Վիքիպեդիա

Օրկանյա

Անդրեա դի Չոնե դի Արքանջելո, մականվանյալ Օրկանյա (իտալերեն՝ Andrea di Cione di Arcangelo - Orcagna, մոտ 1315[1], 1320[2] կամ մոտ 1308[3], Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն[2][1] - 1368[4][2][5], Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն[1][2]), վաղ Վերածննդի ժամանակաշրջանի իտալացի նկարիչ, քանդակագործ, ճարտարապետ։ Հիմնականում գործել է Ֆլորենցիայում։ Ֆլորենցիայի տաճարի շինարարության ժամանակ եղել է խորհրդատու, բացի այդ, ղեկավարել է Օրվիետոյի տաճարի ճակատի կառուցման աշխատանքները[6]։

Օրկանյա
Ծնվել էմոտ 1315[1], 1320[2] կամ մոտ 1308[3]
ԾննդավայրՖլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն[2][1]
Վախճանվել է1368[4][2][5]
Մահվան վայրՖլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն[1][2]
Մասնագիտություննկարիչ, քանդակագործ, ճարտարապետ և բանաստեղծ
Ուշագրավ աշխատանքներTriptych with the Virgin and Child, and Saints Mary Magdalene and Ansanus?
ՈւսուցիչԱնդրեա Պիզանո և Ջոտտո դի Բոնդոնե
 Andrea Orcagna Վիքիպահեստում

Ստեղծագործություններ խմբագրել

Կերպարվեստի ասպարեզում Օրկանյայի հիշարժան ստեղծագործություններից են՝

  • Թողություն շնորհողի խորանը (1354–57) Ֆլորենցիայի Սանտա Մարիա Նովելլա վանքի Strozzi di Mantova մատուռում
  • Օրսանմիկելե եկեղեցու խորանը (ավարտվել է 1359 թ.), համարվում է «իր տեսակի մեջ ամենակատարյալ աշխատանքը իտալական գոթիկայի ոճով»[7]
  • «Մահվան հաղթարշավը» որմնանկարը, որը կոմպոզիտոր Ֆերենց Լիստին ներշնչել է ստեղծելու իր գլուխգործոցներից մեկը՝ «Totentanz»-ը։
  • «Խաչելություն» որմնանկարը՝ մուգ խորապատկերով, բազում հրեշտակներով ու «Խորհրդավոր ընթրիք»-ի դրվագներով (1365)[8]։

Օրվիետոյի տաճարի խճանկարն ու զարդանախշ պատուհանը։

Աշակերտները խմբագրել

Օրկանյայի աշակերտների շարքում հիշատակվում են՝

  • 14-րդ դարի պիզացի նկարիչ Նելլո դի Վաննին, որին հաճախ նույնացնում են Բեռնարդո Նելլոյի կամ Ջովանի Ֆալկոնեի հետ[9]։
  • Տոմազո դել Մացցան (Ջորջո Վազարին նրան անվանում է Տոմազո դի Մարկո)[10]։
  • Ջակոպո դի Չոնեն՝ Անդրեայի եղբայրը, առավելապես հայտնի որպես քանդակագործ և ճարտարապետ[11]։

Գրականություն խմբագրել

  • Джорджо Вазари. Жизнеописания наиболее знаменитых живописцев, ваятелей и зодчих. М.1996, стр. 461—480
  • Лазарев В. Н. Происхождение итальянского Возрождения, т. 2. М., 1959
  • М. Прокопп. Итальянская живопись XIV века. Будапешт, 1988, стр. 41-42, илл. 37
  • Искусство итальянского Ренессанса (под редакцией Р.Томана), Konemann, 2000, стр. 78-81.
  • R. Offner, Studies in Florentine Painting,New York 1927, pp. 43 ss., 61, nota 10;
  • H. Gronau, A. Orcagna und Nardo di Cione,Berlin 1937;
  • R. Salvini, Zur flor. Malerei des Trecento. Alte und neue Wege der Forschung, in Kritische Berichte,VI (1937), pp. 119 s.;
  • R. Salvini, La pala Strozzi in S.Maria Novella, in L’Arte, XL (1937), pp. 16 ss.;
  • H. A. Gronau, The S. Pier Maggiore Altarpiece: a reconstruction, in The Burlington Magazine,LXXXVI (1945), pp. 139–144;
  • L. Coletti, I Primitivi,II,Novara 1946, p. LI; F. Antal, Flor. Painting and its social background,London 1947, pp. 191–94, 211 s., 224-26, 286 s., 346, 349 e passim (ediz. ital., Torino 196o, pp. 277–279, 318—321 epassim);
  • Hans Dietrich Gronau, Andrea Orcagna und Nardo di Cione. Eine stilgeschichtliche Untersuchung, Berlin, Deutscher Kunstverlag, 1937.
  • Richard Offner, A critical and historical corpus of Florentine painting. IV: Tendencies of Gothic in Florence, 1: Andrea di Cione, [New York], [New York University], 1962.
  • Gert Kreytenberg, Orcagna, Andrea di Cione. Ein universeller Künstler der Gotik in Florenz, Mainz, von Zabern, 2000.
  • L'eredità di Giotto. L'arte a Firenze 1340-1375, catalogo della mostra (Firenze, 2008) a cura di A. Tartuferi, Firenze, Giunti, 2008.

Պատկերասրահ խմբագրել

  •  
    Օրվիետոյի տաճարի զարդանախշ լուսամուտը
  •  
    Մարգարե. որմնանկարի դրվագ, 1340-45 թթ. Սանտա Մարիա Նովելլա, Ֆլորենցիա
  •  
    Նկարազարդ ծալովի աշխատանք, 1340-45. Ալանի հավաքածու, Դելավեր
  •  
    Նկարազարդ ծալովի աշխատանք, 1340-45. Ալանի հավաքածու, Դելավեր
  •  
    Օրսանմիկելե
  •  
    Սուրբ Մատթեոսի կոչը. խորանի դրվագ
  •  
    Սբ. Մատթեոսը հանդարտեցնում է վիշապներին. խորանի դրվագ
  •  
    Սբ. Մատթեոսը հարություն է տալիս թագավորի որդուն. խորանի դրվագ
  •  
    Սբ. Մատթեոսի չարչաչանքները. խորանի դրվագ
  •  
    Աթենքի հերցոգի արտաքսումը. 1343. Պալացցո Վեկիո, Ֆլորենցիա
  •  
    Մահվան հաղթարշավը. որմնանկարի դրվագ. 1344-45 թթ., Սանտա Կրոչե, Ֆլորենցիա
  •  
    Մահվան հաղթարշավը. որմնանկարի դրվագ 1344-45 թթ. Սանտա Կրոչե, Ֆլորենցիա

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Union List of Artist Names — 2017.
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
  3. ↑ 3,0 3,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #119065037 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 RKDartists (նիդերլ.)
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Trove — 2009.
  6. ↑ http://www.museumsinflorence.com/uffizi/uffizis/uffizin.html
  7. ↑ «Orcagna». Catholic Encyclopedia.
  8. ↑ «Cenacolo by Andrea». VisitFlorence.
  9. ↑ Bryan, Michael (1889). Walter Armstrong & Robert Edmund Graves (ed.). Dictionary of Painters and Engravers, Biographical and Critical (Volume II L-Z). York St. #4, Covent Garden, London; Original from Fogg Library, Digitized May 18, 2007: George Bell and Sons. էջ 586.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location (link)
  10. ↑ Le vite de' più eccellenti pittori, scultori ed architettori, Volume 1, by Giorgio Vasari, Editor G. C. Sansoni, (1906); page 609.
  11. ↑ Vasari, page 610.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օրկանյա» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Օրկանյա&oldid=9767481» էջից