Ֆերարայի համալսարան (իտալ.՝ Università degli Studi di Ferrara, UniFe), Ֆերարա քաղաքում պետական կրթական հաստատություն (Էմիլիա Ռոմանիա, հյուսիսային Իտալիա), Եվրոպայի հնագույն համալսարաններից մեկը, որի պատմությունը սկիզբ է առնում 14-րդ դարից։ Համալսարանի կարգավիճակ է ստացել 1391 թվականին։

Ֆերարայի համալսարան
իտալ.՝ Università degli Studi di Ferrara
Изображение логотипа
Տեսակհամալսարան
Կարգախոսլատին․՝ Ex labore fructus
Հիմնադրված է1391
Ռեկտորպրոֆեսոր Ջորջո զաուլի
Ուսանողներ18465 (2017/2018 տարիներ)[1]
Ընդհանուր անձնակազմ600 մարդ
ԱնդամակցությունORCID[2][3], Netval Research Universities Network?[4], Կոալիցիա հանուն հետազոտությունների գնահատման առաջխաղացման[5] և European Open Science Cloud Association?[6]
Երկիր Իտալիա
ՏեղագրությունԻտալիա Ֆերարա, Իտալիա
Կայքwww.unife.it Կայք

Error: Must specify an image in the first line.

<div style="font-size:88%;line-height:1.2em;position:absolute;z-index:2;left:Արտահայտության սխալ․ չճանաչված բառ՝ «strong»։%;top:Արտահայտության սխալ․ < անսպասելի օպերատոր։%">
Ֆերարայի համալսարան, Template loop detected: Կաղապար:Տեղորոշման քարտեզ
 University of Ferrara Վիքիպահեստում

Ուսանողների ընդհանուր քանակը կազմում է մոտավորապես 18000, որոնցից ավելի քան 1000-ն օտարերկրյա են։ Ունի 8 ֆակուլտետ։ Համալսարանական քաղաքում կան մոտավորապես 1600 մարդ, այդ թվում 1137 գիտական աշխատող[1]։ Համարվում է հեղինակավոր կրթական հաստատություններից մեկը, այդ թվում ֆիզիկայի ոլորտում։ Մտնում է Եվրոպայի համալսարանների ասոցիացիայի կազմում (European University Association, EUA):

Իտալական CIVR (Comitato di Indirizzo per la Valutazione della Ricerca) կոմիտեն, 2007 թվականի հանրային զեկույցի համաձայն, գնահատել է Ֆերարայի համալսարանը որպես կիրառական հետազոտությունների մասում լավագույն իտալական համալսարան։

Պատմություն խմբագրել

Ֆերարայի համալսարանը հիմնադրվել է 1391 թվականի մարտի 4-ին մարքիզ Ալբերտո V դ’Էստեի կողմից՝ Հռոմի պապ Բոնիֆացիոս IX-ի թույլտվությամբ։ Համալսարանի բացումը տեղի է ունեցել նույն տարվա Սուրբ Ղուկասի (հոկտեմբերի 18) օրը, գործում էին իրավագիտության, արվեստի և աստվածաբանության ամբիոնները։ Ֆերարայի համալսարանին տրամադրվել են նույն արտոնությունները, ինչ Բոլոնիայի (հիմնադրվել է 1088 թվականին) և Փարիզի (հիմնադրվել է 1170 թվականին) հնագույն համալսարաններին[7]։ Համալսարանի գտնվելու վայրը, սկսած 1567 թվականից, եղել է «Պալացցո Պարադիզոն»[8], որը վարձակալվել է կարդինալ Իպոլիտո II դ'Էստեի կողմից։ Ընդամենը երեք տարի անց տնտեսական դժվարությունները ստիպել են համալսարանին փակվել։ Միայն 1402 թվականին Նիկոլո III դ'Էստեն՝ Ալբերտո V-ի իրավահաջորդը, վերսկսել է համալսարանի աշխատանքը' Ֆերարա բերելով մի քանի հեղինակավոր դասախոսներ։

1598 թվականին Ֆերարան հայտնվել է Պապական մարզի ուղղակի վերահսկողության ներքո, և համալսարանը կորցրել է խելացի կենտրոնի կարգավիճակը։ Նապոլեոնյան պատերազմների ժամանակ, 1797 թվականին տեղի է ունեցել վերականգնում, մասնավորապես, համալսարանում ստեղծվել է Եվրոպայում սահմանադրական իրավունքի առաջին ամբիոնը՝ Ջուզեպպե Կոմպանոնիի ղեկավարությամբ։ 1816 թվականին գործում էին իրավունքի, բժշկության, գիտության և փիլիսոփայության ֆակուլտետներ։

Իտալիայի միավորումից հետո Ֆերարայի համալսարանը դարձել է իրավունքի, մաթեմատիկայի, դեղագործության, նոտարիատի ֆակուլտետներով, բժշկության եռամյա կուրսով (1863-1864 թվականներին կրճատվել է մինչև երկու տարի), ինչպես նաև անասնաբուժական բժշկությամբ (վերացվել է 1876 թվականին) անվճար համալսարան։

Մինչև Առաջին համաշխարհային պատերազմը համալսարանը հաշվվում էր մոտ 500 ուսանող, ինչի շնորհիվ այն Իտալիայի անվճար համալսարանների շարքում առաջին տեղն էր զբաղեցնում։ Այսօր համալսարանում սովորում է շուրջ 18 000 ուսանող, որոնց տարեկան շնորհվում է մոտ 400 աստիճան։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո համալսարանը ստացել է զգալի պետական աջակցություն, որը թույլ է տվել բացել լրացուցիչ ֆակուլտետներ և հետազոտական բաժիններ։ Առավել նկատելի աճ է գրանցվել 1970-ականների և 1980-ականների միջև ընկած ժամանակահատվածում։

Կառուցվածք խմբագրել

Համալսարանում կա 8 ֆակուլտետ։

2014 թվականի դրությամբ՝ կան 12 ուսումնական կուրսեր, որոնք կազմակերպված են որակավորման բարձրացման հատուկ ինստիտուտի շուրջը[9]։

Հայտնի դասավանդողներ և շրջանավարտներ խմբագրել

Պատկերասրահ խմբագրել

 
Բուսաբանական այգի

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 ustat
  2. https://orcid.org/members/001G000001qlQMZIA2-universita-degli-studi-di-ferrara
  3. https://web.archive.org/web/20231020113811/https://orcid.org/members
  4. https://web.archive.org/web/20220805081904/https://netval.it/chi-siamo/soci-netval/
  5. https://web.archive.org/web/20231109092552/https://coara.eu/coalition/membership/
  6. https://eosc.eu/members/
  7. «L'Università dal XII al XX secolo». Università di Bologna. Վերցված է 5 августа 2019-ին.
  8. «Палаццо Парадизо (Библиотека Ариосто)». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 16-ին.
  9. «IUSS - Ferrara 1391 — IUSS».

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆերարայի համալսարան» հոդվածին։