Ֆիոնա Գրեմ (սեպտեմբերի 16, 1961(1961-09-16)[1][2], Մելբուռն, Ավստրալիա[3] - հունվարի 26, 2023(2023-01-26)[4]), ավստրալիացի մարդաբան է, ով աշխատում է որպես գեյշա Ճապոնիայում[5][6]։ Նա առաջին անգամ հանդես է եկել որպես գեյշա 2007 թվականին Տոկիոյի Ասակուսա թաղաասում Սայուկի (ճապ.՝ 紗幸) անվան տակ։

Ֆիոնա Գրեմ
ճապ.՝ フィオナ・グラハム
Դիմանկար
Ծնվել էսեպտեմբերի 16, 1961(1961-09-16)[1][2]
ԾննդավայրՄելբուռն, Ավստրալիա[3]
Մահացել էհունվարի 26, 2023(2023-01-26)[4] (61 տարեկան)
Քաղաքացիություն Ավստրալիա և  Ճապոնիա
ԿրթությունԿեյոյի համալսարան, Օքսֆորդի համալսարան և Օքսֆորդի համալսարան
Գիտական աստիճանփիլիսոփայության դոկտոր
Մասնագիտությունմարդաբան, Գեյշա և կինոռեժիսոր
ԱշխատավայրԿեյոյի համալսարան և Վասադա համալսարան
Կայքsayuki.net
 Fiona Caroline Graham Վիքիպահեստում

Կրթություն խմբագրել

Սայուկին ծնվել է Մելբուռնում[7] և առաջին անգամ այցելել է Ճապոնիան 15 տարեկանում՝ ուսանողական փոխանակման ծրագրով[8]։ Այնտեղ սովորելով 1 տարի՝ վերադարձել է տուն[9]։

Իր առաջին բարձրագույն կրթությունը ստացել է Կեյո համալսարանում, մասնագիտությունը՝ հոգեբանություն։ Մագիստրոսական դիպլոմը ստացել է 1992 թվականին, իսկ ասպիրանտուրան ավարտել է 2001-ին Օքսֆորդի համալսարանում, որտեղ ուսումնասիրել է ճապոնական կորպորատիվ մշակույթը[10][11]։ 2008 թվականից սկսած՝ Ֆիոնա Գրեմը գեյշաների մշակույթի մասին դասախոսություններ է կարդում Կեյո և Վասեդայի համալսարաններում[12][13]։

Գործունեությունը որպես գեյշա խմբագրել

 
Սայուկին (ձախից) և իր աշակերտներից մեկը 2013 թվականին

2007 թվականի դեկտեմբերի 19-ին Տոկիոյի Ասակուսա թաղամասում Ֆիոնա Գրեմն առաջին անգամ հանդես եկավ որպես գեյշա՝ Սայուկի անվան տակ, որը, համաձայն իր մեկնաբանության, նշանակում է "թափանցիկ երջանկություն"[14]։ Գեյշա դառնալու համար նա 1 տարի պատրաստվել է, անցել է տարբեր պարապմունքներ[15][16]։ Սկզբից Ֆիոնա Գրեմը ցանկանում էր գեյշա դառնալ մեկ տարի տևողությամբ ակադեմիական ծրագրի շրջանակներում[17]։ Օքսֆորդի համալսարանում ասպիրանտուրան ավարտելուց հետո, նա սկսում է աշխատել NHK, BBC, National Geographic և այլ հեռուստաալիքների տարաբեր ծրագրերում. Ֆիոնա Գրեմի դեբյուտը և գեյշաների տանն անդամագրությունը տարբերում է իրեն ամերիկացի գիտնական Լիզա Դոլբիից, ով 1970-ական թվականներին ուսումնասիրել է գեյշաներին, այցելել տարբեր միջոցառումների որպես գեյշա[18][19][20]։ Sayuki did a short apprenticeship of 11 months.[21] Նա հաճախել է թեյախմության արարողակարգի, շամիսենի երգեցողության, ինչպես նաև յոկուբուե դասերի։ Վերջինս նա ընտրել էր, քանի որ երկար տարիներ տիրապետել է ֆլեյտա նվագելու արվեստին[5][22][23]։

2011 թվականի փետրվարից Սայուկին այլևս չի անդամակցում Ասակուսայի գեյշաների ասոցիաիցային և հանդես է գալիս անկախ, նաև կրթում է երիտասարդ գեյշաներին[24]։

2011 թվականին Սայուկին բացում է կիմոնոյի խանութ Տոկիոյի Ասակուսա շրջանում[14] In July 2013, Sayuki, performed at the Hyper Japan festival in the United Kingdom.[25]։ 2013 թվականին Սայուկին ուներ իր անկախ գեյշաների տունը Տոկիոյի հին Յանակա թաղամասում, որտեղ նա կրթում էր չորս աշակերտների[26][27][28]։ 2014 Թվականին Սայուկին բացում է բար Հոկայդոյում.[29] Իսկ 2015 թվականին հրավիրվում է Բրազիլիա, որտեղ մասնակցում է կարնավալին[30]։

Զանգվածային լրատվամիջոցների լուսաբանումը խմբագրել

Սայուկիի մասին լուսաբանել են հետևյալ զանգվածային լրատվամիջոցները։

  • The Independent, 2008 թվականի հունվար[31]։
  • Japan Times, 2008 թվականի հունիս[32]։
  • Marie Claire նորաձևության ամսագիրը, 2009 թվականի նոյեմբեր[33]։
  • Օփրա Ուինֆրիի շոուն, 2010 թվականի փետրվար[34]։
  • Մետրո բրիտանական ամսագիր, 2013 թվականի հուլիս.[35]
  • Alpha TV շվեյցարական ալիքը՝ ճապոնաշվեյցարական հարաբերությունների 150-ամյակի կապակցությամբ, 2015 թվականի փետրվար[36]։
  • CNN-ի կայքում, 2015 թվականի փետրվար.[37]
  • Tenshoku DE Tenshoku ճապոնական հեռուստահաղորդում, 2015 թվականի մայիս[38]։
  • Ճապոնական Մետրոպոլիս ամսագիր, 2016 թվականի հունիս.[39]
  • "Disrupting Japan" հաղորդման շրջանակներում փոդքաստ, որի թեման թվային դարաշրջանում գեյշայի մշակույթի մասին էր, 2016 թվականի նոյեմբեր[40]
  • Daily Motion ճապոնական հեռուստատեսության հաղորդմում, 2016 թվականի դեկտեմբեր[41]։
  • La Vanguardia իսպանական ամսագիր, 2017 թվականի մայիս[42]։
  • Tokyo Weekender ամսագիր, 2017 թվականի հոկտեմբեր[43]։
  • Vanity Fair Italy ամսագիր, 2018 թվականի սեպտեմբեր[44]։
  • Australian Broadcasting Corporation-ի Radio National ռադիոյին տրված ինտերվյու, 2015 թվականի փետրվար[45]։

Գրականություն խմբագրել

  • Ճապոմնական ընկերության ներսում (անգլ.՝ ), hեղինակ՝ Ֆիոնա Գրեմ։ Curzon Press հրատարակչություն, 2003 թ., 0-415-30670-1
  • Ճապոնական ընկերությունը ճգնաժամային իրավիճակում. գաղափարախոսություն, ստրատեգիա, պատմություն (ժամանակակից Ճապոնիա) (անգլ.՝ , հեղինակ՝ Ֆիոնա Գրեմ։ Routledge հրատարակչություն, 2005 թ., 0-415-34685-1
  • Քաղաքականության մեջ խաղալիս. Օքսֆորդի միության էթնոգրաֆիան (անգլ.՝ ), հեղինակ՝ Ֆիոնա Գրեմ, Dunedin Academic Press հրատարակչություն, Էդինբուրգ, 2005 թ., 978-1-903765-52-4

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Կոնգրեսի գրադարանի ստուգիչ համար
  2. 2,0 2,1 Մահախոսական
  3. 3,0 3,1 3,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #173662285 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  4. 4,0 4,1 4,2 https://tributes.theage.com.au/obituaries/470445/fiona-caroline-graham/
  5. 5,0 5,1 Ng, Adelaine (2011 թ․ օգոստոսի 1). «A glimpse into the secret world of geisha». Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 13-ին.
  6. «The Sayuki Geisha Banquet service Starts!!». Niseko Japan. Japan: Niseko Promotion Board Co., Ltd. 2013 թ․ հունվարի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 30-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 13-ին.
  7. «Fiona Caroline Graham». Library of Congress. 2015. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 16-ին. «... studied at Keio Univ., worked in the Japanese life insurance industry; later, Master's degree, management studies and Doctorate in social anthropology, U. of Oxford; her exper. and production of a film documentary for NHK form the basis for the fieldwork in the book ... data sh.»
  8. Ryall, Julian (2008 թ․ հունվարի 9). «Westerner inducted into mysteries of geisha». The Telegraph. Japan: Telegraph Media Group Limited. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 6-ին.
  9. Grunebaum, Dan (June 2016). «Sayuki Being a gaijin geisha isn't easy but it can be fun». Metropolis Magazine.
  10. Graham, Fiona (1992). Aspects of a Japanese organisation (Thesis). Thesis MPhil--University of Oxford. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 6-ին.
  11. Graham, Fiona (2001). Ideology and practice: an ethnology of a Japanese company (Thesis). Thesis DPhil--University of Oxford. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 6-ին.
  12. «2012-2013 Keio University: International Center Courses» (PDF). Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  13. «Course List (Spring Semester)» (PDF). April 2014. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ հունիսի 7-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  14. 14,0 14,1 Martin, Alex (2011 թ․ հունիսի 3). «Geisha cuts into kimono market». The Japan Times Online. Japan: The Japan Times Ltd. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 8-ին.
  15. «Melbourne woman becomes a geisha». 9 News. Ninemsn Pty Ltd. 2008 թ․ հունվարի 8. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 7-ին.
  16. Corkill, Edan (2008 թ․ հունիսի 29). «Aussie geisha speaks out». The Japan Times. The Japan Times Ltd. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 24-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 3-ին.
  17. Nakano, Keisuke (12 May 2008), «Meet Sayuki, first foreign geisha», The Nikkei Weekly
  18. Dalby, Liza (1983). Geisha. London: Vintage U.K. էջեր 106–112. ISBN 978-0-09-928638-7.
  19. Hyslop, Leah (2010 թ․ հոկտեմբերի 4). «Liza Dalby, the blue-eyed geisha». The Telegraph. London. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 18-ին.
  20. Corkill, Edan. «Aussie geisha speaks out». The Japan Times. The Japan Times. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 28-ին.
  21. Bunny, Bissoux (October 2017). «A day in the life of a geisha». Tokyo Weekender Magazine: 24, 25.
  22. Sayuki. «Getting to be a Geisha». The Mainichi Daily News. Japan: The Mainichi Newspapers. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ սեպտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
  23. Romero, Tim (2016 թ․ նոյեմբերի 22). «Will Japan's Geisha Survive the Digital Age? – Disrupting Japan». Disrupting Japan. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
  24. 外国人芸者の独立ダメ...業界組合「想定外」と困惑 [Foreign geisha denied independence - Association uneasy at unexpected turn of events]. Sponichi Annex (Japanese). Japan: Sports Nippon Newspapers. 2011 թ․ հունիսի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 5-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  25. «Sayuki The First Western Geisha Appears at HYPER JAPAN 2013» (PDF). Hyper Japan. 2013. Արխիվացված է օրիգինալից (pdf) 2014 թ․ ապրիլի 22-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 9-ին.
  26. «Meet Sayuki, the world's first western geisha». Metro. United Kingdom: Associated Newspapers Limited. 2013 թ․ հուլիսի 25. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 13-ին.
  27. «花柳界初 外国人芸者 紗幸 好きこそ物の上手なれ». jukushin.com. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.
  28. «The Western woman who became a geisha». Tokyo: The National. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 14-ին.
  29. «Archive copy». wikiwix.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ նոյեմբերի 23-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  30. Lucas-Hall, Renae. «Sayuki Ushers the Japanese Geisha into the 21st Century». cherryblossonstories.com.
  31. «Turning Japanese: the first foreign geisha». The Independent. 2008 թ․ հունվարի 24.
  32. Corkill, Edan (2008 թ․ հունիսի 29). «Sayuki: Aussie geisha speaks out». The Japan Times Online (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0447-5763. Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 23-ին.
  33. Haworth, Abigail (2009 թ․ նոյեմբերի 9). «Meet Japan's First Western Geisha». Marie Claire. Hearst Communication, Inc. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  34. «Lisa Ling goes inside the world of a modern geisha and a real-life nunnery». Oprah.com. Harpo Productions, Inc. 2010 թ․ փետրվարի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ փետրվարի 10-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  35. Scott, Lisa (2013 թ․ հուլիսի 25). «Meet Sayuki, the world's first western geisha». Metro. Associated Newspapers Ltd. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 18-ին.
  36. 150 Years Anniversary of the Establishment of Diplomatic Relations between Switzerland and Japan, Sayuki.net, 12 December 2014.
  37. Irvine, Dean (2015 թ․ փետրվարի 2). «'A beautiful life': The Australian woman who became a geisha». Cable News Network. Turner Broadcasting System, Inc. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 18-ին.
  38. Sanma’s Tenshoku DE Tenshoku, Sayuki.net, 27 May 2015.
  39. Sayuki: Being a gaijin geisha isn’t easy – but it can be fun, Metropolis, 3 June 2016.
  40. 61: Will Japan’s Geisha Survive the Digital Age?", Disrupting Japan, 22 November 2016.
  41. 紗幸さんの日本に住む理由とは?「メルボルン出身 芸者」 "What is the reason for Ms. Sayuki living in Japan? "Melbourne-born geisha"", Daily Motion, December 2016.
  42. "Geishas 'millennials'", La Vanguardia, 28 May 2017.
  43. Bunny Bissoux, "A Day in the Life of a Geisha", Tokyo Weekender, 14 October 2017.
  44. «La vita segreta di Asaka, apprendista geisha».
  45. «The mysterious world of the geisha». RN. ABC. 2015 թ․ հունվարի 12. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 22-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆիոնա Գրեմ» հոդվածին։