Ֆոբիաների ցանկ
Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ
Ստորև բերվում է այսպես կոչված ֆոբիաների ցանկը (հին հունարեն՝ φόβος - «վախ»), որոնք ճանաչվել են իրականում գոյություն ունեցող։ Մասնագիտական հոգեբուժական տերմինները կազմում են ցանկի ընդամենը մի մասը։ Թվարկվածներից ոչ բոլորն են համարվում հոգեկան խանգարումներ։
Ֆոբիաների այբբենական ցանկը
խմբագրելԱ Բ Գ Դ Ե Զ Է Ը Թ Ժ Ի Լ Խ Ծ Կ Հ Ձ Ղ Ճ Մ Յ Ն Շ Ո Չ Պ Ջ Ռ Ս Վ Տ Ր Ց Ու Փ Ք Օ Ֆ
Ա
խմբագրել- Աբլյուտոֆոբիա (Լողատյացություն / Մաքրատյացություն) - վախ լողանալուց, մաքրելուց
- Ագիրոֆոբիա (Փողոցատյացություն / Անցատյացություն) - վախ փողոցից, փողոցն անցնելուց
- Ագորոֆոբիա (Տարածատյացություն) - վախ տարածությունից, բաց տարածքներից, հրապարակներից, մարդկանց ամբոխից, շուկաներից
- Ագրաֆոբիա (Սեռաբռնատյացություն) - վախ սեռական ոտնձգություններից
- Աերոֆոբիա (ավիաֆոբիա, ավիատոֆոբիա) - վախ թռիչքներից
- Ալգոֆոբիա - վախ ցավից
- Ախլուոֆոբիա - տե՛ս Նիկտոֆոբիա
- Ակուստիկոֆոբիա (լիգիրոֆոբիա, ֆոնոֆոբիա) - վախ բարձր ձայներից
- Ակվաֆոբիա - տե՛ս Հիդրոֆոբիա
- Ակրոֆոբիա - վախ բարձրությունից
- Աիլուրոֆոբիա (գալեոֆոբիա, գատոֆոբիա) - վախ կատուներից
- Այխմոֆոբիա - վախ սուր իրերից
- Անդրոֆոբիա - վախ տղամարդկանցից
- Անտոֆոբիա - վախ ծաղիկներից
- Անտրոպոֆոբիա - վախ մարդկանցից կամ մարդկանց խմբից, սոցիալական ֆոբիայի տեսակ
- Աուտոֆոբիա - վախ միայնությունից
- Ապիֆոբիա - վախ մեղուներից, զոոֆոբիայի մասնավոր դեպք
- Աստրոֆոբիա (աստրոպոֆոբիա, բրոնտոֆոբիա, կերաունոֆոբիա կամ տոնիտրոֆոբիա) - վախ ամպրոպից և կայծակից, Աստրոֆոբիա ավելի ճիշտ վախ աստղերից, գալակտիկան և աստղային գոյացություններից, տիեզերական օբյեկտներից
- Ատիխոֆոբիա -վախ սխալ գործելուց
- Արախնոֆոբիա -վախ սարդերից, զոոֆոբիայի մասնավոր դեպք
- Ակրոֆոբիա -վախ Բարձրության նկատմամբ, վախ Բարձրությունից
- Աուրոֆոբիա -վախ Ոսկու նկատմամբ, վախ Ոսկուց
- Աֆեֆոբիա - տե՛ս Գապտոֆոբիա
Բ
խմբագրել- Բատեոֆոբիա - տե՛ս Ակրոֆոբիա
- Բրոնտոֆոբիա - տե՛ս Աստրոֆոբիա
Գ
խմբագրել- Գալեոֆոբիա, Գատոֆոբիա - տե՛ս Այլուրոֆոբիա
- Գապտոֆոբիա (աֆեֆոբիա, գաֆեֆոբիա, գաբոֆոբիա, գապիոֆոբիա, գապտեֆոբիա, տիքսոֆոբիա) - վախ դիպչել շրջապատող մարդկանց
- Գելոտոֆոբիա - վախ ծաղրի առարկա դառնալուց
- Գենոֆոբիա (կոիտոֆոբիա) - վախ սեքսից, սեռական հարաբերություններից
- Գերմոֆոբիա - տե՛ս Միզոֆոբիա
- Գերոնտոֆոբիա (գերասկոֆոբիա) - վախ կամ ատելություն ծերերի կամ սեփական ծերության նկատմամբ
- Գերպետոֆոբիա - վախ մողեսներից, օձերից. զոոֆոբիայի մասնավոր դեպք
- Գեֆիրոֆոբիա - վախ կամուրջներից
- Գիմնոֆոբիա - վախ մերկությունից
- Գինեֆոբիա (գինոֆոբիա) - վախ կանանցից
- Գիպենգիֆոբիա - վախ պատասխանատվությունից
- Գետերաֆոբիա - Վախ հակառակ սեռի ներկայացուցչից
- Գլոսսոֆոբիա (պեյրաֆոբիա) - վախ հրապարակային ելույթից
- Գրավիդոֆոբիա - վախ հղիությունից, հղիի հանդիպելուց
- Գլիստաֆոբիա - վախ էշերից
Դ
խմբագրել- Դեմոֆոբիա (օխլոֆոբիա) - վախ մարդկանց կուտակումից, ամբոխից
- Դենտոֆոբիա (օդոնտոֆոբիա) - վախ ատամնաբույժից, ատամների բուժումից
- Դեցիդոֆոբիա - վախ որոշումներ ընդունելուց
- Դիսմորֆոֆոբիա - վախ սեփական արտաքինից
- Դրոմոֆոբիա - տե՛ս Ագիրոֆոբիա
Զ
խմբագրել- Զբոսաշրջաֆոբիա - զբոսաշրջության զանգվածային մոդելի, իսպանական քաղաքների պատմական կենտրոններում զբոսաշրջիկների հագեցվածության դեմ պայքար։
- Զոոֆոբիա -վախ կենդանիների նկատմամբ վախ կենդանիներից
- Ագրի Զոոֆոբիա -վախ վայրի գիշատիչ գազանների նկատմամբ, կամ վայրի կենդանիների և գազանների նկատմամբ, այլ կերպ ասած -վախ վայրի գիշատիչ գազաններից և վայրի կենդանիներից կամ գազաններից
Է
խմբագրել- Էկլուոֆոբիա - տե՛ս Նիկտոֆոբիա
- Էմետոֆոբիա (վոմիտոֆոբիա) - վախ փսխելուց
- Էյսոպտրոֆոբիա (սպոկտրոֆոբիա) - վախ հայելում սեփական արտացոլանքից
- Էրգազիոֆոբիա - վախ վիրահատել (վիրաբույժների մոտ)
- Էրգոֆոբիա - վախ աշխատել, կատարել ինչ-որ գործողություն
- Էրիթրոֆոբիա - վախ կարմրելուց
- Էրոտոֆոբիա - վախ սեքսից, կամ սեքսի մասին հարցերից
- Էֆեբիոֆոբիա - վախ պատանիներից
Թ
խմբագրել- Թանաթոֆոբիա - վախ մահից
- Թաֆոֆոբիա - վախ կենդանի թաղվելուց
- Թրիսկայդեկաֆոբիա (տերդեյկաֆոբիա) - վախ 13 թվից
- Թրիփանոֆոբիա - վախ ասեղներից ու ծակոցից
- Թրիքոֆոբիա - վախ մազի ընկնելուց ճաշի մեջ, հագուստի վրա, մարմնի վրա
- Թայգրաֆոբիա -վախ Հյուսիսային Ամուրյան վագրերի նկատմամբ, -Հյուսիսային Սիբիրյան վագրերի նկատմամբ, Բենգալյան վագրերի նկատմամբ, վախ Հյուսիսային Սիբիրյան կամ Ամուրյան վագերից և մյուս վագրերից, վախ վագրերի նկատմամբ, վախ Ամուրյան վագրերի և Բենգալյան վագրերի հարձակումներից, վախ վագրերի հարձակումների նկատմամբ
- Թայգրա Սելախաֆոբիա կամ Թայգրա—Կարխարոդոնաֆոբիա -Վախ Հենց
Բենգալյան և Ամուրյան Վագրա Շնաձկների նկատմամբ, կամ վախ Ամուրյան -Սիբիրյան -Ուսուրյան Վագրա Շնաձկներից, վախ Ամուրյան Վագրա Շնաձկների Հարձակումների նկատմամբ կամ վախ Վագրա Շնաձկների Հարձակումներից Սելախաֆոբիայի ենթատեսակներից մեկը
Ի
խմբագրել- Իատրոֆոբիա - տե՛ս Յատրոֆոբիա
- Ինսեկտոֆոբիա - վախ միջատներից
Լ
խմբագրել- Լականոֆոբիա (Լախանոֆոբիա) - վախ բանջարեղենից
- Լիգիրոֆոիա - տե՛ս Ակուստիկաֆոբիա
- Լիպոֆոբիա - վախ յուղոտ կերակրից
- Լոգոֆոբիա (վերբոֆոբիա) - վախ խոսել հրապարակայնորեն կամ անծանոթ մարդկանց հետ
Խ
խմբագրել- Խիլոֆոբիա -տե՛ս Հիլոֆոբիա
- Խրոնոֆոբիա -վախ ժամանակի փոփոխությունների և պրոցեսների ընթացքի նկատմամբ կամ վախ ժամանակի փոփոխություններից և ընթացքի պրոցեսների նկատմամբ
- Էշաֆոբիա - վախ էշերից
Կ
խմբագրել- Կանցերոֆոբիա (կարցինոֆոբիա, կացերոֆոբիա) - վախ հիվանդանալ քաղցկեղով, չարածին ուռուցքով
- Կերաունոֆոբիա - տե՛ս Աստրոֆոբիա
- Կինոֆոբիա -Շնաֆոբիա կամ Պսաֆոբիա (Собачья—фобия Псофобия)-վախ շներից, վախ շների նկատմամբ
- Կլաուստրոֆոբիա - վախ փակ տարածությունից
- Կլեպտոֆոբիա - վախ թալանել կամ թալանվել
- Կլիմակոֆոբիա (կլիմակտոֆոբիա) - վախ բարձրանալ աստիճաններով
- Կոյտոֆոբիա - տե՛ս Գենոֆոբիա
- Կոնտրելտոֆոբիա - տե՛ս Ագրոֆոբիա
- Կոուլրոֆոբիա - վախ ծաղրածուներից
- Կոպրոֆոբիա - վախ կղանքից
- Կոսմոֆոբիա -Աստրոֆոբիա -վախ Տիեզերքից, վախ աստղերից, գալակտիկան և աստղային գոյացություններից, Տիեզերական գոյացություններից և օբյեկտներից և այդ բոլոր դրանց նկատմամբ
Հ
խմբագրել- Հալիտոֆոբիա - վախ բերանի վատ հոտից
- Հելիոֆոբիա (հելեֆոբիա) - վախ արևից, արևի լույսից
- Հեմոֆոբիա - վախ արյունից
- Հեռախոսաֆոբիա - վախ հեռախոսից, զանգի սպասելուց
- Հետերոֆոբիա - վախ հակառակ սեռից
- Հեքսակոսիոիհեքսեկոնտահեքսաֆոբիա - վախ 666 թվից
- Հիդրոզոֆոբիա - վախ քրտնելուց
- Հիդրոֆոբիա (ակվաֆոբիա) - վախ ջրից, խոնավությունից, հեղուկներից
- Հիլոֆոբիա (քսիլոֆոբիա, նիկտոգիլոֆոբիա, Խիլոֆոբիա) - վախ անտառից, անտառում կորչելուց
- Հիպոմոնստրեսկուիպեդալոֆոբիա - վախ երկար բառեր արտասանելուց
- Հոմոֆոբիա - վախ հոմոսեքսուալներից, հոմոսեքսուալիզմից
- Հոպլոֆոբիա - վախ զենքից
- Հիպոֆոբիա - վախ ձիերի նկատմամբ, վախ ձիերից
Մ
խմբագրել- Միզոֆոբիա (գերմոֆոբիա) - վախ վարակվելուց ինֆեկցիոն հիվանդություններով, վախ կեղտից, դիպչելուց շրջապատող առարկաներին
Յ
խմբագրել- Յատրոֆոբիա - վախ բժշկից
Ն
խմբագրել- Նեկրոֆոբիա - վախ դիակներից և սգո պարագաներից
- Նեոֆոբիա - վախ նորից, փոփոխություններից
- նիկտոգիլոֆոբիա - տե՛ս Հիլոֆոբիա
- Նիկտոֆոբիա (ախլուոֆոբիա, սկոտոֆոբիա, էկլուոֆոբիա) - վախ մթությունից, գիշերից
- Նոզոկոմեֆոբիա - վախ հիվանդանոցներից
- Նոզոֆոբիա - վախ հիվանդանալուց
- Նոմոֆոբիա - վախ մնալու առանց հեռախոսի, առանց կապի
Պ
խմբագրել- Պիրաֆոբիա -վախ կրակի նկատմամբ կամ վախ կրակից
- Պանֆոբիա (պանաֆոբիա, պանոֆոբիա, պանտոֆոբիա) - վախ ամեն ինչից, կամ անընդհատ վախ անհայտ պատճառով
- Պարասկավեդեկատրիաֆոբիա - վախ ուրբաթ 13-ից
- Պարուրեզ - վախ հանրային վայրերում միզելուց
- Պեդիաֆոբիա - վախ տիկնիկներից
- Պեյրաֆոբիա - տե՛ս Գլոսսոֆոբիա
Ռ
խմբագրել- Ռադիոֆոբիա - վախ ճառագայթումից
Ս
խմբագրել- Սերբոֆոբիա - Ատելություն կամ ավելի ճիշտ վախ Սերբ ազգի, պետության նկատմամբ
- Սիտոֆոբիա - վախ սնվելուց
- Սկոլեցիֆոբիա - վախ որդերից, վարակիչ միջատներից. զոոֆոբիայի մասնավոր դեպք
- Սկոպոֆոբիա (սկոպտոֆոբիա) - վախ ուրիշների կողմից սևեռուն նայվելուց
- սկոտոֆոբիա - տե՛ս Նիկտոֆոբիա
- Սոմնիֆոբիա - վախ քնելուց
- Սոցիոֆոբիա - վախ հասարակությունից, շփումներից, շրջապատի գնահատականից
- Սպեկտրոֆոբիա - 1) վախ ուրվականներից
- Սպեկտրոֆոբիա - 2) նույնն է, ինչ Էյսոպտրոֆոբիա
- Սելենոֆոբիա - վախ Լուսնից
- Սելախաֆոբիա -Կարխարոդոնաֆոբիա -վախ Շնաձկների նկատմամբ կամ
վախ Շնաձկներից, վախ Շնաձկների Հարձակումների նկատմամբ կամ վախ Հարձակումներից
- Սպիտակ Սելախաֆոբիա -Հենց վախ Սպիտակ Շնաձկների նկատմամբ կամ վախ Սպիտակ Շնաձկներից Սելախաֆոբիայի ենթատեսակներից մեկը
Վ
խմբագրել- Վերմինոֆոբիա - վախ մանրէներից, միկրոբներից, վարակվելուց
- Վոմիտոֆոբիա - տե՛ս Էմետոֆոբիա
Տ
խմբագրել- Տախոֆոբիա - վախ արագությունից
- Տեխնոֆոբիա - վախ տեխնիկայից
- Տետրաֆոբիա - վախ 4 թվից
- Տիկսոֆոբիա - տե՛ս Գապտոֆոբիա
- Տոկոֆոբիա (մալեվզիոֆոբիա) - վախ ծնելուց առաջ
- Տոնիտրոֆոբիա - տե՛ս Աստրոֆոբիա
- Տրավմատոֆոբիա - վախ վնասվածքից
Ք
խմբագրել- Քսենոֆոբիա (այլատյացություն) - վախ օտարերկրացիներից
- Քսիլոֆոբիա - տե՛ս Հիլոֆոբիա
- Քոչիֆոբիա - Վախ Քոչինյան ազգանունով մարդկանցից
Օ
խմբագրել- Օդոնտոֆոբիա - տե՛ս Դենտոֆոբիա
- Օխլոֆոբիա - տե՛ս Դեմոֆոբիա
- Օյկոֆոբիա - վախ տնից, տուն վերադառնալուց
- Օսմոֆոբիա - վախ մարմնի հոտից
Ֆ
խմբագրել- Ֆագոֆոբիա - վախ ուտելիքը կուլ տալուց
- Ֆարմակոֆոբիա - վախ բուժվելուց, դեղեր ընդունելուց
- Ֆիլոֆոբիա - վախ սիրահարվելուց
- Ֆոբոֆոբիա (ֆոբիոֆոբիա) - վախ ֆոբիայից, վախից, վախի ախտանիշների առաջացումից, սարսափ զգալուց
- Ֆոնոֆոբիա - տե՛ս Ակուստիկոֆոբիա
- Ֆրիգգատրիսկայդեկաֆոբիա - տե՛ս Պարասկավեդեկատրիաֆոբիա
Գրականություն
խմբագրել- Chris Aldrich (2002 թ․ դեկտեմբերի 2). The Aldrich Dictionary of Phobias and Other Word Families. Trafford Publishing. էջեր 224-236. ISBN 1-55369-886-X.