2020 թվականն Արցախում

Ստորև ներկայացված է 2020 թվականին Արցախում տեղի ունեցած իրադարձությունները։

Գործող պաշտոնյաներ

Նկար	Պաշտոն	Անուն
	Պետնախարար	Բակո Սահակյան (մինչև մայիսի 21-ը)
	Պետնախարար	Արայիկ Հարությունյան (մայիսի 21-ից)
	Պետնախարար	Գրիգորի Մարտիրոսյան
	Ազգային ժողովի նախագահ	Աշոտ Ղուլյան (մինչև մայիսի 21-ը)
	Ազգային ժողովի նախագահ	Արթուր Թովմասյան (մայիսի 21-ից)

COVID-19 համավարակ

Նոր կորոնավիրուսի առաջին դեպքն Արցախի Հանրապետությունում տեղի է ունեցել 2020 թվականի ապրիլի 7-ին։ Համավարակի բռնկումը տեղի է ունեցել Արցախի Հանրապետությունում անցկացված համապետական ընտրություններից մեկ շաբաթ անց։ Վարակի օջախը եղել է Քաշաթաղի շրջանի Միրիկ գյուղը^[1]։

44-օրյա պատերազմ

Հայ զինվորը ոչնչացնում է հակառակորդին

2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանի կողմից Արցախի Հանրապետության դեմ սանձազերծված 44-օրյա պատերազմն ուղղված էր ոչ միայն քաղաքացիական բնակչության վերացմանը, այլև այդ տարածքի մշակութային շարժական և անշարժ ժառանգության, մշակութային և կրթական հաստատությունների դեմ^[2]։ Մշակութային արժեքների միտումնավոր ոչնչացումը՝ պատերազմական գործողությունների ժամանակ և հետո, միջազգային մի շարք կոնվենցիաներով և հռչակագրերով որակվում է որպես պատերազմական հանցագործություն^[2]։

Իրադարձություններ

Հունվար

Հունվարի 1 - ժամը 11:30-ի սահմանում, Արցախի հյուսիս-արևելյան ուղղությամբ տեղակայված ստորաբաժանումներից մեկում հիվանդության հետևանքով մահացել է Պաշտպանության բանակի զինծառայող, Արտյոմ Արթուրի Ղազարյանը (ծն․ 2000 թ․)^[3]:

Սեպտեմբեր

Սեպտեմբերի 27 - Ադրբեջանը՝ Թուրքիայի և սիրիացի վարձկան-ահաբեկիչների աջակցությամբ, Արցախում սանձազերծում է ռազմական գործողություններ. սկսվում է 44-օրյա պատերազմը^[4]։

Հոկտեմբեր

Հոկտեմբերի 8 - Ադրբեջանի զինված ուժերի կողմից Կրկնակի անգամ ռմբակոծվել է Շուշիի Սուրբ Ամենափրկիչ Ղազանչեցոց եկեղեցին, ինչի հետևանքով փլուզվել է տանիքի մի մասը^[2]։
Հոկտեմբերի 10 - Ռուսաստանի միջնորդությամբ ադրբեջանա-արցախյան շփման գծում հայտարարվում է հրադադար^[4]։
Հոկտեմբերի 18 - Ֆրանսիայի միջնորդությամբ ադրբեջանա-արցախյան շփման գծում հայտարարվում է հրադադար^[4]։
Հոկտեմբերի 26 - ԱՄՆ-ի միջնորդությամբ ադրբեջանա-արցախյան շփման գծում հայտարարվում է հրադադար^[4]։

Նոյեմբեր

Նոյեմբերի 2 - Իսպանիայում Հայաստանի դեսպանությունը հայտնում է, որ Իսպանիայի «Ձայն» կուսակցությունը գրավոր առաջարկով դիմել է Կոնգրեսին և կոչ արել քայլեր ձեռնարկել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունում Թուրքիայի կողմից Ադրբեջանին ցուցաբերվող ռազմական օգնությունը դադարեցնելու ուղղությամբ, ռազմական գործողություններն անհապաղ դադարեցնելու կոչ անել հակամարտող կողմերին, խթանել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ կարգավորումը^[4]։
Նոյեմբերի 5 - Ադրբեջանի զինված ուժերի կողմից ռմբակոծվել է Տիգրանակերտի հնագիտական հանգրվանը^[2]։

Ծանոթագրություններ

↑ «Արցախում արձանագրվել է կորոնավիրուսի առաջին դեպքը». aysor.am. 2020 թ․ ապրիլի 7. Վերցված է 2025 թ․ ապիլի 7-ին.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Համլետ Պետրոսյան, Հայկուհի Մուրադյան (2022). Արցախի մշակութային ժառանգությունը հարձակումների թիրախում (PDF). Արցախի Հանրապետության Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարություն. էջ 56.
↑ «Արցախում հիվանդության հետեւանքով 19-ամյա զինծառայող է մահացել». news.am. 2020 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2025 թ․ ապիլի 7-ին.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 «Իսպանիայի Vox կուսակցությունը Կոնգրեսին կոչ է արել քայլեր ձեռնարկել ԼՂ հակամարտության դադարեցման ուղղությամբ». armenpress.am. 2020 թ. նոյեմբերի 2. Վերցված է 2024 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.

[1] «Արցախում արձանագրվել է կորոնավիրուսի առաջին դեպքը». aysor.am. 2020 թ․ ապրիլի 7. Վերցված է 2025 թ․ ապիլի 7-ին.

[monumentwatch-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Համլետ Պետրոսյան, Հայկուհի Մուրադյան (2022). Արցախի մշակութային ժառանգությունը հարձակումների թիրախում (PDF). Արցախի Հանրապետության Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարություն. էջ 56.

[3] «Արցախում հիվանդության հետեւանքով 19-ամյա զինծառայող է մահացել». news.am. 2020 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2025 թ․ ապիլի 7-ին.

[armenpress-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 «Իսպանիայի Vox կուսակցությունը Կոնգրեսին կոչ է արել քայլեր ձեռնարկել ԼՂ հակամարտության դադարեցման ուղղությամբ». armenpress.am. 2020 թ. նոյեմբերի 2. Վերցված է 2024 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]