Գևորգ Բաշինջաղյան
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Բաշինջաղյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Գևորգ Զաքարի Բաշինջաղյան (սեպտեմբերի 16 (28), 1857[1], Սիղնաղ[1] - հոկտեմբերի 4, 1925[1], Թիֆլիս, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1]), հայ նկարիչ, գրող, հասարակական գործիչ, ազգային ռեալիստական բնանկարչության հիմնադիր։
Գևորգ Բաշինջաղյան | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | սեպտեմբերի 16 (28), 1857[1] |
| Ծննդավայր | Սիղնաղ[1] |
| Վախճանվել է | հոկտեմբերի 4, 1925[1] (68 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Թիֆլիս, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1] |
| Ազգություն | հայ |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն |
| Կրթություն | Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիա (1883)[1] |
| Մասնագիտություն | նկարիչ, գրող և հասարակական գործիչ |
| Ոճ | ռեալիզմ |
| Ժանր | բնանկար |
| Ուսուցիչ | Միխայիլ Կլոդտ[1] |
| Զավակներ | Լևոն Բաշինջաղյան և Զաքար Բաշինջաղյան |
| Գևորգ Բաշինջաղյան Վիքիդարանում | |
 Gevorg Bashinjaghian Վիքիպահեստում | |
Տնտեսագետ Զաքար և լեզվաբան Լևոն Բաշինջաղյանների հայրն է, այգեգործ, գինեգործ Սերգեյ Բաշինջաղյանի եղբայրը։
Կենսագրություն խմբագրել
1876-1878 թթ. սովորել է Թբիլիսիի գեղանկարչության և քանդակագործության դպրոցում, 1879-1883 թթ.՝ Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիայում, աշակերտել նշանավոր գեղանկարիչ Մ. Պ. Կլոդտին։ 1884 թվականին մեկնել է Իտալիա, ծանոթացել Վերածննդի և հետագա շրջանների եվրոպական արվեստին, ճանապարհորդել Շվեյցարիայում[2]։
Ստեղծագործական գործունեություն խմբագրել
Բաշինջաղյանի նկարների (շուրջ 1000) մեծ մասը հայկական բնապատկերներ են, որոնց բնորոշ են բնության մանրազնին պատկերումը՝ ակադեմիզմի որոշ տարրերով («Արարատ», 1883, «Խաչատուր Աբովյանի տունը Քանաքեռում», 1884)։ 1890-ական թթ. ստեղծել է վառ անհատականությամբ բնորոշվող հայրենասիրական կտավներ («Արարատ», 1895, «Դիլիջանի ճանապարհը», 1895, «Սևան», 1896, «Սևան։ Անձրևային օր», 1899)։ Բաշինջաղյանի նկարներն աչքի են ընկնում քնարերգականությամբ։ Իր կյանքի ընթացքում ստեղծել է մոտ 2000 կտավ։
Բնանկարչությունը ինքնուրույն ժանրի նշանակություն է ստացել Բաշինջաղյանի էպիկական և մոնումենտալ գործերում, որոնցում գեղարվեստական մեծ ընդհանրացումներով, համոզչականությամբ է վերարտադրված հայրենի բնությունը («Արարատ», 1912, «Վաղ գարուն»)։
Բաշինջաղյանը նաև պատմվածքների, նորավեպերի, ակնարկների, ուղեգրությունների, պիեսնեիի, հոդվածների հեղինակ է։ Զբաղվել է Սայաթ-Նովայի տաղերի հավաքման ու հրատարակման, հայկական ճարտարապետական կոթողների նորոգման խնդիրներով։
Բաշինջաղյանի գործերի մեծ մասը պահվում է Հայաստանի ազգային պատկերասրահում։
Մրցանակներ խմբագրել
«Կեչիների պուրակ» ( 1883) նկարի համար արժանացել է Սանկտ Պետերբուրգի ակադեմիայի արծաթե մեդալի։
Ցուցահանդեսներ խմբագրել
Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել Թիֆլիսում (1883), նաև Ռուսաստանի հայաբնակ քաղաքներում, Փարիզում (1899, 1900) և այլուր։
Հիշատակ խմբագրել
Բաշինջաղյանի անունով է կոչվում Երևանի Աջափնյակ համայնքի փողոցներից մեկը։
Պատկերասրահ խմբագրել
-
-
«Կովկասյան լեռներ» -
«Առավոտը Սևանում» -
«Սևան» -
-
«Արագած»
.jpg)
.jpg)
_%D4%B3%D6%87%D5%B8%D6%80%D5%A3_%D4%B2%D5%A1%D5%B7%D5%AB%D5%B6%D5%BB%D5%A1%D5%B2%D5%B5%D5%A1%D5%B6.jpg)
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գևորգ Բաշինջաղյան» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գևորգ Բաշինջաղյան» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 291)։ 
|