզից օդապարիկով ուղարկված փոստը։ Օդապարիկը ընկել է։ ԱՄՆ-ում 1918 թվականի սեպտեմբերի 10-ին վթարի է ենթարկվել փոստը տեղափոխող օդանավը։ Երկու դեպքում էլ փոստը չի վնասվել և նամակների վրա հատուկ նշումներ չկան։ Այդ պատճառով հարկավոր է ճշտել, թե տվյալ իրը աղետային փոստի նմու՞շ է, թե ոչ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Российская империя 1895. Письмо из России через Бремен в Нью-Йорк пароходом «Elbe», затонувшим утром 30 января 1895 г. в проливе Ла-Манш Արխիվացված 2012-02-15 Wayback Machine (ռուս.)
  2. 2,0 2,1 «Цельные вещи». Филателия как искусство. Филателист.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 21-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 11-ին. (ռուս.)

Գրականություն խմբագրել

  • Граллерт В., Грушке В. Филателистический словарь / Сокр. пер. с нем. Ю. М. Соколова и Е. П. Сашенкова. - М.։ Связь, 1977. - 272 с. (ռուս.)
  • Nierinck H. L. Courrier Recouperé։ Accident d’Avions - Recovered Mail։ Airplane Crashes 1918-1978. - R-Editions, 1979.(ֆր.)(անգլ.)
  • Sanford K. C. Air Crash Mail of Imperial Airways and Predecessor Airlines.] - The Stuart Rossiter Trust Fund, 2003. - ISBN 0-9530004-6-X.(անգլ.)
  • Vogt R. Irish Crash Airmail. - 2nd edn. - Rochford։ Irish Airmail Society, Արխիվացված 2012-11-08 Wayback Machine 1997.(անգլ.) (Ստուգված է 10 Հունիսի 2011)