Վրթանես Ասկերյան

Վրթանես Ասկերյան (1720, Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն - 1810), հայ բանասեր, Մխիթարյան միաբանության անդամ։

Վրթանես Ասկերյան
Ծնվել է	1720
Ծննդավայր	Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն
Մահացել է	1810
Կրթություն	Սուրբ Ղազար կղզի
Մասնագիտություն	թարգմանիչ և բանասեր

Կենսագրություն

Ծնվել է Կ. Պոլսում։ Փոքր հասակից ուղարկվել է Վենետիկի Մխիթարյանների Սուրբ Ղազար վանքը, որտեղ ստացել է կրթությունը, հմտանալով հատկապես լատիներենի մեջ։ Ունեցել է գրական-բանասիրական գործունեություն։ Կազմել է լատիներեն-հայերեն բառարաններ։ 1782 թվականին Վենետիկում լույս է տեսել նրա կազմած «Մշտնջենավոր պարզատոմարը»։

Ունի բազմաթիվ թարգմանություններ, որոնցից հիշատակության արժանի են Թեսավրոսի «Իմաստասիրությունը» (Վենետիկ, 1825), Ռոլենի «Պատմություն հռոմեական» բազմահատոր աշխատությունը (1816-1817), Ա. Գովդինի եռահատոր փիլիսոփայությունը (1750) և այլն։

Աշխատություններ

• Վրթանէս Ասկերեան, Մշտնջենաւոր պարզատօմար, Վենետիկ, 1782։ Արխիվացված 2020-11-24 Wayback Machine
• Հ. Ղեւոնդ Տայեան, Մայր դիւան Մխիթարեանց Վենետկոյ ի Ս. Ղազար 1707-1773 ի ծագմանէ ուխտիս մինչեւ ցբաժանումն Թրեստեան հարց, Վենետիկ-Ս.Ղազար, 1930։

Թարգմանություններ

• Անտոն Կովդին, Փիլիսոփայութիւն։ Թարգմ.՝ Վրթանէս Ասկէրեանի։ Չորս հատորով։ Հտ. Ա, Վենէտիկ, 1750։ Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine
• Անտոն Կովդին, Փիլիսոփայութիւն։ Թարգմ.՝ Վրթանէս Ասկէրեանի։ Չորս հատորով։ Հտ. Բ, Վենէտիկ, 1750։ Արխիվացված 2016-03-05 Wayback Machine
• Անտոն Կովդին, Փիլիսոփայութիւն։ Թարգմ.՝ Վրթանէս Ասկէրեանի։ Չորս հատորով։ Հտ. Գ, Վենէտիկ, 1750։ Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine
• Ռօլէն, Պատմութիւն Հռովմէական ի հիմնարկութենէ Հռովմայ մինչև ի պատերազմն Ակտիոնի, այսինքն մինչև ի վախճան հասարակապետութեան։ Թարգմանեալ յԻտալական բարբառոյ՝ Հ. Վրթանէս Վարդապետի Ասկէրեան, Հտ. 1, Վենէտիկ, 1816։
• Ռօլէն, Պատմութիւն Հռովմէական ի հիմնարկութենէ Հռովմայ մինչև ի պատերազմն Ակտիոնի, այսինքն մինչև ի վախճան հասարակապետութեան։ Թարգմանեալ յԻտալական բարբառոյ՝ Հ. Վրթանէս Վարդապետի Ասկէրեան, Հտ. 2, Վենէտիկ, 1816։
• Ռօլէն, Պատմութիւն Հռովմէական ի հիմնարկութենէ Հռովմայ մինչև ի պատերազմն Ակտիոնի, այսինքն մինչև ի վախճան հասարակապետութեան։ Թարգմանեալ յԻտալական բարբառոյ՝ Հ. Վրթանէս Վարդապետի Ասկէրեան, Հտ. 3, Վենէտիկ, 1816։
• Ռօլէն, Պատմութիւն Հռովմէական ի հիմնարկութենէ Հռովմայ մինչև ի պատերազմն Ակտիոնի, այսինքն մինչև ի վախճան հասարակապետութեան։ Թարգմանեալ յԻտալական բարբառոյ՝ Հ. Վրթանէս Վարդապետի Ասկէրեան, Հտ. 4, Վենէտիկ, 1817։
• Ռօլէն, Պատմութիւն Հռովմէական ի հիմնարկութենէ Հռովմայ մինչև ի պատերազմն Ակտիոնի, այսինքն մինչև ի վախճան հասարակապետութեան։ Թարգմանեալ յԻտալական բարբառոյ՝ Հ. Վրթանէս Վարդապետի Ասկէրեան, Հտ. 5, Վենէտիկ, 1817։
• Ռօլէն, Պատմութիւն Հռովմէական ի հիմնարկութենէ Հռովմայ մինչև ի պատերազմն Ակտիոնի, այսինքն մինչև ի վախճան հասարակապետութեան։ Թարգմանեալ յԻտալական բարբառոյ՝ Հ. Վրթանէս Վարդապետի Ասկէրեան, Հտ. 6, Վենէտիկ, 1817։

Գրականություն

• Հ. Բարսեղ Սարգիսեան, Երկհարւրամեայ գրականական գործունէութիւն և նշանաւոր գործիչներ Վենետկոյ Մխիթարեան Միաբանութեան, Վենետիկ-Ս. Ղազար, 1905, էջ 19-29։
• Ասատուր Փաշայան, Վրթանես Ասկերյանը և նրա թարգմանական ժառանգությունը.- «Պատմա-բանասիրական հանդես», 2005, № 3, էջ 96-102։