Վիքիպեդիա

Ֆրիդրիխ Պաուլյուս

Ֆրիդրիխ Վիլհելմ Էռնստ Պաուլյուս (գերմ.՝ Friedrich Wilhelm Ernst Paulus, սեպտեմբերի 23, 1890(1890-09-23)[1] կամ սեպտեմբերի 21, 1890(1890-09-21)[2], Guxhagen, Շվալմ Էդեր, Կասելի ադմինիստրատիվ օկրուգ, Հեսսեն, Գերմանիա - փետրվարի 1, 1957(1957-02-01)[3][1][4][…], Դրեզդեն, Արևելյան Գերմանիա[3]), գերմանացի գեներալ-ֆելդմարշալ (1943)։

Ֆրիդրիխ Պաուլյուս
գերմ.՝ Friedrich Wilhelm Ernst Paulus
սեպտեմբերի 23, 1890(1890-09-23)[1] կամ սեպտեմբերի 21, 1890(1890-09-21)[2] - փետրվարի 1, 1957(1957-02-01)[3][1][4][…] (66 տարեկան)
ԾննդավայրGuxhagen, Շվալմ Էդեր, Կասելի ադմինիստրատիվ օկրուգ, Հեսսեն, Գերմանիա
Մահվան վայրԴրեզդեն, Արևելյան Գերմանիա[3]
ԳերեզմանԲադեն-Բադեն
Քաղաքացիություն Գերմանական կայսրություն,  Վայմարյան Հանրապետություն,  Նացիստական Գերմանիա և  Արևելյան Գերմանիա
ԶորատեսակԳերմանական կայսրական բանակ, German Army? և Վերմախտի ցամաքային զորքեր
Կոչումգեներալ-ֆելդմարշալ
Հրամանատարն էր6-րդ բանակ
Մարտեր/
պատերազմներ		Առաջին համաշխարհային պատերազմ, Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ, Ներխուժում Լեհաստան, Ֆրանսիական ռազմագործողություն, Բարբարոսա, Վորոնեժի ճակատամարտ և Ստալինգրադի ճակատամարտ
ԿրթությունՄարբուրգի համալսարան
Պարգևներ
ՍտորագրությունИзображение автографа

Բանակում ծառայել է 1910 թվականից։ Մասնակցել է Առաջին համաշխարհային պատերազմին (1914-1918), ապա աշխատել ռայխսվերում (զինված ուժերում)։

1935-1939 թվականներին եղել է տանկային զորքերի շտաբի պետ, երկրորդ համաշխարհային պատերազմի (1939-1945) սկզբին, Լեհաստանի դեմ ագրեսիայի ժամանակ, եղել է 4-րդ բանակի, 1940 թվականին Ֆրանսիայի դեմ գործողություններում՝ 6-րդ բանակի շտաբի պետ։

Եղել է Բարբարոսա պլանի գլխավոր կազմողներից։ 1942 թվականին հունվարից 6-րդ բանակի հրամանատարն էր Արևելյան ռազմաճակատում (խորհրդային պատմագիտությունում՝ «Հայրենական մեծ պատերազմ») և գլխավորում էր Ստալինգրադի վրա ընդհանուր հարձակումը։

Ատալինգրադի մոտ խորհրդային զորքերի կողմից բանակը շրջապատման մեջ ընկնելով՝ առաջարկել է շրջապատումից դուրս գալու պլան, որը Հիտլերը մերժել է։ 1943 թվականին հունվարի 31-ին իր բանակի մի մասով գերի է հանձնվել։ Խորհրդային գերության մեջ 1944 թվականին մտել է գերմանացի սպաների հակաֆաշիստական միության, ապա՝ Ազատ Գերմանիայի ազգային կոմիտեի մեջ։ Պատերազմի գլխավոր հանցագործների դեմ Նյուրնբերգյան դատավարության ժամանակ հանդես է եկել որպես մեղադրող կողմի վկա։ 1953 թվականից ապրել է Արևելյան Գերմանիայում (ԳԴՀ)։

Գրականություն խմբագրել

  • Штейдле Л От Волги до Веймара: Мемуары немецкого полковника, командира полка 6-й армии Паулюса / Луитпольд Штейдле; Пер. с нем. Н. М. Гнединой и М. П. Соколова; Под ред. З. С. Шейниса; Предисл. Н. Н. Берникова. — М.: Прогресс, 1973. — 424 с. (в пер.)
  • Полторак А. И. Нюрнбергский эпилог. — Воениздат, 1969.
  • Пикуль В. С. Барбаросса (Площадь павших борцов). — Голос, 1996. — 624 с.
  • Гордиенко А. Н. Командиры Второй мировой войны. Т. 2., Мн., 1997. — ISBN 985-437-627-3
  • Чукарев А. Г., Слепцов Е. Я. Опередивший время. — М.: НЭИ «Академическая мысль», 2008.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118739654 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Паулюс Фридрих // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Encyclopædia Britannica
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրիդրիխ Պաուլյուս» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 9, էջ 221)։  
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ֆրիդրիխ_Պաուլյուս&oldid=9049749» էջից