Rush (МФА: [rʌʃ], անգլ.՝ պոռթկում) — կանադական պրոգրեսիվ ռոք խումբ, որը ներառում է բասիստ, ստեղնաշարահար և վոկալիստ Գեդդի Լիին, կիթառահար Ալեքս Լայֆսոնին, ինչպես նաև թմբկահար ու բանաստեղծ Նիլ Պիրտին։

Rush
Ժանրերպրոգրեսիվ ռոք[1], հարդ ռոք[1] և մետալ
Գործունեություն1968
ԼեյբլAtlantic Records[2], Anthem?[2], Մերկուրի Ռեքորդս[2], Moon Records?[2] և Roadrunner Records[2]
Պարգևներ
Կայքrush.com
 Rush (band) Վիքիպահեստում

Rush-ը առաջադիմական ռոքերից առաջիններից մեկն էր, ով ներմուծեց կարծր ռոք և Հևի մետալ տարրեր իր երաժշտության մեջ՝ դառնալով առաջադեմ մետաղի առաջատարը։ Rush-ի երաժշտությունը ոգեշնչում էր այնպիսի երաժշտական խմբերին, ինչպիսիք են Metallica[6], Primus[7], Rage Against the Machine[7] և The Smashing Pumpkins[7], ինչպես նաև ժամանակակից պրոգիմալային նվագախմբեր, ինչպիսիք են Dream Theater-ը[6] և Symphony X[8]:

1974-ին նույն անունով իրենց դեբյուտային ալբոմի թողարկումից ի վեր «Rush»-ը համբավ ձեռք բերեց շնորհիվ իր անդամների գործիքային վիրտուոզության, գիտական ֆանտաստիկայից, ֆանտազիայից և փիլիսոփայությունից վերցված տեքստերի բարդ կոմպոզիցիաների և էկլեկտիկական թեմաների, ինչպես նաև գրավիչ դարձնելով հումանիտար, սոցիալական, հուզական և բնապահպանական թեմաներ։

Երաժշտականորեն, Rush ոճը զարգացել է տարիների ընթացքում՝ սկսած բլյուզից ոգեշնչված ծանր մետաղից մինչև ոճային քարեր, առաջադիմական ժայռեր, սինթեզիզատորների և, հետագայում նաև ժամանակակից ռոքերի ոճեր։

«Rush»-ը իրենց փուլերում լայնորեն օգտագործում է ձայնային և լուսավորության հատուկ էֆեկտներ, ինչպես նաև մի շարք բնօրինակ վիդեո և լազերային էֆեկտներ։ Պիրտի ազդեցության տեղադրումը տեղադրվում է բարդ հիդրավլիկ պլատֆորմի վրա, որն իրականացնում է իր ռոտացիան և բեմի վերևում գտնվող վերելքը։ Գադի Լին իր կատարման ընթացքում լայնորեն օգտագործում է ծրագրավորվող սինթեզատորներ։ Բաս կիթառի իր բարդագույն մասերը նվագելով՝ նա միաժամանակ օգտագործում է ոտքի ստեղնաշար՝ «ստեղնաշարի» մասեր նվագելու համար։

«Rush»-ը պարգևատրվել է «Juno» մրցանակով և 1994 թվականին գրանցվել է կանադական երաժշտության փառքի սրահում։ Իրենց կարիերայի ընթացքում խմբի առանձին անդամներ ճանաչվել են որպես համապատասխան գործիքների առավել պրոֆեսիոնալ կատարողներից մեկը, յուրաքանչյուր մասնակից շահել է ամսագրերի ընթերցողների շրջանում մի քանի հարցում։ Ընդհանուր առմամբ Rush-ը կարող է հպարտանալ 24 «ոսկե» ռեկորդներով և 14 «պլատիններով» (+3 բազմամյա «պլատին»)։ Այս վիճակագրությունը նրանց երրորդ տեղն է դնում Բիթլզից և Rolling Stones-ից հետո ռոք խմբերի մեջ «ոսկե» և «պլատինե» ալբոմների քանակով։ Rush-ը 76-րդ տեղն Է զբաղեցնում ԱՄՆ-ում ըստ RIAA-ի, ալբոմների վաճառքով 25 մլն ձայնասկավառակների քանակով։ Չնայած նրան, որ ընդհանուր վաճառքը ալբոմների աշխարհում չի հաշվարկվում, 2004 թ։ Որոշ աղբյուրներ Գնահատել են այս ցուցանիշը Rush է ավելի քան 40 մլն։

Կենսագրություն խմբագրել

The Rush Trio-ն ստեղծվել է 1968 թ-ի օգոստոսին Ուիլլոուդեյլե, Տորոնտո, Օնտարիո, կիթառահար Ալեքս Լիֆեսոնի, բասիստի և երգիչ Ջեֆ Ջոնսոն և թմբկահար Ջոն Ռատսի կողմից։ Նույն 1968-ի սեպտեմբերին Ջեֆ Ջոնս փոխարինեց Գադի Լին, ով ուներ հատուկ վոկալներ, որոնց ձայնը դարձավ խմբի նշաններից մեկը։ Այս պահից մինչև 1971 թ. Մայիսը`Rush որպես երաժշտական խումբ ձևավորելու պաշտոնական ամսաթիվը, կազմի մեջ եղան մի քանի թռիչքային փոփոխություններ։ 1974-ի հուլիսին նոր թմբկահար Նիլ Փիրթը հարվածային գործիքների ետևում գրավեց Ջոն Ռատսի։ Եռյակի կազմի այս վերջին փոփոխությունը տեղի է ունեցել ԱՄՆ առաջին շրջագայությունից երկու շաբաթ առաջ։ Այս պահից ի վեր ձևավորվել է խմբի վերջնական և անփոփոխ կազմը մինչ օրս։

Հունիսի 25, 2010 թ. Rush-ը աստղ ստացավ Հոլիվուդի փառքի զբոսանքի վրա։

2011 թվականին Rolling Stone ամսագիրը հրապարակեց առաջադիմական ռոք ժանրում նվագող տաս լավագույն նվագախմբերի ցուցակը, ցանկը կազմվեց ընթերցողների քվեարկության արդյունքների համաձայն։ Առավելագույն ձայներ հավաքեց Rush-ը։ Միևնույն ժամանակ, Rolling Stone-ի խմբագիրները նշում են, որ այս խումբը զգալիորեն ավելի շատ ձայն է հավաքել, քան նույնիսկ իր ամենամոտ մրցակիցները Pink Floyd-ը և Genesis[9]։

Նույն 2011 թվականին, ըստ հետազոտության, Rolling Stone ամսագիրը ընդգրկել է Գադի Լին բոլոր ժամանակների լավագույն բաս խաղացողների ցանկում։

Clockwork Angels- ի վերջին ալբոմը թողարկվել է 2012 թվականին։

2013 թվականին Rush-ն ընտրվել է ռոք-ն-ռոլի փառքի սրահում։

2020 թվականի հունվարի 7-ին 67 տարեկան Նիլ Փիրտը մահացավ գլխուղեղի քաղցկեղից 3 և կես տարի տևած գրիոբլաստոմայի դեմ պայքարի արդյունքում։

Մրցանակներ և նոմինացումներ խմբագրել

Տարի Մրցանակ Բնագավառ Նոմինանտներ Արդյունք
1975 «Ջունո» մրցանակ Տարվա ամենահեռանկարային խումբ Rush Հաղթանակ
1976 Լավագույն ձևավորված ալբոմ Fly By Night Առաջադրված
1977 Տարվա խումբ Rush Հաղթանակ
1978 Տարվա պրոդյուսեր Rush Թերրի Բրաուն (A Farewell To Kings ալբոմ) Առաջադրված
Տարվա խումբ Rush Հաղթանակ
Ամենավաճառված ալբոմ A Farewell To Kings Առաջադրված
1979 Տարվա պրոդյուսեր Rush և Թերրի Բրաուն (Hemispheres ալբոմ) Առաջադրված
Տարվա խում Rush Հաղթանակ
Ամենավաճառված ալբոմ Hemispheres Առաջադրված
1980 Տարվա խումբ Rush Առաջադրված
Տարվա ալբոմ Hemispheres Առաջադրված
1981 Տարվա խումբ Rush Հաղթանակ
Տարվա ալբոմ Permanent Waves Առաջադրված
1982 Տարվա խումբ Rush Առաջադրված
Տարվա ալբոմ Moving Pictures Առաջադրված
Տարվա ալբոմ Exit...Stage Left Առաջադրված
1983 Տարվա խումբ Rush Առաջադրված
1997 Տարվա ալբոմբ Test for Echo Առաջադրված
2013 Տարվա խումբ Rush Առաջադրված
2015 Մարդասիրական մրցանակ Rush Հաղթանակ

Կազմ խմբագրել

Ընթացիկ կազմ խմբագրել

  • Գեդդի Լի — վոկալ, բաս-կիթառ, ստեղնաշարային գործիքներ (1968—2018)
  • Ալեքս Լայֆսոն — կիթառ, բաս-սինթեզատոր, բեք վոկալ (1968—2018)
  • Նիլ Պիրտ — հարվածային գործիքներ, լիրիկա (1974—2018, մահացել է 2020 թվականին)

Նախկին մասնակիցներ խմբագրել

  • Ջեֆֆ Ջոնս — վոկալ, բաս-կիթառ (1968)
  • Ջոն Ռաստի — հարվածային գործիքներ (1968—1974, մահացել է 2008 թվականին)

Սկավառակագրություն խմբագրել

Ստուդիական ալբոմներ

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 https://www.allmusic.com/artist/rush-mn0000203008/biography
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Discogs — 2000.
  3. http://www.ctvnews.ca/entertainment/rush-inducted-into-rock-and-roll-hall-of-fame-1.1242997
  4. https://canadianmusichalloffame.ca/inductees/
  5. https://ggpaa.ca/award-recipients.aspx?year=all#results
  6. 6,0 6,1 Rush’s 30th Anniversary Tour. Austin Chronicle Music. Retrieved August 16, 2006.
  7. 7,0 7,1 7,2 «Rush profile». CNN. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2006 թ․ օգոստոսի 17-ին.
  8. FAQ Արխիվացված 2009-02-17 Wayback Machine. Symphony X Official website. Accessed: August 16, 2006.
  9. «Readers Poll: The Best Prog Rock Bands of All Time». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 24-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Rush» հոդվածին։