VIII գործոն (դեղամիջոց)

քիմիական միացություն

VIII գործոն (8-րդ գործոն), դեղամիջոց, որ կիրառվում է հեմոֆիլիա A և այլ պատճառներից առաջացած VIII գործոնի ցածր մակարդակով պայմանավորված արյունահոսության ժամանակ[1][2]։ Որոշ տեսակներ կարող են նաև կիրառվել վոն Վիլեբրանդի հիվանդության ժամանակ։ Այն տրվում է ներերակային դանդաղ ներարկման եղանակով[1]։

VIII գործոն
Դասակարգում
CAS համար139076-62-3
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Կողմնակի ազդեցություններից են մաշկի արյունալեցումը, հևոցը, տենդը և հեմոլիզը[1][2]։ Ալերգիկ ռեակցիաներից է անաֆիլակտիկ շոկի զաևգացումը[2]։ Չկան հստակ տեղեկություններ հղիության ընթացքում կիրառման անվտանգության և պտղի առողջության վնասման մասին[3]։ Մաքուր VIII գործոնի կենցենտրատը ստցվում է մարդու արյան պլազմայից[2]։ Հասանելի է նաև ռեկոմբինացված տարբերակը[1]։ Մարդկանց օրգանիզմում VIII գործոնի նկատմամբ կարող են առաջանալ հակամարմիններ՝ նվազեցնելով դեղի արդյունավետությունը[3]։

Առաջին անգամ VIII գործոն բացահայտվել է 1940-ականներին և դարձել հասանելի՝ 1960-ականներին[4][5]։ Ռեկոմբինացված VIII գործոնը առաջին անգամ արտադրվել է 1984 թվականին, իսկ բժշկական կիրառումը թույլատրվել է 1992 թվականին Միացյալ Նահանգներում[6][7]։ Այն ընգրկված է Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության հիմնական դեղերի ցանկում, առողջապահական համակարգում անհրաժեշտ ամենաարդյունավետ և անվտանգ դեղերի շարքում[8]։ Զարգացող երկրներում 500 ԱՄ-ի վաճառքային գինը 119,61–497,50 ԱՄՆ դոլլար է[9]։

Պատմություն խմբագրել

Նախքան մաքրման մեթոդների բարելավումը՝ պլազմայով օտարածին մասնիկի թափանցումը հեմոֆիլիա ունեցող հիվանդի արյան հուն հաճախ հանգեցնում էր հիվանդությունների փոխանցման (օրինակ՝ ՄԻԱՎ և հեպատիտիներ)։ 1990-ականներին դեղագործական ընկերությունները սկսեցին արտադրել ռեկոմբինացված գենից սինթեզված գործոններ, ինչն այժմ բացառում է փոխարինական բուժման ընթացքում փոխներարկման ճանապարհով փոխանցվող բոլոր հիվանդությունների փոխանցումը։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 WHO Model Formulary 2008 (PDF). World Health Organization. 2009. էջեր 259–260. ISBN 9789241547659. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 8-ին.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 British national formulary : BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. էջ 171. ISBN 9780857111562.
  3. 3,0 3,1 «Alphanate - Summary of Product Characteristics (SPC) - (eMC)». www.medicines.org.uk. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 8-ին.
  4. Potts, D. M. Queen Victoria's Gene: Haemophilia and the Royal Family (անգլերեն). The History Press. էջ Chapter five. ISBN 9780752471969. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 9-ին.
  5. Sibinga, Cees Smit; Das, P. C.; Overby, L. R. (2012). Biotechnology in blood transfusion: Proceedings of the Twelfth Annual Symposium on Blood Transfusion, Groningen 1987, organized by the Red Cross Blood Bank Groningen-Drenthe (անգլերեն). Springer Science & Business Media. էջ 224. ISBN 9781461317616. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 9-ին.
  6. Buckel, P. (2012). Recombinant Protein Drugs (անգլերեն). Birkhäuser. էջ 79. ISBN 9783034883467. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 9-ին.
  7. Hillyer, Christopher D. Blood Banking and Transfusion Medicine: Basic Principles & Practice (անգլերեն). Elsevier Health Sciences. էջ 353. ISBN 0443069816. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 9-ին.
  8. «WHO Model List of Essential Medicines (19th List)» (PDF). World Health Organization. April 2015. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 8-ին.
  9. «Factor Viii». International Drug Price Indicator Guide. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 8-ին.